همزیستی نیوز - در دنیایی زندگی می‌کنیم با هزاران مشکل که گاه و بیگاه روی سرمان می‌ریزد. هزاران اتفاق خوشایند و ناخوشایند که زندگیمان را تحت تاثیر قرار می‌دهد و مجبوریم راهی بسازیم برای مقابله. هزاران درهای بسته‌ای در زندگیمان هست که به این راحتی نمی‌توانیم بازشان کنیم.
به گزارش ایسنا، ما خبرنگاران مجبوریم بسیاری از درهای بسته را باز کنیم با دستانی که گاهی با هزار بهانه و تقصیر بسته است. با دستانی که می‌توانی صرف نوشتن کنی باید بجنگی برای اثبات خیلی چیزها. برای باز کردن راه‌های بسته و گاهی راهی ساختن. راهی که تاکنون کسی به آن قدم نزده است.
هر سال برای روز خبرنگاران گزارش می‌نویسند مطلب می‌نویسند و حرف می‌زنند از همه کمبودها. کمبودهای جسمی و کسی به کمبودهای جانی نمی‌رسد.
موضوعاتی که هر روز و هر هفته و هر ماه دوست دارند پیگیری کنند. دوست دارند بنویسند از همه چیزهایی که توی جامعه حادث می‌شود و مردم را درگیر می‌کند و چاله‌های زندگی‌شان را زیادتر!
خبرنگاران دوست دارند از بعضی دردهایی که تحمل‌شان سخت است بنویسند. دردهایی که گاه روز به روز زیاد و زیادتر می‌شوند.. خبرنگاران دوست دارند از زالوهایی بنویسند که خون جامعه را می‌مکند و ... اما دست‌هایشان بسته بندهایی است نامرئی، بندهایی که گاه دیگران گاه خودشان به دست بسته‌اند و امکانی برای گرفتن قلم به دست نیست.
این روزها اما روزهای گفتن و شنیدن از خبرنگار است و فرصتی برای پرسیدن از خبرنگاران. از بندهایی که به دست‌هایشان بسته‌اند و بسته‌ایم! از خط‌هایی که قرمزشان کرده‌اند و کرده‌ایم. خط‌هایی که اگر قرمز نبود شاید خیلی از اتفاق‌ها نمی‌افتاد. اتفاق‌هایی که آه از نهادمان بر آورده است..
اما بسیاری از خبرنگاران در مقابل این سئوال که خط قرمز کجاست؟ آیا تا به‌حال مرز ممنوعه‌ای برایتان ترسیم شده است که شما را از برداشتن یک گام یا نوشتن یک خبر و گزارش، منع کند؟ پاسخی جز سکوت ندادند. سکوتی که پر بود از حرفهای ناگفته.
خبرنگار یا بمب گذار
یادم می‌آید چند سال پیش باید گزارشی در مورد عقرب گزیدگی تهیه می‌کردم. به تازگی دختر بچه‌ای بر اثر عقرب گزیدگی در یکی از بیمارستان‌ها فوت شده بود و کسی جوابی برای این موضوع نداشت. پیگیری‌ها هم بی‌نتیجه می‌ماند، چرا که از همان خطوط قرمزی بود که وارد شدن به آن مشکل داشت. شاید بیمارستان یا پزشک در این مورد مجرم شناخته می‌شد و ما مجبور بودیم که این موضوع را بپذیریم یا ریسک کنیم. ریسک برای ورود به بیمارستان.
به نام بیمار وارد بیمارستان شدم و توانستم بخش عقرب گزیدگی را پیدا کنم و توی راهرو با برخی همراهان بیمار که می‌توانستم مشغول صحبت شدم. حراست وارد بیمارستان شد و دنبال فردی می‌گشت ولی بیرون رفت و نتوانست متوجه شود. وقتی خواستم از درب خارج شوم حراست اجازه خروج نداد و به عنوان یک مورد مشکوک بازرسی شدم و پوشه‌ای که در دستم بود گرفت و دیگر تحویل نداد. گفت مشکوکم به بمب گذاری، کامل داخل پوشه و کیف را بررسی کرد و البته بمبی هم کشف نشد. و اینگونه شد که از راه قانونی و غیرقانونی به نتیجه‌ای نرسیدیم و آن پرونده برای من و سایر افرادی که برایشان اهمیت داشت تا ابد باز ماند. از راه‌های دیگر هم تلاش کردیم و باز بی نتیجه.
حتی یادم می‌آید برای یک گزارش توانسته‌ام تمام مشکلات را به جان بخرم، مصاحبه کنم و کارهایی که باید را انجام دهم. گزارش را بنویسم و روی سایت بفرستم ولی به دلیل خطوط قرمز نادیدنی از روی سایت کنار رفته و هیچ‌گاه هم دیده نشده است.
خبرنگار یا تعمیرکار کولر!
محمدامین صالحی‌نژاد خبرنگار سابق ایسنای خوزستان و مدیر روابط عمومی جهاددانشگاهی خوزستان گفت: تصمیم گرفتم در مورد کودکان سرطانی بیمارستان شفا در اهواز گزارشی بنویسم؛ آن هم نه گزارشی انتقادی از سیستم درمانی، بلکه تنها می‌خواستم شرایط این کودکان و خانواده‌های آنها را توصیف کنم. ابتدا با رییس بیمارستان تماس گرفتم و ایشان نیز با تصور اینکه می‌خواهم به اصطلاح "سیاه‌نمایی" کنم، گفتند اصلا ورود به بیمارستان شفا امکان‌پذیر نیست! نامه‌نگاری‌ها حدود یک‌ماه ادامه یافت و با وجود همکاری دانشگاه علوم پزشکی، مسئولان وقت بیمارستان حاضر به همکاری نبودند.
روزی از طریق یکی از دوستان با یکی از پرستارهای بیمارستان آشنا شدم و وقتی قصدم از تهیه گزارش را گفتم، گفت که کمک می‌کند و قرار بر این شد که منتظر تماس ایشان باشیم. چند روز بعد آن پرستار تماس گرفت و گفت کولر یکی از بخش‌های بیمارستان خراب شده؛ شما به بیمارستان مراجعه کنید و به نگهبانی بگویید تعمیرکار کولر هستید! من و عکاس که مانده بودیم چه واکنشی نشان دهیم، گفتیم: "خب به محض اینکه شروع به عکاسی کنیم متوجه می‌شوند!" پرستار گفت: "شما نگران آن قسمت کار نباشید!"
به همراه عکاس به بیمارستان مراجعه کردیم. به درب ورودی رسیدیم و گفتیم تعمیرکار کولر هستیم و از آنجایی که گرمای اهواز طاقت‌شان را طاق کرده بود، ما را با سلام و صلوات راهی بخش مورد نظر کردند. در آن لحظه فقط دعا می‌کردیم نگهبان بیمارستان همه را از آمدن تعمیرکار کولر باخبر نکند، چون در آن شرایط ممکن بود به‌جای اتاق بازی کودکان سرطانی، به پشت‌بام بیمارستان هدایت شویم! و از طرفی هم نگران آمدن تعمیرکار اصلی بودیم!
مشکل دیگر این بود که آن پرستاری که قرار بود به ما کمک کند را نمی‌شناختیم و تنها نام او را می‌دانستیم و تلفنی با او صحبت کرده بودیم. مانده بودیم حالا چگونه او را پیدا کنیم؛ اگر سراغی از او بگیریم، بقیه پرستارها نمی‌پرسند تعمیرکار کولر با پرستار بیمارستان چکار دارد؟!
شانس با ما یار بود و آن پرستار ما را شناخت و نگهبان هم ترجیح داد همان جلوی درب ورودی سر پستش بماند و ما را مشایعت نکند. پرستار ما را به اتاق بازی کودکان هدایت کرد و درب اتاق را قفل کرد. بعد با حالتی که انگار مریضی بدحال آورده‌اند و ما هم جراح آن مریض هستیم، گفت: "بجنبید، وقت کمه!"
عکاس دوربین را درآورد و عکاسی را آغاز کرد؛ بچه‌ها هم با سرهای بدون مو و ماسک‌هایی بر روی صورت، مشغول بازی بودند. به محض اینکه کسی قصد داشت وارد اتاق شود، پرستار اشاره می‌داد و عکاس هم دوربین را پنهان می‌کرد و ما هم مشغول بازی با کودکان می‌شدیم. کار تمام شد و چند روز بعد گزارش آن روز را نوشتم. رییس بیمارستان تماس گرفت و پرسید چطور وارد بیمارستان شدید؟! من مانده بودم واقعیت را چگونه بگویم که دکتر گفت: "گزارش را خواندم و لذت بردم. این بچه‌ها را هر روز می‌بینم، ولی نه آن‌طور که در گزارش دیدم! هر وقت خواستی باز هم بیا."
تلاش برای رسیدن به دختران فراری
افسانه باورصاد خبرنگار ایسنا نیز گفت: چند سال پیش قصد داشتم یک گزارش در مورد دختران فراری و مشکلات و چیزهایی از این قبیل بنویسم و با توجه به اینکه مرکز نگهداری این دختران تحت اختیار بهزیستی است باید از آنها مجوز می‌گرفتیم. تلاش کردم و چندین بار با آنها تماس گرفتم و مراجعه کردم ولی هر بار یک بهانه‌ای آوردند و هر بار نظرشان تغییر می‌کرد و سرانجام هم اجازه ندادند تا این گزارش را کار کنیم. حتی به آنها گفته بودم که نام دختران را تغییر می‌دهم و هیچ عکسی هم قرار نیست از آنها گرفته شود ولی با این حال باز هم مجوز صادر نشد.
خریدار داروهای قاچاق
محسن کریمی، خبرنگار سابق یکی از روزنامه‌های اراک نیز گفت: تلاش داشتیم اطلاعاتی در مورد داروهای قاچاق به دست بیاورم ولی از هر راهی وارد می‌شدم به هیچ می‌رسیدم. مسوولین می گفتند هیچ گونه قاچاقی نداریم و اگر هم هست جایی است که نمی‌توان آن را به راحتی یافت. تصمیم گرفتم به عنوان خریدار این داروها به داروخانه ها و به عنوان معتاد به دستفروش ها مراجعه کنم. تازه دیدم عجب بساطی است و انواع و اقسام داروهای قاچاق به راحتی در اختیار یک نفر قرار می‌گیرد. وقتی گزارش را کار کردم چند بازخورد داشت که چرا بدبینی در جامعه ایجاد می‌کنید و نباید چنین موضوعی را مطرح کنید. البته من هم اهمیت ندادم.
با وجود تمام این وضعیت‌ها هنوز هم مشکل داریم برای گزارش گرفتن. برای نوشتن حقیقتی که جای جای نقطه‌های شهرهای این کشور جاری است و ما حقی برای بازگو کردن آن نداریم. تمام مشکلاتی که هر روز گریبانگیر آدم‌های زیادی می‌شود و ما حق نداریم بگوییم هستند. مجبوریم دست بزنیم به انکار چیزی که می‌دانیم هست. با تمام وجود حسش می‌کنیم. نمی‌دانیم باید انکار را انتخاب کنیم یا اجبار.
اما دیگر خبرنگارانی که از آنها سئوال کردیم سکوت کردند...
