بازگشت ژئوپارک قشم به شبکه جهانی یونسکو تا پایان تابستان

همزیستی نیوز- دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو-ایران از ثبت پرونده ژئوپارک قشم در فهرست جهانی یونسکو و بازگشت مجدد این میراث ارزشمند طبیعی به شبکه جهانی ژئوپارک ها تا پایان تابستان امسال خبر داد.

دکتر 'سعدالله نصیری قیداری' روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا به روند طولانی و پیچیده بررسی و ثبت پرونده ها در فهرست آثار فرهنگی، تاریخی و طبیعی جهانی اشاره کرد و گفت: برای گرفتن ثبت جهانی یک اثر، هماهنگی و پیگیری های زیادی لازم است زیرا پرونده این آثار در مجامع بین المللی با وسواس و دقت بسیار زیاد مورد بررسی قرار می گیرد و یک اثر برای ثبت باید تاییدیه های بین المللی زیادی را بگیرد.
وی ادامه داد: در تابستان امسال، ژئو پارک قشم را به ثبت خواهیم رساند که کار بسیار ارزشمندی است و تنها ژئوپارکی است که از ایران، ثبت می شود و در منطقه هم جایگاه خوبی دارد و یک میراث طبیعی بسیار با ارزش به شمار می آید.
نصیری قیداری خاطرنشان کرد: قبلا ثبت جهانی هامون را داشتیم که برای کشور ما اهمیت زیادی دارد، همچنین ذخیره گاه تنگ صیاد و سبزکوه را ثبت کردیم و در مجموع تاکنون 12 ذخیره گاه زیستکره را ثبت جهانی کرده ایم و اینها ذخیره های ارزشمندی برای کشور ما هستند و در این حوزه هم ایران در سطح منطقه، جایگاه بسیار خوبی دارد.
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو، مدیریت ذخیره گاه های طبیعی را یکی از برنامه های جدی این کمیسیون ذکر کرد و گفت: علاوه بر مدیریت این ذخیره گاه ها در تلاش هستیم که کارگاه های آموزشی برای کشورهای منطقه به منظور مدیریت ذخیره گاه های طبیعی برگزار کنیم.
به گزارش ایرنا، ژئوپارک قشم با وسعتی افزون بر 300 هزار هکتار که محدوده غربی جزیره را در برمی گرفت، در سال 2006 (1385) به عنوان نخستین و تنها ژئوپارک خاورمیانه در فهرست شبکه جهانی ژئوپارک ها ثبت شد.
در آن زمان، تنها 19 کشور جهان ژئوپارک ثبت شده داشتند که ایران نیز به واسطه ژئوپارک قشم یکی از این 19کشور دارای ژئوپارک در شبکه جهانی ژئوپارک ها بود.
سازمان یونسکو، مهلت دو ساله ای برای ژئوپارک قشم درنظر گرفت و از مسوولان این منطقه درخواست کردگه نواقص موجود از جمله نصب تابلو و علائم راهنمایی، احداث راه های دسترسی، ساخت اماکن اقامتی مانند هتل و مجموعه عوامل پشتیبانی برای حضور گردشگران در محدوده ژئوپارک را در مهلت تعیین شده، برطرف کنند.
به دلیل برآورده نشدن درخواست های یونسکو، این سازمان پس از اتمام مهلت دو ساله ایران، ژئو پارک قشم را از فهرست شبکه جهانی ژئو پارک های ملی تحت حمایت یونسکو خارج کرد.
براساس ضوابط یونسکو، پیوستن دوباره ژئوپارک قشم به شبکه جهانی ژئوپارک ها تنها درصورت تامین زیرساخت ها و شرایط تعیین شده از سوی این سازمان امکان پذیر می شد.
تلاش جدی برای بازگشت این ژئوپارک به شبکه جهانی طی یکی دو سال گذشته آغاز و پس از ایجاد زیرساخت های لازم در منطقه، پرونده مربوطه در آذرماه 1394 مجددا به یونسکو ارسال شد.
