یکی از نقاط عطف در نظام مالیاتی کشور، در جهت افزایش شفافیت، رشد درآمدهای مالیاتی دولت ، کاهش فرار مالیاتی تقویت اعتماد عمومی و مشارکت شهروندان و در نهایت پاسخگو کردن دولت نسبت به مالیات دهندگان و شهروندان، طرح نشان دار کردن مالیات است. در این طرح، در واقع مؤدیان مالیاتی در قالب تبصره ماده ۱۰۰ قانون مالیاتهای مستقیم ،امکان انتخاب محل مصرف مالیات در پروژه های مشخصی اعم از جاده سازی، احداث مدارس، مراکز درمانی و توسعه مناطق محروم را خواهند داشت. و این طرح نه تنها تمایل به پرداخت مالیات را بالا می برد ، بلکه نقش مؤثری در تکمیل پروژه های ناتمام نیز خواهد داشت.
طرح نشان دار کردن مالیات، به دلیل اختصاص مستقیم منابع مالیاتی به پروژه های زیربنایی، می تواند تحولی در زندگی مردم بالاخص در مناطق محروم ایجاد کرده و همچنین به جهت این که مؤدیان مالیاتی، وقتی بدانند که مالیات پرداختی شان در محل زادگاهشان صرف احداث مدارس و یا مراکز درمانی و جاده و... می شود، مشارکتشان فزونی یافته، بستر مناسبی برای حکمرانی مردمی فراهم خواهد کرد.
در این طرح همان طور که گفته شد، انتخاب پروژه توسط خود مؤدیان مالیاتی بوده، در واقع مؤدیان مالیاتی هنگام پرداخت مالیات( بر اساس تبصره ماده ۱۰۰ قانون مالیاتهای مستقیم ) می توانند از بین پروژه های پیشنهادی دولت، یک یا چند پروژه را انتخاب کنند. این پروژه ها عموما در مناطق محروم یا زادگاه مؤدیان متمرکز شده اند تا حس تعلق و مسئولیت پذیری را تقویت کنند. در این طرح ۱ درصد از کل مالیاتهای دریافتی سالانه به پروژه های نشان دار شده اختصاص می یافته ، و گفته شده که در سال جاری بیش از ۲۰۰۰ پروژه نیمه تمام با استفاده از این منابع در حال تکمیل است.
کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی، تقویت اعتماد عمومی از طریق شفاف سازی محل مصرف مالیاتها و کاهش فاصله اقتصادی بین مناطق محروم و توسعه یافته توزیع عادلانه منابع، از جمله اهداف کلیدی این طرح می باشد.
این طرح با ایجاد پیوند عاطفی بین مؤدی مالیاتی و محل مصرف مالیات، انگیزه پرداخت را از یک تکلیف اجباری به یک مسئولیت اجتماعی تبدیل خواهد کرد.
البته این طرح شاید به جهت تازگی اش، با چالش هایی هم روبرو شود؛ از جمله این که، ممکن است محدودیت هایی در انتخاب پروژه ها ایجاد شود و یا نگرانی هایی به جهت سوء مصرف منابع و یا مقاومت هایی از سوی باصطلاح دانه درشت ها پیش بیاید ، البته در این زمینه لزوم ایجاد سازوکارهایی کنترلی مردمی احساس می شود.
البته ، همان طور که گفته شد، این طرح با مقاومت برخی از افراد و نهادهای اقتصادی روبرو خواهد شد و با چالش هایی از جمله کمبود زیرساخت های فناوری اطلاعات ، و همچنین نیاز به آموزش و فرهنگ سازی مواجه خواهد بود که سازمان امور مالیاتی بایستی سازوکارهایی برای بهره مندی از فناوری های نوین و آموزش و فرهنگ سازی در این زمینه فراهم نماید و همچنین فرآیند پرداخت مالیات برای مؤدیان بایستی تسهیل گردد.
اگر چنانچه این طرح در آینده امکان تسری بر سایر منابع مالیاتی از جمله مالیات بر ارزش افزوده و شرکت ها را نیز داشته باشد، و درصد سهم پروژه های نشان دار شده از ۱ درصد به حداقل ۳ درصد افزایش پیدا کند، انگیزه مؤدیان برای مشارکت را بیش از پیش فراهم کرده، اعتماد شهروندان و مسئولیت پذیری آنان فزونتر خواهد شد. و گامی مؤثرتر در جهت حکمرانی مردمی و توسعه مناطق محروم و محرومیت زدایی برداشته خواهد شد.
لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
با توجه به آن که امکان موافقت یا مخالفت با محتوای نظرات وجود دارد، معمولا نظراتی که محتوای مشابه دارند، انتشار نمی یابند.