آتش‌سوزی در مدرسه درودزن
سردبیر ایسنا منطقه فارس نیز گفت: یکی از ماندگارترین روزهای فعالیت خبری‌ام، به زمانی بازمی‌گردد که خبر آتش‌سوزی در مدرسه درودزن را کارکردم.
علی‌محمد پشوتن با بیان اینکه آن روز به واسطه ممانعت نگهبان بیمارستان سوانح و سوختگی قطب‌الدین شیراز، به عنوان ملاقات کننده وارد بیمارستان شده و با بچه‌ها و والدین آنان گفتوگو انجام شد، گفت: با وجود مخالفت‌ها، تهدیدها و فشارهایی که از سوی مسئولان وقت آموزش و پرورش فارس به ما وارد شد اما آن خبر و گزارش‌های بعدی بسیار اثرگذار بود.
پشوتن گفت: همان خبر و گزارش باعث ایجاد حساسیت لازم و رفع مشکلات دانش‌آموزان حادثه دیده درودزنی شد. موضوعی که سالها تداوم یافت و تا امروز همچنان یکی از خبرهایی که رسانه‌های مختلف آن را پیگیری می‌کنند، سوژه دانش‌آموزان حادثه دیده درودزنی بود.
سردبیر ایسنا منطقه فارس با بیان این که در آن زمان و سالها پس از درج گزارش در مورد حادثه درودزن، هزینه‌های زیادی به او و خانواده‌اش تحمیل شد، گفت: از این خرسندم که طی دو دهه فعالیت رسانه‌ای، هیچ‌گاه منافع و مصالح جامعه و مردم را فدای خواست‌های فردی نکرده‌ام. اگرچه همیشه موضوع خط‌قرمزهای نامرئی، اجازه ورود به بسیاری از اخبار را نداده است.
رئیس دادگاه‌های عمومی و انقلاب شیراز در گفتوگو با ایسنا گفت: تنها خط قرمزهای کشور ما اصل ولایت فقیه، اصل جمهوریت و اصل اسلامیت است. باقی ماجراها جزو خطوط قرمز نیستند.
وی با بیان اینکه برخی مسائل نیاز نیست رسانه‌ای شود چرا که در کشور بدبینی ایجاد می‌کند، گفت: همین مساله حقوق‌های نجومی نیازی نبود رسانه‌ای شود و تنها می‌شد با مسوولان مربوطه موضوع را مطرح کرد. در صورتی که حل می‌شد همه چیز به سادگی حل می‌شد در غیر این صورت موضوع را رسانه‌ای می‌کردند.
علی‌اصغر تکبند عنوان کرد: اگر انتقاد سازنده بوده و قصد و نیت سیاسی در آن نباشد همه استقبال می‌کنند. متاسفانه نیت امروزه انتقاد نیست و مچ گیری مدنظر است.
وی گفت: البته باید ظرفیت آدم‌ها نیز افزایش یابد. فرهنگ ما اینگونه است که در صورت انتقاد ناراحت می‌شویم. حتی در یک خانواده نیز همین شرایط وجود دارد.
تکبند افزود: باید مهارت داشته باشیم که به گونه‌ای بنوسیم که با این شرایط فرهنگی کسی مشکلی نداشته باشد. باید در به کارگیری کلمات و نوع صحبت دقت بیشتری داشته باشیم و این راه را ادامه دهیم.
وی خاطرنشان کرد: در مصاحبه‌ها و انتقادها می‌توان از صحبت‌های یک کارشناس استفاده کرد، در این صورت فرد یا افرادی که در معرض انتقاد هستند نمی‌توانند اعتراضی داشته باشند.
به گزارش ایسنا بسیاری از مسائلی که نیاز به پیگیری بوده حتی سیاسی نبوده و کاملا موضوعی اجتماعی داشته ولی با این حال هیچ‌گاه به نتیجه نرسیده. چرا که عده‌ای منافع‌شان به خطر می‌افتاده است. یا عده‌ای ناراحت می‌شده‌اند. در کشوری زندگی می‌کنیم که نمی‌توانیم به حرفه‌های مختلف شک کنیم. همه آدم‌هایی که در هر حرفهای مشغول به کار هستند خوب هستند. عالی هستند. صداقت دارند و هیچ چیز بدی در کشور وجود ندارد. کافی است بخواهی مثالی بیاوری از فردی که در حرفهای تخلف کرده است، پس از آن باید جوابگوی تمام افراد آن صنف باشی و تمام حرف‌ها و توهین‌های آنها را به جان بخری.
ما هنوز یاد نگرفته‌ایم که خیلی چیزها مقدس نیست. خیلی چیزها جای ایراد دارد. خیلی کارها و خیلی حرف‌ها قابل بررسی است. ولی هیچ‌گاه اجازه این بررسی وجود ندارد. ما می‌نویسیم و تلاش می‌کنیم از همه چیز خوب و بد بنویسیم. از همه چیز، ولی با زبان خودمان. با زبانی که نتوان به آن خرده گرفت. با زبانی که خرده خرده همه مسائل به دست مردم برسد. یک توفیق اجباری است برای رسیدن به مهارت. مهارت برای نوشتن. مهارت برای بهتر دیده شدن و بهتر حرف زدن.
گزارش از: طیبه رفیعی؛ خبرنگار ایسنا منطقه فارس
همزیستی نیوز - مدیران ارشد خبرگزاری کیودوی ژاپن می‌گویند در ژاپن یک خبرنگار هیچ خط قرمزی ندارد و آزادانه می‌تواند درباره همه افراد و اتفاقات مطلب بنویسد.
به گزارش ایسنا، دو نفر از مدیران ارشد خبرگزاری کیودو در گفتوگو با روزنامه «ایران» به حقایق جالب و تأمل‌برانگیزی درباره شرایط کاری خبرنگاران در کشورشان اشاره کرده‌اند.
این روزنامه آورده است: چندی قبل دو تن از مدیران ارشد خبرگزاری «کیودو» ژاپن به دعوت مدیرعامل خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران (ایرنا) به کشورمان سفر کردند. «کیودو» بزرگترین و معتبرترین خبرگزاری ژاپن شناخته می‌شود که در سال 1982 میلادی راه‌اندازی شد و با حدود 1600 نیروی انسانی در شهر توکیو فعالیت دارد.
در آخرین روز از این سفر، روزنامه ایران به بهانه آشنایی بیشتر خوانندگان با فعالیت این خبرگزاری وحرفه خبرنگاری در ژاپن، گپ و گفت صمیمانه‌ای با «هیروکی سوگیتا» معاون خبر و «یوئیچی کاساکگاوا» معاون مدیرعامل اخبار خارجی خبرگزاری کیودو انجام داد که متن آن را در زیر می‌خوانید:
به عنوان نخستین سؤال برای آشنایی خوانندگان ما توضیح مختصری از فعالیت‌های خبرگزاری «کیودو» بفرمایید.
هیروکی سوگیتا: خبرگزاری «کیودو» بزرگترین خبرگزاری در ژاپن است که دفتر اصلی آن در پایتخت- توکیو- قرار دارد. حدود 50روزنامه و 100 شبکه تلویزیونی، زیرپوشش و مشترک این خبرگزاری هستند و البته مطرح‌ترین نشریات دنیا مانند نیویورک تایمز، وال استریت ژورنال، واشنگتن پست از اخبار بخش انگلیسی ما استفاده می‌کنند. این خبرگزاری به چهار زبان انگلیسی، ژاپنی، چینی و کره‌ای منتشر می‌شود.
در این خبرگزاری 1600 نفر مشغول کار هستند که حدود 1000 نفرشان خبرنگار بوده و در بیشتر کشورهای دنیا از جمله ایران، امریکا، فرانسه و... نیز نمایندگی و خبرنگار داریم.
درخبرگزاری کیودو و سایر رسانه‌های معتبر ژاپنی برای خبرنگار شدن چه مراحلی باید طی شود و چه شرایطی لازم است؟
«یوئیچی کاساکگاوا»: بواقع خیلی سخت است. نخست باید به عنوان کارآموز و خبربیار کار را شروع کنند بعد ادیتور خبر شده و کم کم به مراحل بالاتر ارتقا پیدا کنند . خبرنگاران کار را ابتدا از دفاتر محلی خبرگزاری و با کار در حوزه حوادث و ترافیک شروع می‌کنند اما بعد از 5 یا 6 سال که مهارت و تجربه آموختند اجازه پیدا می‌کنند به دفتر مرکزی در پایتخت بیایند.
سوگیتا: سیستم استخدام خبرنگار در ژاپن بر اساس مهارت و توانمندی است. هر چند تحصیلات لازم است اما مهم تر از آن سختکوشی است. در ژاپن تحصیلات ژورنالیستی متداول نیست بلکه مهارت آموزی ضمن کار برتری دارد. سال ها قبل که اصلاً مدرسه و دانشگاه خبرنگاری هم نداشتیم اما در حال حاضر چند مدرسه به منظور آموزش و تحصیل رشته خبرنگاری راه‌اندازی شده است. در هر صورت برای رسیدن به مراحل بالا و یافتن ارتقای شغلی باید مسیر سختی را پیمود و هیچ تساهل و تسامحی در کار نیست.
محدودیت‌های قانونی یا خطوط قرمزی که خبرنگاران ژاپنی باید رعایت کنند شامل چه چیزهایی می‌شود؟
کاساکگاوا: در ژاپن یک خبرنگار هیچ خط قرمزی ندارد و آزادانه می‌تواند درباره همه افراد و اتفاقات مطلب بنویسد. این خواست و مطالبه مردم از روزنامه‌ها و خبرگزاری هاست که به عنوان یک دیده‌بان و چشم تیزبین عمل کنند. مردم از ما می‌خواهند که عملکرد مقام‌های کشور را زیر نظر بگیریم و آنها را تحت نظر داشته باشیم.
سوگیتا: تنها محدودیت مطبوعات و خبرگزاری‌ها در کشور ما حفظ احترام خانواده سلطنتی است. این به معنای سانسور اخبار و اطلاعات نیست بلکه در اخباری که از آنها بیان می‌شود باید احترام به این خانواده حفظ شود. در قانون اساسی ما امپراتور، سمبل کشور ژاپن است. حتی نشریات به اصطلاح زرد نیز در کشور ما که کارشان نوشتن اخبار کم اهمیت و حتی شایعه پراکنی است سعی می‌کنند احترام به خانواده امپراتور را حفظ کنند. اما کار ما کلاً با آنها فرق دارد و به عنوان یک خبرگزاری مطرح می‌توانیم از عملکرد تمامی مقام‌های مملکت انتقاد کنیم و هیچ محدودیتی در این رابطه نداریم. مطبوعات در ژاپن بسیار قدرتمند هستند تا جایی که می‌توانند با انتشار خبر و افشاگری در مورد رسوایی‌های مقام‌ها و مسئولان آنها را مجبور به استعفا کنند. در کشور ژاپن رسوایی‌های مالی و اخلاقی به اندازه‌ای شرم‌آور محسوب می‌شود که برملا شدن آن حتی نخست‌وزیر را نیز مجبور به استعفا می‌کند و این قدرت مطبوعات است.
