سال 1402 نیز مانند بیشتر سال های اخیر سال زنان و دختران ایران بود. گرچه حضور اجتماعی زنان در جامعه ایرانی محدود به سال ها، دهه ها و حتی قرن های اخیر نیست، بلکه تاریخی به درازای تاریخ ایران باستان دارد و زنان ایرانی همیشه جز در مقاطعی خاص، دوش به دوش مردان در عرصه های مختلف از سیاست واقتصاد گرفته تا فرهنگ و هنر و ورزش نقش آفرینی کرده اند.
جایگاه جنسیتی زنان و نقش ذاتی آنها در فرزندآوری و تفاوت ماهوی جنس زن و مرد، یک نوع باور آپارتاید(جدایی) جنسیتی، بیشتر در میان مردان و کمتر در میان زنان ایرانی ایجاد کرده است که گویا این جدایی به منزله برتری مردان نسبت به زنان است و این برتری در همه امور جامعه باید جاری و ساری شود.
باورمندان این نوع جدایی که در مقاطع مختلف تاریخ ایران زمین بر مسند قدرت نشستند، تلاش کردند تا حضور اجتماعی زنان را که بطور منطقی و عرفی نیمی از جمعیت هر جامعه انسانی را تشکیل می دهند، تحت لوای باورها، اعتقادات و رسوم، محدود و حتی مسدود کنند با این استدلال که این محدودیت برای مصونیت زنان است.
این استدلال با گسترش شگرف گستره های علم و دانش و توسعه معجزه آسای تکنولوژی های ارتباطی و اطلاعات، ره به جایی نبرد و زنان دوش به دوش مردان از نردبان این گستره ها و تکنولوژی ها بالا رفتند و نه تنها شایستگی و حقانیت خود را در عرصه های علمی، آموزشی، فرهنگی، هنری، تجاری و ورزشی به اثبات رساندند، بلکه ثابت کردند که اعمال آپارتاید جنسیتی در جامعه ای مانند جامعه ایران سرابی بیش نیست.
حضور فزاینده زنان در دانشگاه ها و مدارس، وزارتخانه ها و ادارات، سازمان ها و شرکت ها، موسسات، باشگاه ها و رسانه ها و سایر نهادها و تشکل های دولتی و غیردولتی در نقش استاد و معلم، دانشجو و دانش آموز، مدیر و کارشناس، سردبیر و خبرنگار و دهها عنوان شغلی دیگر، فضا را بر هرگونه دگم اندیشی و تنگ نظری درخصوص آزادی ها و توانمندی های زنان بسته و تلاش های ایذایی را نیز برای ایجاد محدودیت هایی حتی نمادین برای زنان ناکام گذاشته است.
درخشش زنان ایران در عرصه های مختلف در سال گذشته به رغم بی مهری بسیاری از رسانه های داخلی در انعکاس درخور و بموقع آنها بسیار زیاد بود و به غیر از حضور قدرتمند زنان در کنش های سیاسی و اجتماعی می توان به افتخارآفرینی آنها در میادین و صحنه های فرهنگی، هنری و ورزشی و بخصوص در کسب جوایز بین المللی اشاره کرد.
بدون تردید «نرگس محمدی» فعال سیاسی و فعال حقوق بشر به‌عنوان برنده جایزه صلح نوبل سال ۲۰۲۳ یکی از این زنان پر افتخار ایرانی است که به گفته رییس کمیته صلح نوبل برای زنان علیه تبعیض تلاش و از زنان برای حق داشتن زندگی کامل و شرافتمندانه حمایت و برای آزادی بیان و حق استقلال کوشش می‌کند».
زنان کارآفرین موفق ایرانی
کارآفرینان موفق زن که تغییراتی در زندگی خودشان و دیگران ایجاد کرده‌اند نیز در سال گذشته همچنان به افتخار آفرینی ادامه دادند.
از جمله نازنین دانشورکه پس از اخذ مدرک کارشناسی ارشد در رشته فناوری اطلاعات از دانشگاه صنعتی امیرکبیر به آلمان رفت ولی پس از چند سال دوباره به ایران بازگشت و شرکت تخفیفان را راه اندازی کرد. تخفیفان بستری است برای ارایه تمامی انواع خدمات و محصولات مورد استفاده در زندگی روزمره، از رستوران‌ها و مراکز تفریحی تا انواع محصولات و سفر. تخفیفان تمامی این خدمات را با بالاترین میزان تخفیف و با استفاده از قدرت خرید گروهی ارایه می‌دهد.
تبسم لطیفی بنیان گذر استارتاپ مامان پز است. او فارغ التحصیل مهندسی برق از دانشگاه صنعتی شریف است. مامان پز شبکه ای از آشپزها در منزل هستند. این زنان خانه‌دار به سفارش مشتریان غذاهای خانگی درست می‌کنند و به دست مشتریان می‌رسانند. او از بانوان کارآفرین ایران محسوب می شود.