آیا حرفه خبرنگاری در کشور ژاپن مانند ایران در زمره مشاغل سخت محسوب می‌شود؟
سوگیتا: خبرنگاری شغل سخت و طاقت‌فرسایی است اما در کشور ما نسبت به مشاغل دیگر مزایای خاصی برایش در نظر گرفته نشده است و با دیگر شغل‌ها برابر است. مشکل کشور ما این است که جمعیت آن رو به پیری می‌رود و با کاهش جمعیت رو به رو هستیم بنابراین نمی‌خواهند مزایایی مانند بازنشستگی پیش از موعد و زود هنگام برای مشاغل از جمله خبرنگاری در نظر بگیرند چرا که در این صورت نیروی جایگزین ندارند. در واقع همه قوانین و حقوق و مزایا برای خبرنگاران با سایر مشاغل از جمله راننده تاکسی یا کارمند بانک برابر است و تبعیضی وجود ندارد.
کاساکگاوا: با وجود اینکه خبرنگاران ژاپنی زیادی در گوشه و کنار دنیا بر اثر حوادث شغلی و اتفاقات ناشی از جنگ جانشان را از دست داده‌اند اما روزی به نام روز ملی خبرنگار نداریم. البته در خبرگزاری «کیودو» هر ساله برای چند تن از خبرنگاران که هنگام مأموریت در جریان جنگ یا حتی تصادف رانندگی جان باختند مراسم یادبود و بزرگداشت برگزار می‌کنیم و یادشان را گرامی می‌داریم. اما این کاری است که خود خبرگزاری ما انجام می‌دهد و جنبه ملی ندارد.
وضعیت امنیت شغلی خبرنگاران در ژاپن چگونه است؟
سوگیتا: در کشور ژاپن اتحادیه کارگری بسیار قوی وجود دارد که به کارفرما اجازه نمی‌دهد کارکنان خود را براحتی اخراج کند. در واقع قوانین کارگری در این کشور به حدی محکم است که براحتی امنیت شغلی کارگر را تأمین کرده و از این بابت نگرانی وجود ندارد. استخدام خبرنگاران نیز تابع همین قانون و بلند مدت است. در ژاپن خبرنگاران فقط در صورت ارتکاب قتل، درگیری با پلیس یا تخلفی که منجر به دستگیری آنها از سوی پلیس شود اخراج می‌شوند ولی به علت ضعف کاری و تخلف حرفهای اخراج نخواهند شد بلکه تنبیه و تذکر می‌گیرند یا به بخش‌های دیگر منتقل می‌شوند.
کاساکگاوا: یک خبرنگار خودش می‌تواند هر زمان که خواست کارش را رها کند و به شغل دیگری رو آورد و ممانعتی ندارد.
درآمد خبرنگاران در کشور شما چه میزان است؟
سوگیتا: حقوقی که یک خبرنگار متوسط و نه یک مدیر یا خبرنگار ارشد دریافت می‌کند به حدی است که می‌تواند مخارج خود و خانواده‌اش را برای داشتن یک زندگی معمولی براحتی تأمین کند.
با توجه به گسترش روزافزون شبکه‌های اینترنتی و مجازی در تمام دنیا شما به عنوان بزرگترین خبرگزاری ژاپن احساس خطر نمی‌کنید که مخاطبان خود را از دست بدهید؟
سوگیتا: شبکه‌های مجازی در کشور ما نیز محبوبیت زیادی بخصوص بین جوانان و نوجوانان دارند. اما موضوع جالب و مهم این است که در ژاپن با حدود 120 میلیون جمعیت بیشتر خانواده‌ها یک رسم سنتی و فرهنگی دارند که همانا داشتن اشتراک حداقل یک روزنامه است. یعنی خانواده‌های ژاپنی روزنامه خواندن را یکی از عوامل مؤثر و منبع خوبی در تعلیم و تربیت فرزندانشان می‌دانند. بنابراین هر روز صبح مطالعه روزنامه را مانند صابون برای شستن دست و صورتشان لازم و ضروری می‌دانند. از سوی دیگر سیستم توزیع روزنامه در ژاپن بسیار خوب است و همین امر در جذب مخاطب تأثیر دارد. اما واقعیت این است که امروزه ما در حال‌گذار از یک دوره سنتی به مدرنیته هستیم و جوانان استقبال زیادی از شبکه‌های مجازی دارند و ما باید برای آینده فکری بکنیم. یکی از ایده‌ها این است که برای شبکه‌های مجازی که خبر ارسال می‌کنند هزینه‌ای قائل شویم یعنی تیتر یا لید خبر را رایگان روی شبکه قرار دهیم اما برای خواندن ادامه مطلب پول دریافت کنیم چرا که ما برای تهیه خبر هزینه زیادی خرج می‌کنیم. البته این شامل خبرهای داخلی کشور خواهد شد نه اخبار سراسر جهان.
قبلاً هم به ایران سفر کرده بودید؟
کاساکگاوا: این چهارمین بار است که به ایران می‌آیم و از چند خبرگزاری مانند مهر، ایرنا و روزنامه ایران بازدید کرده ام.
وضعیت رسانه‌ها در ایران را چگونه ارزیابی می‌کنید و چه تفاوتی در این زمینه با رسانه‌های کشور خودتان می‌بینید؟
سوگیتا: در سیستم مطبوعاتی ما نظامی وجود دارد که می‌گوید خبرنگار باید ناظر بر عملکرد مسئولان باشد. بر همین اساس در تمامی وزارتخانه‌ها و نهاد‌ها اتاقی مخصوص خبرنگاران وجود دارد که خبرنگار هر روز به آنجا می‌رود و همیشه در محل مستقر است تا از جدیدترین اخبار و اتفاقات آنجا با خبر شود. خبرنگار می‌تواند براحتی هر وقت که بخواهد وارد اتاق وزیر و مقام‌های دیگر شود و با او گفتوگو کند و آنها نیز نمی‌توانند مانع این کار شوند. این امر برای مطبوعات مطرح مانند «کیودو» و «آساهی» امری طبیعی است. اما نمی‌دانم در مطبوعات ایران چگونه است؟ از سوی دیگر خبرگزاری ما نیروی خبری و اداری بسیاری دارد و در بیشتر کشورها دفتر نمایندگی و خبرنگار داریم که در مورد ایرنا و سایر خبرگزاری‌ها اطلاع دقیقی ندارم که بخواهم مقایسه کنم.
همزیستی نیوز - روزنامه‌نگاری هم نوعی نویسندگی است و وقتی با بررسی زندگی‌نامه نویسندگان مشهور متوجه می‌شوی تعداد قابل توجهی از آنها پیش از ورود به دنیای نویسندگی، درگیر دنیای خبر بوده‌اند، می‌توانی نتیجه بگیری این دو عرصه در جاهایی به هم می‌رسند.
نویسندگان بسیاری بوده‌اند که اولین فعالیت حرفهای خود را در روزنامه‌ها تجربه کرده‌اند؛ از «مارک تواین» و «دیکنز» گرفته تا «جک کرواک» و «استیگ لارسن». اما شاید جالب باشد بدانید برخی از بزرگترین نویسندگان جهان که در این گزارش به آنها اشاره شده، پیش از قدم گذاشتن به عرصه نویسندگی روزنامه‌نگار بوده و تا پایان عمر این حرفه را ادامه داده‌اند.
به گزارش ایسنا، امروز هفدهم مردادماه روز خبرنگار است و به همین مناسبت یادی می‌کنیم از چند چهره برجسته ادبیات جهان که قلم زدن را از روزنامه‌ها و نشریات شروع کردند و به رمان‌نویسان مطرح بدل شدند.
«گابریل گارسیا مارکز»
«گابریل گارسیا مارکز» نویسنده کلمبیایی برنده نوبل و از چهره‌های فراموش‌ناشدنی ادبیات آمریکای لاتین بود که آوریل سال 2014 درگذشت. زمانی که او در دانشگاه ملی کلمبیا رشته حقوق می‌خواند، کارش را به عنوان روزنامه‌نگار شروع کرد. این نویسنده اولین اثر داستانی خود را در سال 1947 در روزنامه «ال اسپکتادور» چاپ کرد، اما دبیر ادبی همین نشریه درباره داستان او نوشت: نسل جدید کلمبیایی‌ها دیگر در حوزه ادبیات خوب حرف جدیدی برای گفتن ندارد. او از سال 1948 تا 1949 برای «ال یونیورسال» کارتاخنا قلم می‌زد. بعدها از سال 1950 تا 1952 ستونی با نام «سپتیموس» را در روزنامه محلی «ال هرالدو»ی بارانکیلا می‌گرداند. نویسنده «عشق سال‌های وبا» درباره این دوران گفته است: من یک مطلب برای «ال هرالدو» می‌نوشتم و آنها به من سه پزو می‌دادند.
او در این دوران به عضویت گروه غیررسمی روزنامه‌نگاران و نویسندگان که «گروه بارانکیلا» خوانده می‌شد، درآمد. این همکاری منبع مهمی برای تشویق و الهام گرفتن او برای دوران نویسندگی‌اش شد. «گابو» در این گروه با شخصیت‌های تأثیرگذاری همچون «رامون وینیس» آشنا شد که همان کتاب‌فروش پیر در رمان «صد سال تنهایی» است.
«مارکز» در همین دوران با آثار نویسندگانی چون «ویرجینیا وولف» و «ویلیام فاکنر» آشنا شد. او در سال 1954 تا 1955 در بوگوتا سکونت داشت و گه‌گاه برای «ال اسپکتاتور» می‌نوشت. او به یک منتقد فیلم فعال تبدیل شده بود. «گابو» در سال 1957 به محض ورود به پایتخت ونزوئلا، موقعیت شغلی در روزنامه «آل مومنتو»ی کاراکاس را پذیرفت.
او با فعالیت‌های گروهی و مطالبی که در روزنامه منتشر می‌کرد در اتفاقات سیاسی مهمی از جمله تبعید رئیس‌جمهور وقت ونزوئلا «مارکوس پرز خیمنز» اثرگذار بود. «مارکز» طی سال‌های بعد به کلمبیا سفر کرد و این بار همراه همسرش به کاراکاس بازگشت. او در سال 1958 به خاطر اختلاف‌نظر با مدیر روزنامه «مومنتو» استعفا کرد و اندکی پس از آن سردبیر روزنامه «ونزوئلا گرافیکا» شد.
«ارنست همینگوی»
«ارنست میلر همینگوی» داستان‌نویس مشهور آمریکایی که با آثاری چون «پیرمرد و دریا» و «وداع با اسلحه» و نثر روزنامه‌نگاری‌اش در جهان شناخته می‌شود، در جریان جنگ‌های داخلی اسپانیا خبرنگار بود. او اندکی پس از بازگشت از جنگ، رمان «زنگ‌ها برای که به صدا درمی‌آیند» را نوشت.
خالق «برف‌های کلیمانجارو» بین سال‌های 1913 تا 1917 در دبیرستان «اوک پارک و ریور فارست» کلاس‌های ورزشی از جمله بوکس، دوندگی، واترپولو و فوتبال شرکت کرد. یکی دیگر از کلاس‌هایی که او در آن حضور یافت، کلاس‌های روزنامه‌نگاری با تدریس «فانی بیگز» بود. «همینگوی» اولین مطلب خود را در ژانویه 1916 در «تراپیز» چاپ کرد که موضوع آن اجرای یک گروه ارکستر سمفونیک محلی در شیکاگو بود. او همکاری خود را با این نشریه ادامه داد و در این راه زبان گزارشگران ورزشی را تقلید می‌کرد و مطالبش را با نام مستعار «رینگ لاردنر بزرگ» امضا می‌کرد.
او بعد از به پایان رساندن دبیرستان، همکاری خود را با «کانزاس سیتی استار» به عنوان گزارشگر مبتدی شروع کرد. او تنها شش ماه در این روزنامه کار کرد؛ اما در طول عمر نویسندگی‌اش، سبک خاص نگارش خود، یعنی استفاده از جملات و پاراگراف‌های کوتاه، نگاه مثبت و استفاده از زبان ساده را سرلوحه کار خود قرار داد.
سال 1919 بود که یک دوست خانوادگی شغل خبرنگار و گزارشگر خارجی در هفته‌نامه «تورنتو استار» را به «همینگوی» جوان پیشنهاد داد و او کار خود را شروع کرد. در ماه ژوئن سال بعد به میشیگان رفت و سپتامبر 1920 وقتی هنوز هم مطالبش را برای «تورنتو استار» می‌فرستاد، برای زندگی با دوستانش راهی شیکاگو شد. او در شیکاگو به عنوان دستیار دبیر با ماهنامه «کوآلپریتیو کامن‌ولث» همکاری می‌کرد که با «شروود اندرسن» نویسنده آمریکایی آشنا شد.
«همینگوی» پس از ازدوداج با «هادلی ریچاردسون» به عنوان گزارشگر برون‌مرزی در «تورنتو استار» استخدام شد و به همراه همسرش راهی پاریس شد. او در آنجا با نویسندگان مطرحی چون «گرترود استاین»، «جیمز جویس» و «ازرا پاوند» آشنا شد.
«همینگوی» طی 20 ماه نخست سکونت در پاریس، 88 داستان برای روزنامه «تورنتو استار» نوشت. او جنگ ترک‌ها و یونانی‌ها را پوشش می‌داد. آنها در سپتامبر 1923 به تورنتو بازگشتند، اما دل «همینگوی» در پاریس جا مانده بود. او حالا دیگر ترجیح می‌داد به جای زندگی مثل یک روزنامه‌نگار، در فضای نویسندگی نفس بکشد.
«ماریو بارگاس یوسا»
«ماریو بارگاس یوسا» نویسنده، سیاستمدار، مقاله‌نویس و استاد دانشگاه پرویی است که در سال 2010 برنده نوبل ادبیات شد. «یوسا» در 14 سالگی توسط پدرش به آکادمی نظامی «لیونسیو پرادو» لیما فرستاده شد. 16 ساله بود که پیش از فارغ‌التحصیلی، کار خود را به عنوان روزنامه‌نگار در یک روزنامه محلی شروع کرد. آکادمی نظامی را کنار گذاشت و تحصیلات خود را به عنوان روزنامه‌نگار در روزنامه‌ای محلی در پوئرا شروع کرد.
«یوسا» از همان سنین نوجوانی با نشریه «لاکرونیکا» همکاری داشت. با چاپ نخستین شعرهایش و سازماندهی اعتصابات دانشجویی نخستین سال‌های دانشگاه، چهره یک روشنفکر تمام‌عیار را به خود گرفت. نویسنده «گفتوگو در کاتدرال» در روزنامه «لا اینداستریا»ی پوئرا مشغول به کار شد. او طی سال‌های بعدی درگیر فضای سیاسی شد، با این حال علاوه بر نگارش کتاب، به فعالیت‌های روزنامه‌نگاری هم ادامه داد. او هنوز هم هرازچندگاهی با انتشار مقالات انتقادی و تند، تیتر رسانه‌های سیاسی می‌شود.
«جورج اورول»
«اریک آرتور بلر» که با نام ادبی «جورج اورول» شناخته می‌شود، نویسنده رمان‌های ماندگاری چون «مزرعه حیوانات» و «1984» است. او علاوه بر این که به نگارش رمان و مقاله می‌پرداخت و منتقد خوبی بود، به عنوان یک روزنامه‌نگار پرمجادله هم شناخته می‌شد. در ابتدای کار او در روزنامه‌نگاری موفق‌تر بود تا نویسندگی.
این رمان‌نویس انگلیسی مقالاتی در نشریه ادبی - سیاسی «لوموند» منتشر می‌کرد. اولین کار او در سال 1928 به چاپ رسید و هفته‌های پس از آن مقالاتی را درباره گدایان لندن، معضل بیکاری و یک روز از زندگی یک ولگرد در «پروگرس سیویک» به چاپ رساند. فقر که برای او معضلی آزاردهنده بود، تبدیل به دغدغه اصلی کارهایش شد. او چهار سال بعدی را در کنار نویسندگی، روزنامه‌نگاری می‌کرد. بیشتر کارهایش را در «تریبون»، «آبزرور» و «منچستر ایونینگ نیوز» منتشر می‌کرد.«جورج اورول» در عین حال با چندین نشریه سیاسی کوچک هم همکاری داشت. در همین دوران بود که شاهکار ادبی‌اش «1984» را به چاپ رساند.
«اورول» دو سال در سرویس شرقی «بی‌بی‌سی» فعالیت داشت و در سال 1943 با شرایطی ناخوشایند از کار خود استعفا کرد. چند ماه پیش اعلام شد پس از سالها مخالفت، مجسمه او در ورودی ساختمان این خبرگزاری و جایی که کارمندان برای سیگار کشیدن می‌ایستند، نصب شده است. کنار تندیس اورول نوشته شده: «اگر آزادی اصلا معنایی داشته باشد، به معنی حق گفتن چیزهایی به مردم است که نمی‌خواهند بشنوند.»
«اورول» سال 1943 در استعفانامه خود نوشت: مدتی است متوجه شده‌ام که دارم وقت خودم و پول دولت را با کار کردن در اینجا که هیچ نتیجه‌ای هم ندارد، هدر می‌دهم... احساس می‌کنم با برگشتن به کار نویسندگی و روزنامه‌نگاری می‌توانم از الان مفیدتر باشم.
او در ادامه نوشته است که اتاق «101» در رمان ضدآرمانشهری «1984» خود را از اتاق کنفرانس خفه‌کننده «بی‌بی‌سی» الهام گرفته است.
این نویسنده و روزنامه‌نگار در سال پس از مرگ «ایلین» همسر اولش، حدود 130 مقاله و گزیده‌ای از مقالات انتقادی خود را که در زمان فعالیت در کمپین‌های سیاسی نوشته بود، به چاپ رساند. نویسنده «مزرعه حیوانات» پستی و بلندی‌های بسیاری را پشت سر گذاشت. او پس از مرگ خواهرش در می 1946 راهی جزیره «جورا» در اسکاتلند شد. اما بعد از از سر گذراندن ماجراهایی پرتنش، اواخر سال 1946 به لندن بازگشت و روزنامه‌نگاری ادبی را از سرگرفت. او حالا دیگر نویسنده‌ای مشهور بود و همیشه درگیر کار. می‌توان گفت «اورول» در دوران فعالیت‌های حرفه‌ای‌اش، بیشتر به خاطر روزنامه‌نگاری، نوشتن مقالات، نقدها، ستون‌نویسی در روزنامه‌ها و مجلات شهرت داشت تا رمان‌نویسی.
خبرنگار به عنوان بازوی اطلاع رسانی جامعه، نقش مهم و انکار نشدنی در عصر اطلاعات برعهده دارد. در دنیای کنونی با توجه به فناوری های ارتباطی پیشرفته و سهولت دسترسی به اخبار، همچنان بهترین راه کسب خبر موثق از راه خبرنگاران متعهد امکان پذیر است. آنانی که تمامی سختی کار را برای تهیه کردن و رساندن خبرها به مخاطبان می پذیرند و می کوشند تا دقت و صحت را سرلوحه فعالیت های خود قرار دهند.
خبرنگار و روزنامه نگار فردی به شمار می رود که با اتکاء به ذوق و استعداد شخصی خویش، پس از گذراندن دوره آموزش تخصصی و با توجه به مسوولیت اجتماعی این حرفه به کسب، تهیه، جمع آوری و تنظیم اخبار و انتقال آنها به مخاطبان بپردازد. در این میان بسیاری از فعالان عرصه خبر و رسانه با خطرهای فراوانی در این حوزه روبرو شده اند اما همواره کوشیده اند تا در مسیر تحقق آرمان های سرزمین خویش تلاش کنند، یکی از جمله این خبرنگاران، شهید محمود صارمی خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) بود که در راه ایفای رسالت خبرنگاری به مقام والای شهادت دست یافت.
او در 17 مرداد 1377 خورشیدی هنگامی که گروهک تروریستی طالبان به شهر مزار شریف حمله کرد و این شهر را به اشغال خود درآورد، با ارسال آخرین خبر، خود خبر شد.
این خبرنگار شهید در 1375 خورشیدی به عنوان مسوول دفتر ایرنا در مزار شریف افغانستان به خدمت رسانی مشغول بود و با وجود آگاهی از تمامی خطرهای پیش رو در این سفر، با آغوشی باز به استقبال آن رفت تا رویدادهای این کشور را مخابره کند. این شهید والامقام آخرین خبر را این چنین فرستاد: «...اینجا محل کنسولگری ایران در مزارشریف است، من محمود صارمی خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی هستم، گروه طالبان چندساعت پیش وارد مزار شریف شدند. خبر فوری، مزارشریف بدست طالبان سقوط کرد، عده ای از افراد طالبان در محوطه کنسولگری دیده می شوند به من بگویید که چه وظیفه ای....»
ایثارگری این فعال عرصه خبر و شهادت هشت تن دیگر از اعضای کنسولگری ایران در مزارشریف سبب شد تا شورای فرهنگ عمومی در نخستین سالگرد این رویداد، 17 مرداد، روز شهادت محمود صارمی را «روز خبرنگار» نامگذاری کند.
به همین مناسبت پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا به گفت و گو با «علی گرانمایه پور» استاد روزنامه نگاری و مطالعات رسانه دانشگاه آزاد اسلامی و «فتانه انفرادی» استاد علوم ارتباطات دانشکده خبر پرداخت.
- در ادامه متن این گفت و گو را می خوانیم:
**ایرنا: یک خبرنگار دارای چه ویژگی هایی باید باشد و خبرنگار حرفه ای به چه فردی گفته می شود؟
***گرانمایه پور: دو تعریف درباره خبرنگار وجود دارد؛ نخست آنکه خبرنگار باید دارای شم خبری و هوش اجتماعی خوبی باشد و مطلب ها و حوادث را آن طور که هست به صورت صادقانه منعکس کند اما در حوزه تجربی این فعالان رسانه ای همچون دماسنج هستند و باید به بازتاب آن چیزی که از چشم مردم و مسوولان پنهان مانده است، بپردازند و به دنبال افشای حقیقت ها و ریشه تمامی مشکل ها در کشور باشند؛ به اینگونه فعالیت ها، روزنامه نگاری تحقیقی گفته می شود. البته در جامعه کنونی این نوع از روزنامه نگاری به دلیل وجود محدودیت های عصر نوین، جایگاه مناسب خود را از دست داده است. نقطه مشترک میان خبرنگار حرفه ای و تحقیقی، اخلاق حرفه ای به شمار می رود که باید رعایت شود. خبرنگاری کار هر فردی نیست و آنان باید از درصدی از هوش خبری برخوردار باشند، این فعالان رسانه ای کارمند نیستند و نویسنده و متفکر به شمار می روند و بایستی درباره مسایل اجتماعی بیاندیشند و بهترین مطلب ها را به خوبی بنویسند.