فاطمه مقیمی در سال 1337 در رشت متولد شد. کسی که در حوزه‌ای مردانه یعنی حمل و نقل (حداقل در ایران) پا به میدان گذاشت. او در ابتدا سال 1358 در شرکت حمل و نقل بین المللی در بخش ترجمه و سپس کامیون داری کارش را شروع کرد و بعد از سه سال تصمیم گرفت شرکت خصوصی خودش را راه اندازی کند که بالاخره در سال 1363 موفق به این کار شد. در حال حاضر مدیرعامل شرکت سدیدبار است که در عرصه‌ی حمل و نقل بین المللی و کشتیرانی خصوصی فعالیت می‌کند. همچنین او اولین نماینده‌ی سازمان جهانی تبلیغات (IAA) در ایران است. در سال 2016 موفق به دریافت عنوان کارآفرین برتر زن در کنفدراسیون اتاق‌های بازرگانی و صنعت آسیا شد. مدارک تحصیلی او کارشناسی مدیریت بازرگانی راه و ساختمان، کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی در گرایش تحول و دکترای مارکتینگ (DBA) است.
سهیلا سلحشور کردستانی مدرک فوق دکترای تخصصی بیولوژی دارد که در تولید تجهیزات پزشکی و دارویی فعالیت می‌کند. شرکت کیوتک را در سال ۱۳۸۰ تاسیس می‌کند و در حال حاضر از موفق‌ترین شرکت‌هایی است که در این حوزه فعالیت می‌کنند. وی بیش از ۲۲ مورد اختراع ثبت شده دارد و همچنین دو کتاب و ۵۰ مقاله را نیز منتشر کرده است.
شرکت کیوتک مخفف سه کلمه‌ی کیفیت، تولید و تکاپو است. محصولات این شرکت شامل ترمیم کننده، ضدعفونی کننده، بندآورنده خون و … می‌شود. اختراعات وی نیز در زمینه‌ی مهندسی پزشکی است، مثلا پوشش پلیمری زخم از ابتکارات او است.
زنان ورزشکار قهرمان ایران
در عرصه ورزش ملیحه صفایی با کسب چهار مدال طلا در بازی‌های پاراآسیایی در سال 1402به یک موفقیت به یاد ماندنی دست یافت و به عنوان نماینده شایسته شطرنج زنان ایران در هانگژو به موفق‌ترین ورزشکار ایران در بازی‌های آسیایی و پاراآسیایی چین تبدیل شد.
سال 1402 برای زنان در ورزش ایران، سالی فراموش‌‌نشدنی بود. بسیاری از دختران و زنان ورزشکار ایران در این سال موفقیت‌های قابل توجهی را کسب کردند و توانستند چشم‌ها را خیره کنند. دختران ایران در هانگژو، فراتر از حد انتظار ظاهر شدند و بخش زیادی از مدال‌ها را در بازی‌های آسیایی و پاراآسیایی از آن خودشان کردند. دراین فهرست چند نفر هم بودند که برای اولین بار برای رشته‌های خاصی از ورزش ایران مدال آوردند. فرانک پرتوآذر در دوچرخه‌سواری کوهستان دست به این کار بزرگ زد و ترانه احمدی در اسکیت نمایشی، دروازه تازه‌ای به سمت مدال‌های قهرمانی در ایران باز کرد. ناهید کیانی امسال در مسابقه‌های جهانی تکواندو قهرمان شد و چهره‌هایی مثل فرزانه فصیحی باز هم نشان دادند که می‌توانند در ورزش ایران دست به چه کارهای بزرگ و فوق‌العاده‌ای بزنند.
تیم ملی فوتسال زنان ایران نیز در سال ۱۴۰۲ در تورنمنت کافا شرکت کرد و مانند دوره‌های قبل قهرمان این رقابت ها شد.
شاگردان فروزان سلیمانی در این مسابقات ازبکستان، قرقیزستان و تاجیکستان را شکست دادند و سومین قهرمانی خود را کسب کردند. مارال ترکمان و ساراشیربیگی بهترین بازیکنان ایران در این دوره بودند.
دهها میلیون زن ایرانی دیگر نیز در عرصه های مختلف علوم، فناوری، تحقیقات، فرهنگ، هنر و سایر حوزه ها در سال گذشته آثار بزرگی خلق کردند و منشاء تحولات و تغییرات شگرفی در حوزه های مختلف بودند که به سبب کثرت و گستردگی ذکر نام آنها در این مجال ممکن نشد.
منبع: هفته نامه همزیستی شماره 747 مورخ 18 فروردین 1403
لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
با توجه به آن که امکان موافقت یا مخالفت با محتوای نظرات وجود دارد، معمولا نظراتی که محتوای مشابه دارند، انتشار نمی یابند.