***انفرادی: خبرنگار فردی است که با حرفه خویش زندگی می کند. یک خبرنگار باید همواره عشق به مردم و علاقه به بیان حل مشکل های آنان را مدنظر داشته باشد. در واقع با غم آنها اندوهگین و با شادی آنان شاد شود. به یقین باید متوجه خوشی ها و ناخوشی های جامعه باشد و هر دو را بازگو کند. یک خبرنگار خوب، امید و بیم را با یکدیگر می نویسد و به تصویر می کشد. دنیای یک خبرنگار از تجربه و مشاهده های اجتماعی پر شده است. البته باید عنوان کرد به دلیل ورود جامعه به فناوری های نوین ارتباطی، خبرنگاران میدانی بسیار کاهش یافته اند. خبرنگار حرفه ای شدن ریاضت می خواهد. آگاهی و توانایی در کار نیز برای این فعالان رسانه ای اصل مهمی به شمار می رود و علاوه بر آن رعایت اخلاق حرفه ای رسانه یکی از ویژگی های اصلی یک خبرنگار واقعی محسوب می شود.
**ایرنا: رسالت خبرنگاری در جامعه کنونی از چه اهمیتی برخوردار است؟
*** گرانمایه پور: اکنون روزنامه ها در قید و بند جناح ها هستند بنابراین رسالت خبرنگاران تابعی از نظر و دیدگاه صاحبان آن رسانه محسوب می شود، بدین شکل آنان بسیاری از وقایع را کتمان خواهند کرد. رسالت روزنامه نگار بیان واقعیت و حفظ احترام توده ها و قشرهای مختلف مردم به شمار می رود، در 10 سال گذشته مکتب زشت روزنامه نگاری در کشور با عنوان توهین بنیان گذاشته شده است و آن چیزی که افراد در گفت و گوهای عمومی میان یکدیگر رد و بدل می کنند به تیتر، لید و یادداشت برخی روزنامه ها تبدیل شده است و این امر نشان می دهد که یکی از رسالت های روزنامه نگاری چون اخلاق، از جامعه خبری به تدریج کمرنگ می شود و سبب به چالش کشیده شدن این حرفه خواهد شد.
***انفرادی: خبرنگاران همواره می کوشند، اخلاق حرفه ای خبرنگاری را رعایت کنند تا اعتماد مردم و مخاطبان را به دست آورند و این امر بدون رعایت انصاف و حقیقت در نوشته ها میسر نیست. با توجه به ورود فناوری های نوین ارتباطی، مهم ترین موضوع جلب مخاطب است که رسانه به آن نیاز دارد و بایستی در خبرها رعایت شود و در صورت نبود این ویژگی ها، زمینه نگرانی افراد فراهم می شود و به رسانه ها آسیب می رساند زیرا آنها نیاز به اعتماد مردم دارند و این امر تنها با آموزش به خبرنگاران برای درست نویسی و انعکاس واقعیت ها تحقق می یابد.
**ایرنا: خبرنگاران چگونه می توانند در اطلاع رسانی دقیق به جامعه نقش آفرینی کنند؟
*** گرانمایه پور: تا هنگامی که انجمن صنفی روزنامه نگاران وجود نداشته باشد، خبرنگار از امنیت شغلی برخوردار نباشد، درگیر مسایل جناحی و سیاسی باشد و علاوه برآن روزنامه نگاران غیرحرفه ای وارد این عرصه شوند، به برخی از آرمان های مربوط به خبرنگاری به سختی می توان دست یافت. به این دلیل اطلاع رسانی دقیق در کشور دچار مشکل می شود.
***انفرادی: اطلاع رسانی دقیق را می توان بحث صداقت و درستی در ارایه اخبار و رویدادها دانست. این امر تنها در پرتو رعایت عواملی چون تامین نیازهای واقعی مخاطبان، ارایه اخبار بدون تحریف، خبرنگار علمی گرا بودن یعنی بازتاب موضوع های مهم علمی با بی طرفی، جداسازی خبر از تفسیر و اظهار نظرهای شخصی، آموزش افکار عمومی، دوری از جنجال آفرینی و جوسازی، توصیف و تشریح درست رویدادها، یادآوری به خویشتن درباره جایگاه، رسالت و مسوولیت اجتماعی به هنگام نوشتن مطلب های خبری و مدنظر قرار دادن بحث اخلاق حرفه ای خبرنگاری امکان پذیر می شود.
**ایرنا: خبرنگاران با استفاده از چه تاکتیک های خبری می توانند اخبار جامع و تاثیرگذار را به مردم انتقال دهند؟
*** گرانمایه پور: هنگامی که رسانه های خصوصی وجود داشته باشند، روزنامه نگار می تواند هرگونه مطلبی که می خواهد در آن رسانه منتشر کند اما در رسانه های شبه حزبی و جناحی، فعالیت خبرنگار محدود خواهد شد. البته در این عرصه، روزنامه نگاری شبکه های اجتماعی، آنلاین و شهروندی به وجود آمده است و این شبکه ها حوزه رسمی خبر را به چالش کشیده اند. در حال حاضر استفاده از فضای مجازی سبب ایجاد روزنامه نگاری جایگزین در ایران شده است که به صورت مستقیم دغدغه های مردم را منعکس می کند و در کنار آن روزنامه نگاران در رسانه ها می توانند مشکل های مردم را به صورت چکیده و غیرمستقیم در قالب خبر، گزارش و یادداشت منتشر کنند.
***انفرادی: در بحث تاکتیک های خبری باید به تاکتیک های الوین تافلر نویسنده آمریکایی اشاره کرد. هر رسانه ای با توجه به جهت گیری های خاص خود به یقین از این روش ها استفاده می کند. از جمله آنها تاکتیک های برجسته سازی و نظریه دروازه بانی خبر به شمار می رود. در این نظریه از میان خبرهای بسیاری که به دست خبرنگار می رسد باید انتخاب های مناسبی انجام شود که با توجه به نظرهای شخصی فرد نباشد و منافع ملی و مصالح عمومی کشور را تامین کند. یعنی خبرنگار باید بداند به دور از هرگونه جهت گیری های سیاسی به حرفه خود ادامه دهد و اگر اینگونه باشد خبرنگاری حرفه ای محسوب می شود که مشکل های مردم را با صداقت بازگو می کند. هر روزنامه ای با توجه به سیاست های کلی که برای خود ترسیم کرده است یک یا چند تاکتیک را مورد استفاده قرار می دهد. در جامعه کنونی اگر مسوولان رسانه ای به خبرنگاران اصل اخلاق، صحت، دوری از منافع شخصی و رعایت علمی گرایی در خبر را آموزش دهند، آن رسانه می تواند اعتماد مردم را جذب کند که این امر بازخوردهای خوبی را به دنبال خواهد داشت. از تاکتیک های دیگر می توان به رعایت صداقت و درستی، انتقاد سازنده از ضعف ها و نارسایی های کشور، پرهیز از انتشار مطلب های مغرضانه، دوری کردن از دامن زدن به اختلاف های مختلف، افترا و تهمت به دیگران اشاره کرد.
**ایرنا: خبرنگاران چگونه می توانند در ارتقای فرهنگ جامعه موثر باشند؟
*** گرانمایه پور: تا زمانی که فرهنگ جامعه به خود آگاهی کافی اجتماعی نرسد، اگر بهترین روزنامه نگاران هم فعال باشند نمی توانند در ارتقای فرهنگ اجتماعی موثر باشند. روزنامه های وزین و خبرنگاران فاخر زمانی می توانند در جامعه تبلور داشته باشند که نظام اجتماعی پویا و نقد در آن از جایگاه خوبی برخوردار باشد. بنابراین نبود این عوامل سبب می شود که یک روزنامه نگار و رسانه دچار خودسانسوری شود.
***انفرادی: هنگامی که خبرنگاران تمامی موارد مربوط به اصل خبرنگاری را مورد توجه قرار دهند به یقین فرهنگ سازی صورت می پذیرد. این قشر از جامعه در بحث پیشگیری از حوادث و رویدادها می توانند با نوشته های آموزنده خود یاری رسان دولت باشند. البته مسوولان نیز باید به خبرنگاران در تولید محتوای اخبار کمک کنند. خبرنگاران حوزه های مختلف می توانند نگاه مردم را نسبت به مسایل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی باز کنند. اکنون خبرنگاران مقداری خبر زده شده اند و این امر به این معنا است که گاهی یک خبرنگار، خبری را بدون اطلاعات تکمیلی به مخاطب منتقل می کند. در حالی که اگر خبر را در کنار اطلاعات تکمیلی انتقال دهند، مردم با خواندن یک خبر اطلاعات بسیار مناسبی را دریافت می کنند و اینگونه به دانش و آگاهی های آنان افزوده می شود و امر فرهنگ سازی صورت می پذیرد.
**ایرنا: در مبارزه با فساد نقش و رسالت خبرنگاران چیست؟
*** گرانمایه پور: اکنون نقش شبکه های اجتماعی در این زمینه بسیار گسترده شده است. حوادثی که منتج به افشاگری برخی فسادها می شود بیشتر به وسیله روزنامه های شهروندی و مجازی صورت می پذیرد و این امر سبب کاهش نقش خبرنگاران روزنامه های رسمی در کشور می شود و رسالت آنان نیز در این زمینه تنها با رعایت اصول اخلاقی میسر خواهد شد.
***انفرادی: وقتی مفاسد بسیاری چون اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و ... در جامعه به وقوع می پیوندد. خبرنگاران می توانند با رعایت اصول اخلاق حرفه ای وارد این حوزه شوند و با انتقادهای سازنده خویش مطالب مفیدی را به مسوولان ارایه کنند و اینگونه پل ارتباطی میان مردم و مسوولان شوند.
**ایرنا: رسانه های خبری گوناگون چگونه می توانند در پیشبرد منافع ملی در رویارویی با هجمه های رسانه های بیگانه مثمر ثمر باشند و حقانیت کشور را در مجامع بین المللی به اثبات برسانند؟
*** گرانمایه پور: هنگامی که رسانه های رسمی به خوبی به پوشش اخبار بپردازند و محتوای خبرهای پویایی و شنیداری با واقعیت های جامعه مطابقت داشته باشد، مردم به این رسانه ها اعتماد می کنند. رسانه ملی باید با فعالیت های خبری گسترده خود در جذب هرچه بیشتر مخاطبان بکوشد. زمانی رسانه ها می توانند در جهت منافع ملی و جذب مخاطب حرکت کنند که با مردم آشتی و ارتباطی نزدیک داشته باشند.
***انفرادی: هنگامی که کشوری به هر دلیل از طرف کشورهای دیگر مورد هجمه قرار می گیرد، نقش رسانه ها پررنگ می شود. اینجا است که می توان به بحث خبرنگاری بحران ورود پیدا کرد. در این میان رسانه ها باید فارغ از هرگونه جهت گیری سیاسی که دارند اصل وحدت، حفظ مصالح عمومی و منافع کشور را مد نظر قرار دهند.
**ایرنا: صاحبان یک روزنامه و رسانه تا چه اندازه می توانند در رشد فکری و ارایه اندیشه های خلاق یک خبرنگار نقش ایفا کنند؟
*** گرانمایه پور: مدیر مسوولی که فردی سیاسی و غیر حرفه ای است نمی تواند در اعتلای روزنامه نگاری کمک کند. البته می تواند منابع مالی را فراهم سازد. وزارت ارشاد در رویکردهای سال های آینده بهتر است تجدید نظر کند و از استادان ارتباطات در پست های روزنامه نگاری بهره ببرد. اکنون در کشور وارونگی در زمینه دادن امتیازهای روزنامه وجود دارد و بهتر است صاحبان سرمایه و قدرت در کنار خبرنگاران قرار بگیرند تا بتوانند با هم این رسانه های خبری را برای پیشبرد اهداف کشور اداره کنند.
***انفرادی: به یقین مسوولان سازمان های رسانه ای در رشد فکری یک خبرنگار نقش مهمی دارند. آنان می توانند با برگزاری دوره های آموزشی و اجازه حضور به خبرنگاران در سمینارهای مختلف به رشد فکری و غنای فرهنگی خبرنگاران کشور کمک کنند.
**ایرنا: نقش اخلاق در خبرنگاری حرفه ای را چگونه ارزیابی می کنید؟
*** گرانمایه پور: اگر روال بر این باشد که مکتب روزنامه نگاری توهین توسعه پیدا کند در آینده با تصویب قانون های بسیار هم نمی توان مانع از گسترش آن شد و اگر اخلاق حرفه ای و کلامی به وسیله خبرنگاران رعایت نشود، نخستین رویکردی که برای روزنامه نگاران روی می دهد، رواج بی اعتمادی مردم نسبت به آنان است.
***انفرادی: نخست آنکه باید تعریف کاملی از اخلاق رسانه ای در ایران صورت پذیرد و برپایه آن، پژوهشگران چند خبرگزاری و رسانه را مورد انتقاد قرار دهند و اصول رعایت مولفه های اخلاق حرفه ای را بررسی کنند، در آن هنگام می توان نظر داد که وضعیت اصول اخلاق حرفه ای در کشور چگونه است. هدف از نوشتن، اعتماد جامعه به رسانه است. اگر رسانه ای اعتماد جامعه را به دلیل نوشته های نادرست از دست بدهد محکوم به شکست خواهد بود. امید است مسوولان رسانه ای و دولت، به خبرنگاران و روزنامه نگاران بیش از پیش رسیدگی و توجه کنند و مشکلات این فعالان رسانه ای را برطرف سازند.
*گروه اطلاع رسانی(فاطمه مهدوی)
همزیستی نیوز – معاون مطبوعاتی و اطلاع رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: حمایت مادی دولت ها از خبرنگاران اشتباه است و دولت ها نباید حمایت مستقیم مادی از روزنامه نگاران انجام دهند، زیرا استقلال آنها زیر سئوال می رود و اگر هم در گذشته دولت ها اینکار را کرده اند، اشتباه بوده است.
حسین انتظامی در آیین تجلیل از خبرنگاران استان اصفهان افزود: وظیفه و رسالت دولت در حوزه های دیگری است که انجام این رسالت برای روزنامه ها و روزنامه نگاران مفیدتر است.
وی بخشی از تامین امنیت شغلی خبرنگاران را بیمه شدن این قشر دانست اما در عین حال گفت: قانون مطبوعات صراحت دارد که بیمه همه خبرنگاران باید توسط خود رسانه ها و با پشتیبانی دولت انجام شود.
انتظامی تشکیل سازمان صنفی و حرفه ای همانند سازمان نظام پزشکی و نظام مهندسی برای خبرنگاران را ضروری دانست و افزود: تاسیس چنین سازمانی باعث خواهد شد تا به جای دستگاه های حاکمیتی، این سازمان به تخلف روزنامه نگاران رسیدگی کند و این مهم به ارتقای جایگاه و موقعیت حرفه خبرنگاری کمک می کند.
وی فراهم کردن زمینه آموزش خبرنگاران را از وظایف حاکمیت بیان کرد و یادآور شد: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این راستا اقدامات خوبی را انجام داده و به وظایف خود عمل کرده است.
منبع: ایرنا
به گزارش ایرنا، حسین انتظامی چهارشنبه شب در مراسم تجلیل از خبرنگاران استان اصفهان افزود: راه مبارزه با فساد این است که حاکمیت پاسخگو باشد و مردم نیز به اطلاعات دسترسی داشته باشند.
وی با بیان اینکه یکی از بهترین ابزارها برای دسترسی مردم به اطلاعات ، رسانه ها و مطبوعات هستند، افزود: دسترسی مردم به اطلاعات نیز زمانی محقق می شود که رسانه ها و خبرنگاران به اطلاعات دست یابند و بتوانند این اطلاعات را انتشار دهند.
معاون مطبوعاتی و اطلاع رسانی وزیر ارشاد با بیان اینکه رسانه ها و خبرنگاران باید برای دسترسی به اطلاعات و انتشار آن از امنیت لازم برخوردار باشند، اظهارکرد: امنیت شغلی خبرنگاران به معنای فراهم شدن زمینه و فضای مناسب است تا روزنامه نگار و رسانه در انجام وظایف خود با مشکل مواجه نشود.
انتظامی اضافه کرد: در این راستا باید شرایطی فراهم شود که هیچکس خارج از ضوابط با خبرنگاران برخورد تند انجام ندهد و چارچوب های وظایف رسانه و خبرنگار نیز مشخص باشد و ابهامی در این وظایف وجود نداشته باشند.
وی با بیان اینکه فراهم کردن این شرایط، بهترین خدمت به رسانه و خبرنگار است، افزود: قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات قانونی مترقی، اسلامی و انقلابی است و باید از این قانون برای دسترسی آزاد مردم به اطلاعات از طریق رسانه ها استفاده کنیم.
انتظامی ادامه داد: براساس این قانون رابطه بین حاکمیت و مردم متفاوت است و حق و تکلیف مردم نسبت به حاکمیت مشخص شده و همه دستگاههای حاکمیتی و حتی بخش خصوصی که خدمات عمومی ارائه می کند، موظفند در صورت مراجعه شهروندان اطلاعات خود را در اختیار آنها قرار دهند و انتشار علنی هم بدهند.
معاون مطبوعاتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: با اتکا به این قانون می توانیم اطلاعات مورد نیاز که تاکنون جزو اسرار بود را انتشار دهیم و این بزرگترین خدمت به رسانه ها است و کمک می کند تا روزنامه نگاران وظایف خود را ایفا کنند.
در این مراسم که با حضور استاندار و نمایندگان مردم اصفهان در مجلس برگزار شد، از پیشکسوتان عرصه خبر استان تقدیر و از نخستین جلد دانشنامه روزنامه نگاران اصفهان از ابتدای مشروطه تا انقلاب اسلامی رونمایی شد.
همزیستی نیوز - یک کارشناس فناوری اطلاعات گفت: تبلیغات شماره‌های ۹۰۹ برخلاف قانون تجارت الکترونیک، شفاف و صریح نیست و با استفاده از شگردهای تبلیغاتی باعث گمراه شدن مخاطب می‌شود.
به گزارش ایسنا، چند وقتی است که در رسانه ملی شاهد تبلیغات در خصوص خدمات تلفنی تحت عناوین مختلف «بزنگ و بخند»، «اطلاعات فوتبالی»، «اطلاعات سینمایی و سریالی ویرگول»، «مسابقه گل یا پوچ»، «جشنواره تابستانی مروا» با جوایز متنوع هستیم.
در این تبلیغات خدمات تلفنی سرگرم‌کننده با شماره‌های ۹۰۹ تعرفه ارائه خدمات به مدت یک دقیقه ۱۰۰۰ تومان اعلام شده و به عنوان نمونه در موارد ارائه خدمات پخش لطیفه و جوک اگر کسی یک ساعت تماس بگیرد بابت یک ساعت خنده باید ۶۰ هزار تومان یعنی ۱۰ برابر گران‌تر از دیدن یک فیلم سینمایی و یا هم‌ردیف با قیمت بلیت پرطرفدارترین کنسرت‌ها است.
عباس کاظمی - کارشناس فناوری اطلاعات - در گفتوگو با ایسنا با اشاره به ضرورت شفاف، صریح و بدون ابهام بودن تبلیغات تجاری طبق قانون تجارت الکترونیک ناظر بر امر تجارت گفت: در این موارد استفاده از شگردهای تبلیغاتی موجب گمراه شدن مخاطب می‌شود و درحالی‌که گوینده به معرفی خدمات شرکت مدنظر می‌پردازد در خصوص تعرفه خدمت ارائه‌شده با اجتناب از بیان صریح قیمت خدمات به نوشتار صرف در گوشه‌ای از صفحه اکتفا شده و گوینده به تعرفه خدمات اشاره‌ای نمی‌کند.
وی ادامه داد: اگرچه ممکن است در برخی موارد خدمات سودمندی به مشترکین داده شود اما در اغلب موارد نمی‌توان سودمندی چندانی برای خدماتی از قبیل مسابقات اطلاعات عمومی و یا ارائه لطیفه آن هم با قیمت بسیار بالا متصور شد.
این کارشناس فناوری اطلاعات ادامه داد: طولانی کردن بدون دلیل تماس‌ها یکی دیگر از شگردهای این مجموعه‌ها برای افزایش درآمد است و از آنجا که معمولاً افرادی که برای دریافت خدمات با آنها تماس می‌گیرند اطلاعات لازم را ندارند متوجه طولانی شدن بدون دلیل زمان مکالمه و متحمل شدن هزینه‌های اضافی نمی‌شوند.
کاظمی تصریح کرد: به منظور رعایت حقوق شهروندان و جلوگیری از نقض قوانین سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیوئی باید بر محتوای و نحوه عملکرد این شماره‌ها که روزبه‌روز دامنه فعالیت و تبلیغات آنها گسترده‌تر می‌شود نظارت جدی داشته باشد .
همزیستی نیوز - طی ماه های گذشته با راه اندازی سامانه ای برای حذف پیامک های تبلیغاتی، میلیون ها مشترک موبایل اپراتورهای مختلف از دریافت این نوع پیام ها انصراف دادند.
به گزارش ایسنا، بیش از ۲۰ سال از ورود تلفن همراه به ایران می‌گذرد و در این مدت این وسیله ارتباطی بسیاری موارد از جمله شیوه‌های کسب و کار کشور را با تغییرات متعدد مواجه کرده است. بر این اساس طی این سالها در بسیاری موارد شرکتها و افراد از این وسیله ارتباطی بهره گرفته و تلاش کرده‌اند از تلفن همراه برای بهبود شرایط کسب و کار خود بهره گیرند.
بدین ترتیب طی سال‌های گذشته مشترکان تلفن همراه دائما با معضلی به نام پیامکهای تبلیغاتی مواجه بوده و وقت و بی وقت دریافت چنین پیامک‌هایی آرامش آنها را برهم می زد. در کنار این نوع پیامک‌ها موارد دیگری نیز بودند که از آنها به عنوان پیامکهای ارزش افزوده یاد می‌شد و با دریافت آنها مشترک ملزم به پرداخت هزینه نیز می‌شد.
البته اپراتورها در پاسخ به گلایه مندان این روند هم تاکید داشتند که اگر فردی علاقه ای به دریافت این پیام ها ندارد، می تواند از طریق ارسال کدهای اعلام شده به اپراتور مربوطه این موضوع را اطلاع رسانی کند تا اپراتور ارسال پیامک های تبلیغاتی برای آنان را غیر فعال کنند. با این وجود همچنان به دلیل اینکه قطع این سیستم موجب می‌شد دسترسی به پیامک‌هایی مانند پیام بانک‌ها نیز متوقف شود، در بسیاری موارد مشترکان ترجیح می‌دادند از چنین اقدامی خودداری کنند.
اما پس از کش و قوس‌های مختلف در این راه، در گام اول اپراتورهای تلفن همراه ملزم به تفکیک پیامک های بانکی از سایر پیام ها شدند و در گام بعد چندی پیش کد واحد در نظر گرفته شد تا بدین ترتیب دیگر مشترکان سردرگم نشده و با به خاطرسپاری تنها یک کد بتوانند برای سیم کارت های مختلف خود اقدام به ثبت درخواست برای حذف پیامک های تبیلغاتی اقدام کنند.
بدین ترتیب با توجه به افزایش خدمات ارزش افزوده پیامکی در حوزه‌های مختلف و نارضایتی اعلام شده از سوی مردم به رگولاتوری، این سازمان اینگونه اعلام کرد که به منظور حفظ حقوق مشترکان، با الزام رگولاتوری، روش‌های ارائه این خدمات از سوی اپراتورها تغییر خواهد کرد.
معاون بررسی‌های فنی و صدور پروانه رگولاتوری ضمن اعلام این خبر، با اشاره به اعلام نارضایتی مردم از عدم اطلاع‌رسانی شفاف در مورد پیامک‌ها متذکر شد: از این پس روش فعال‌سازی و غیر فعال‌سازی خدمات پیامکی از سوی تمامی اپراتورهای تلفن همراه یکسان شده و مشترکان تلفن همراه با استفاده از سامانه پیامکی ۸۰۰ یا شماره‌گیری #۸۰۰* می‌توانند از انواع خدمات ارزش افزوده فعال روی سیمکارت خود و روش غیر فعال‌سازی آن آگاه شوند و درصورت عدم تمایل به دریافت پیامکهای تبلیغاتی، بازی و سرگرمی، مسابقه و ارسال اطلاعات و اخبار می‌توانند این خدمات را غیرفعال کنند.
صادق عباسی شاهکوه در عین حال اظهار کرد: درصورت فعال سازی خدمات ارزش افزوده محتوایی پیامکی از سوی مشترکان، اپراتورها باید در تمامی پیامکهای ارسالی، هزینه خدمات و نحوه غیرفعال سازی را به مشترک اعلام کنند.
وی با اشاره به اینکه تمامی خدمات ارزش افزوده محتوائی پیامکی باید صرفا بین ساعات ۹ تا ۲۱ برای مشترکان ارسال شود، گفت: درصورت درخواست مشترک برای غیرفعال کردن خدمات ارزش افزوده محتوائی پیامکی، این خدمات باید حداکثر تا ۲۴ ساعت قطع شود.
عباسی همچنین تصریح کرد: قطع سرویس، پیامکهای تبلیغاتی خود اپراتورها را نیز شامل می‌شود و درصورت درخواست مشترک برای غیرفعال کردن خدمات ارزش افزوده محتوائی پیامکی، خدمات پیامکی مبتنی بر تراکنش شامل خدمات تراکنشی بانکی، خریدهای الکترونیکی و ... همچنان برای مشترکان فعال خواهد بود.
معاون سازمان تنظیم مقررات ارتباطات در عین حال تاکید کرد: طرح جدیدی که به منظور ساماندهی پیامکهای ارزش افزوده طراحی شده نباید منجر به قطع دریافت پیامکهای تراکنش بانکی شود.
وی درباره اشکالاتی که از سوی برخی کاربران تلفن همراه به طرح حذف پیامکهای ارزش افزوده مطرح می شود نیز توضیح داد: اشکالاتی که از سوی مردم مطرح می‌شود در سازمان تنظیم مقررات ارتباطات پیگیری خواهد شد تا با انعکاس این مشکلات به اپراتورها نقاط ضعف این بخش برطرف شود.
وی در ارتباط با افرادی که مدعی شده‌اند برخی اپراتورها ۲۴ ساعت پس از غیر فعال‌سازی پیامکهای ارزش افزوده بار دیگر آنها را فعال می‌کنند نیز اظهار کرد: اگر چنین اتفاقی رخ دهد قطعا تخلف و خلاف مقررات بوده و نباید چنین اتفاقی بیفتد.
بدین ترتیب با راه اندازی این سامانه مدتی است به نظر می رسد مشکلات مشترکان در خصوص پیامکهای تبلیغاتی و ارزش افزوده کمتر شده و عده بسیاری نسبت به غیرفعال کردن این پیامک ها اقدام کرده‌اند.
طبق آمارهای ارائه شده از سوی سازمان تنظیم مقررات ارتباطات تا ابتدای تیر ماه سال جاری، طبق آخرین آمار از سوی اپراتور اول، یک میلیون و ۵۷ هزار سرویس و سه میلیون و ۳۷۲ هزار و ۷۷۶ پیامک تبلیغاتی لغو شده و در اپراتور دوم نیز تعداد سرویس های لغو شده ۱۰ میلیون و ۵۳۳ هزار و ۴۵۵ مورد و پیامکهای تبلیغاتی لغو شده ۵ میلیون و ۳۹۰ هزار و ۶۱۳ مورد بوده است. در اپراتور سوم هم ارسال ۳۸ هزار سرویس و ۴۸ هزار پیامک تبلیغاتی لغو شده است.
به گزارش ایرنا، تعرفه های انتقال و دسترسی به اینترنت داخلی در بخش ثابت و سیار با هدف بهره مندی کاربران نهایی از سرعت و کیفیت بهتر، طبق مصوبه 237 سازمان رگولاتوری از اول مردادماه امسال از نیم ریال به 0.4 ریال به ازای هر کیلوبایت کاهش یافت.
در همین پیوند، سخنگوی شرکت مخابرات ایران امروز (شنبه) در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اعلام کرد: شرکت مخابرات ایران بدون در نظر گرفتن بدهی خود به شرکت ارتباطات زیرساخت تصمیم گرفت تعرفه اینترنت را برای کاربران نهایی خود کاهش دهد.
داود زارعیان افزود: بنابراین چه از شرکت ارتباطات زیرساخت برای اعمال تعرفه های جدید تخفیف بگیریم چه به دلیل بدهکار بودن به آن شرکت از تخفیف های در نظر گرفته شده بهره مند نشویم، کاهش تعرفه ها را از امروز برای مشترکان اعمال می کنیم تا آنها رضایت داشته باشند.
پیش از این معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفته بود، تا زمانی که اپراتورهای ارتباطی تکلیف بدهی خود به شرکت زیرساخت را تعیین نکنند قادر به استفاده از نرخ های کاهش یافته پهنای باند و انتقال زیرساخت نخواهند بود و نخست باید حق دولت را بپردازند.
زارعیان ادامه داد: تلاش شد موضوع بدهی شرکت مخابرات با موضوع کاهش تعرفه اینترنت برای مشترکان مجزا از هم در دستور کار قرار گیرد.
به گفته وی، رایزنی ها برای تعیین تکلیف بدهی مخابرات نیز در حال انجام است.
این مسوول شرکت مخابرات ایران تاکید کرد «اصل بدهی به شرکت ارتباطات زیرساخت را قبول داریم» و افزود: تفاوت بر سر میزان آن است که آن هم بزودی برطرف می شود.
به گزارش ایرنا، پیش از این معاون بررسی های فنی و صدور پروانه سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی (رگولاتوری) گفته بود تعرفه های انتقال و دسترسی به ترافیک داخلی در بخش ثابت و سیار با هدف بهره مندی کاربران نهایی از سرعت و کیفیت بهتر، به ازای هر کیلوبایت از نیم ریال به 0.4 ریال کاهش می یابد.
معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات بتازگی شمار مشترکان اینترنت پهن باند ثابت (خطوط پرسرعت اینترنت ADSL ) را هشت میلیون و 825 هزار و 105 مشترک اعلام کرد.
بر این اساس در بخش اینترنت، بیشترین شمار مشترکان مربوط به اینترنت پرسرعت موبایل است. تا پایان سال 1394 بالغ بر 19 میلیون و 98 هزار و 560 نفر در کشور از اینترنت پرسرعت متحرک استفاده می کردند.
بررسی ها نشان می دهد پهنای باند بین الملل از 6.05 گیگابیت بر ثانیه در سال 1386 به 547 گیگابیت بر ثانیه در پایان سال 1394 رسید.
همچنین ظرفیت آی.پی (IP) داخل کشور نیز در این بازه زمانی از 31 گیگابیت بر ثانیه به چهار هزار گیگابیت افزایش پیدا کرد.
زمانی را به خاطر دارید که هنوز تلفن همراه نقل هر محفل و مجلسی نشده بود و مردم از تلفن ثابت برای ارتباط با یکدیگر استفاده می کردند؟ دردسرهای مزاحمت تلفنی در آن سال ها را چطور؟
بودند خانواده هایی که آن زمان در پی یک مزاحمت تلفنی به ورطه نابودی کشیده شدند و پدران و مادرانی که از ترس مزاحمت ها خواب و خوراک و آرامش روانی خود را از دست دادند.
داستان بی پایان مزاحمت های تلفنی گرچه گاهی از سوی مخابرات کشف می شد اما همچنان ادامه داشت تا آنکه فناوری های تازه ای به میدان آمد و از اواخر دهه 70 با آشکار شدن شماره تماس گیرنده روی تلفن های مقصد، روند مزاحمت های تلفنی کاهش یافت.
با این همه، جامعه سنتی ایران ناگهان تازه ترین دستاورد فناوری جهانی یعنی تلفن همراه (موبایل) را برابر خود دید.
این تازه ترین دستاورد ارتباطی برای آنکه بتواند سهم خود در بازار ایران را کسب و جای پای خود را در کشور مستحکم کند، راه های تبلیغاتی گوناگونی را در پیش گرفت که عرضه سیمکارت از آن جمله بود.
جذابیت بازار تلفن همراه کشور پای چندین اپراتور را به کشور باز کرد و با ورود آنها قصه مزاحمت های تلفنی جنبه تازه ای به خود گرفت.
از آن به بعد مردم ایران به قول معروف «موبایل دار» شدند و داستان مزاحمت و تهدید هایی که می رفت از یادها برود، به نوعی دیگر از سر گرفته شد.
** پیامدهای وجود سیمکارت های بی نام و نشان
عرضه سیمکارتهای اعتباری برخی اپراتورها با هدف تبلیغات در میانه دهه 80، دوباره پای بسیاری را به کلانتری‌ها و محاکم قضایی بازکرد و از آن زمان به بعد به دلیل ضعف چشمان نظارهگر قدرتمندی که توزیع سیمکارت های بی نام و نشان را کنترل کند، همچنان زمینه بروز جرم ها و مشکل های فراوان فراهم است.
کلاهبرداری، آدم ربایی، هماهنگی و ارتباط گیری در سرقت‌های بزرگ و کوچک فقط نمونه کوچکی از جرایمی است که تبهکاران می توانند با استفاده از سیمکارت های بی نام و نشان برای جامعه رقم زده آسایش جامعه را با تهدید جدی مواجه کنند. حتی برخی اقدام های تبهکاران امنیت ملی کشور را با خطر جدی روبرو تواند کرد.
اکنون گرچه دست یافتن به سیمکارتی بدون هویت کمی سخت تر شده است اما به گفته برخی کارشناسان بازار موبایل، همچنان می توان با پرداخت مبلغ ناچیزی آن را خرید.
دغدغه ناشی از این سیمکارت ها و ایجاد مزاحمت تلفنی در سال های گذشته به اندازه ای شد که مجلس شورای اسلامی خود را موظف دید برای ساماندهی سیکمارت های بی هویت وارد میدان شود.
«رمضانعلی سبحانی‌فر» رئیس کمیته ارتباطات کمیسیون صنایع و معادن در نهمین دوره مجلس شورای اسلامی، اردیبهشت ماه پارسال در گفت و گو با سایت خبری «موبنا» از سوءاستفاده‌های فراوانی که توسط سیمکارتهای بی نام و نشان صورت گرفته است، ابراز نگرانی و تاکید کرد اپراتورها باید فروشندگان خود را به احراز هویت مکلف کنند تا درصد مزاحمت‌ها کاهش یابد.
به گفته وی، شرایط فروش سیمکارت باید به گونه ای باشد که مدارک خریدار سیمکارت با خود شخص خریدار کنترل و اصل بودن آن تایید شود در غیر این صورت فروشندگان از فروش سیمکارت خودداری کنند.
وی تاکید کرد اپراتورهای تلفن همراه باید از فروش سیمکارت به خریداران بدون مدارک اصلی خودداری کنند.
** تایید وجود سیمکارت های بی نام در شبکه برخی اپراتورها
مقام های بخش ارتباطات کشور بر این باورند که گرچه اپراتورهای تلفن همراه تا حد امکان سیمکارت ها را با احراز هویت افراد واگذار می کردند اما توزیع گسترده سیمکارت بین مردم با هدف تصاحب بازار صورت گرفت.
یک مقام آگاه در شرکت ارتباطات سیار ایران در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: پس از یک دوره واگذاری سیمکارت های فراوان ، ارائه سیمکارت ها ضابطه مند شد؛ به گونه ای که اکنون واگذاری فقط در صورت احراز هویت واقعی انجام می شود.
وی تاکید کرد اکنون همراه اول سیمکارت بی نام و نشان ندارد و افزود: برخی اپراتورها ممکن است هنوز چنین سیمکارت هایی را در شبکه خود دارند.
مدیرعامل اپراتور سوم تلفن همراه کشور (رایتل) نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا وجود سیمکارت بی نام و نشان در این اپراتور را رد کرد و گفت: رایتل از آغاز، درباره ثبت نام سیمکارت های خود با مشخصات شناسنامه ای افراد جدیت به خرج داد و اکنون در کشور سیمکارت بی نام و نشان ندارد.
«مجید صدری» افزود: سیمکارت های این اپراتور فقط در صورت احراز هویت فرد متقاضی فعال می شود و هیچ سیمکارتی بدون آنکه هویت متقاضی کامل روشن شود، واگذار نخواهد شد.
وی به راه اندازی سامانه رگولاتوری در این باره اشاره کرد و گفت رایتل به این سامانه وصل شده است.
تلاش خبرنگار ایرنا برای آگاهی از نظر رسمی اپراتور دوم ارتباطی کشور (ایرانسل) در این زمینه، تا زمان انتشار گزارش موفقیت آمیز نبود و مسئولان ایرانسل پاسخگویی به پرسش ها را به زمانی دیگر موکول کردند.
** ورود سازمان تنظیم مقررات ارتباطی و رادیویی به موضوع
گزارش تازه دفتر بررسی های فنی و اقتصادی معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی وزارت ارتباطات نشان می دهد تا پایان پارسال، شمار 149 میلیون و 875 هزار و 366 سیمکارت واگذار شده تلفن همراه در کشور وجود داشته که 75 میلیون و 983 هزار و 528 خط، فعال بوده است.
بنابراین از مجموع سیمکارت های واگذار شده تلفن همراه در سال 1394، نزدیک 50.7 درصد غیر فعال بود.
سازمان تنظیم مقررات ارتباطی و رادیویی در پی بروز مشکل برای برخی مشترکان اعلام کرد قصد دارد وضع سیمکارت ها را سر و سامان دهد.
آن زمان، آخرین اطلاعات به دست آمده از سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی نشان می داد نزدیک به 900 هزار سیمکارت ایرانسل و 65 هزار سیمکارت همراه اول در پایگاه اطلاعاتی این اپراتورهای تلفن همراه دارای نقص اطلاعات و فقدان کد ملی است.
معاون سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی نیز اعلام کرد: بیش از 90 درصد فرایند اخذ کد ملی از مشترکان تلفن همراه به پایان رسید و مشخص شد چه مشترکانی در پایگاه داده اپراتورها، اطلاعات دارند.
«غلامرضا داداش زاده» اعلام کرد پس از اجرای این طرح، هیچ سیمکارت فاقد اطلاعات در شبکه اپراتورهای تلفن همراه باقی نمی ماند.
همچنین به گفته وی، اکنون 10 هزار مشترک همراه اول و پنج هزار مشترک ایرانسل بیش از 10 سیمکارت در مالکیت دارند که بر این اساس، رگولاتوری از اواخر سال 1394 ارسال پیامک به صاحبان این سیمکارت‌ها را آغاز کرد.
بر این پایه، این مشترکان که بیش از 10 سیمکارت ثبت شده و فعال دارند، باید با مراجعه به دفترهای امور مشترکان فقط 10 سیمکارت خود را انتخاب کنند.
سیزدهم فروردین ماه نیز سامانه استعلام شمار خطوط مشترکان تلفن سیار به نام اشخاص به نشانی mobilecount.cra.ir روی درگاه این سازمان راه اندازی شد.
به گفته رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، افراد می توانند با استفاده از این سامانه شمار سیمکارتهایی را که به نام آنان فعال است، رصد کنند و در صورت مشاهده موارد نادرست، درخواستی برای غیرفعال شدن آن بفرستند.
** از شمار سیمکارت های ثبت شده به نام خود آگاه شوید
مشترکان می‌توانند با مراجعه به درگاه سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی به بخش خدمات الکترونیک در نشانی www.cra.ir یا نشانی اینترنتی mobilecount.cra.ir مراجعه کنند و از شمار سیمکارتهایی که با کد ملی آنان ثبت شده است، مطلع شوند.
مشترکان هر کدام از اپراتورهای تلفن همراه باید کد ملی و شماره تلفن همراه خود را در این سامانه وارد کنند. پس از ثبت اطلاعات درخواستی در سامانه، پیامکی برای مشترکان ارسال می‌شود که شمار سیمکارتهای ثبت شده با کد ملی متقاضی در هر اپراتور تلفن همراه در این پیامک نوشته شده است.
مشترکان در صورت بروز مشکل هنگام استفاده از سامانه می‌توانند موارد مورد نظر یا پرسش های خود را به پست الکترونیکی این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید ارسال و راهنمایی و پاسخ لازم را دریافت کنند.
سرپرست معاونت نظارت و اعمال مقررات رگولاتوری نوزدهم خردادماه اعلام کرد با راه‌اندازی سامانه استعلام شمار خطوط مشترکان از سیزدهم فروردین ماه تاکنون، 172 هزار و 208 مورد درخواست شناسایی سیمکارت به دلیل مغایرت کد ملی با شماره تلفن به ثبت رسیده، رد شده است.
«حسین فلاح جوشقانی» افزود: تاکنون ۹۴۸ هزار و ۷۲۰ نفر مشترک تلفن همراه به سامانه استعلام شمار خطوط مراجعه و ۵۴۹ هزار و ۶۶۱ نفر از آنان، شمار سیمکارتهای متعلق به خود را استعلام کردند که به ۳۶۰ هزار و ۲۹ استعلام پاسخ داده شد.
فلاح جوشقانی ادامه داد: پیامدها و مسئولیت های ناشی از سوء استفاده از سیمکارت فقط به عهده استفاده‌کننده از سیمکارت نیست، بلکه مشترکی که سیمکارت به نام وی ثبت شده است نیز درگیر می شود.
سرپرست معاونت نظارت و اعمال مقررات رگولاتوری درباره تعیین وضع سیمکارت هایی که ممکن است بدون اطلاع مشترک به نام وی ثبت شده باشد، گفت: این دسته از مشترکان باید برای غیرفعال سازی یا تعیین تکلیف این سیمکارت ها، به دفترهای امور مشترکان اپراتور مورد نظر مراجعه کنند.
فلاح اعلام کرد غیرفعال کردن خطوطی که بدون اطلاع مشترک به نام وی ثبت شده، رایگان است و در صورت مطالبه هزینه بابت این خدمت از سوی دفترهای امور مشترکان اپراتورها، مشترکان می‌توانند با تماس یا مراجعه به سامانه پاسخگویی به شکایات (۱۹۵)، موضوع را به سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی منعکس کنند.
** فرجام سخن
تهدید جدی سیمکارت های بی نام و نشان ضرورت ورود جدی تر مسئولان به این موضوع را دوچندان ساخت و اینک به نظر می رسد پایه های نظارت دقیق تر و اثرگذارتر با ساماندهی وضع مالکیت سیمکارت ها گذاشته شده است.
ساماندهی سیمکارت های بی نام و نشان موضوع بسیار مهمی است که نه فقط باید از سوی دستگاه های نظارتی پیگیری شود بلکه اپراتورهای تلفن همراه کشور نیز باید در این باره دغدغه داشته باشند و با احراز هویت درخواست کننده سیمکارت، اجازه فریبکاری به سوء استفاده کنندگان داده نشود.
به نوشته برخی پایگاه های خبری، چندی پیش مسئولان نیجریه به دلیل بی توجهی یک شرکت چندملیتی ارتباطاتی به قوانین این کشور و احتمال سوء استفاده از سیمکارتهای آن به وسیله اشرار و دزدان، این اپراتور را بیش از پنج میلیارد دلار جریمه کرد؛ یعنی به ازای هر مشترک نیجریه ای معادل یک هزار دلار آمریکا.
این جریمه به کناره گیری مدیرعامل این شرکت و سقوط ارزش سهام آن در بازارهای جهانی انجامید.
می توان از تجربه کشورهای دیگر در این باره استفاده کرد و با در نظر گرفتن آنها، راهکار مناسبی اندیشید؛ زیرا اگر امروز آستین بالا زده نشود فردا دیر خواهد بود.
منبع: گروه اقتصادی ایرنا، یکشنبه 30 خرداد ماه 1395