در این مدت، تعدادی از کارشناسان و اعضای اصلی شبکه ژئوپارک های یونسکو با سفر به جزیره قشم، وضعیت ژئوپارک قشم را از نزدیک بررسی کرده اند و بررسی پرونده همچنان ادامه دارد.
به گفته مسوولان ژئوپارک قشم و کمیسیون ملی یونسکو، روند بررسی پرونده این مجموعه ارزشمند طبیعی نشان می دهد که ژئوپارک قشم تا پایان تابستان امسال به جمع 112 ژئوپارک جهان خواهد پیوست و اولین ژئوپارک در خاورمیانه و شمال آفریقا خواهد بود که ثبت جهانی می شود.
ژئوپارک براساس تعریف یونسکو، منطقه ای است با وسعت کافی که مرزهای آن به وضوح مشخص شده و چندین پدیده بارز زمین شناسی درمحدوده آن قرار گرفته باشد و این محدوده باید بتواند در توسعه اقتصادی جوامع پیرامونی خود نقش موثری ایفا کند.
ژئوپارک ممکن است علاوه بر پدیده های زمین شناسی از آثار تاریخی، بوم شناسی، باستان شناسی و میراث فرهنگی و طبیعی دیگر نیز برخوردار باشد.
یونسکو طرح ژئوپارک را در پاسخ به نیاز احساس شده به وجود برنامه ای بین المللی برای بازشناسی مکان های دارای جاذبه های زمین شناختی به راه انداخت.
هدف برنامه 'شبکه جهانی ژئوپارک ها' تاکید بر ارزش چنین مکان هایی و همزمان ایجاد اشتغال و تقویت توسعه اقتصاد منطقه ای است.
یونسکو برای تحقق اهداف این برنامه یک عنوان به رسمیت شناخته از لحاظ بین المللی به نام 'ژئوپارک یونسکو' را ایجاد کرد و درنظر دارد که این عنوان را به 500 ژئوپارک در سراسر دنیا بدهد.
برنامه ژئوپارک یونسکو در هماهنگی با 'مرکز میراث جهانی' یونسکو و 'شبکه جهانی ذخیره گاه های زیستکره' یا 'انسان و زیستکره' (MAB) عمل می کند.
ژئوپارک قشم با وسعتی بیش از 36 هزار و 662 هکتار در غرب جزیره قرار دارد و دارای محدوده ای طولی است که شرق آن روستای طبل – سلخ، غرب آن به روستای گوری – کانی، از شمال به ساحل شمالی و از جنوب به ساحل جنوبی منتهی می شود.
این مجموعه طبیعی ژئوپارک قشم به دلیل موقعیت استراتژیک آن در خلیج فارس و به عنوان نمونه منطقه ای که در میان ژئوپارک های منطقه ی آسیای شرقی و ژئوپارک های اروپایی قرار گرفته، از وضعیت ویژه و منحصر بفردی برخوردار است.
ژئوپارک قشم تنوع عظیمی از چشم اندازهای زمین شناسی در کنار تنوع سایت های مختلف را ارائه می کند و علاوه بر این، تنوع اکولوژیکی، باستان شناسی و فرهنگی خاصی دارد.
این ژئوپارک دارای 8 سایت اصلی شامل تنگه چاهکوه، دره ستاره افتاده، تنگه عالی، دره تندیس ها، دره شور، نمکدان، دولاب و کورکوراکوه است.
مجاورت با جنگل های حرا واقع شمال جزیره قشم که دارای پنج عنوان تالاب بین المللی، ذخیرگاه زیستکره، منطقه حفاظت شده، منطقه ویژه دریایی و منطقه ویژه پرندگان است، به ارزش ها و جذابیت های طبیعی ژئوپارک قشم افزوده است.

منتشر شده در 30 تیر 1395

بازدید: 1208

حرکت نخستین شناور مسافربری از بندر درگهان به بندرعباس

همزیستی نیوز - جابجایی مسافر از اسکله بندر درگهان قشم به بندر شهید حقانی بندرعباس از امروز آغاز شد .

منتشر شده در 28 تیر 1395

بازدید: 1130

حقدل: اساس توسعه در جزیره هنگام گردشگری سبز است

منتشر شده در 28 تیر 1395

بازدید: 1305

کتاب "جزیره بدون روتوش" منتشر شد

وی افزود: این مجموعه می تواند به آن دسته از مدیران خدمتگزاری که هدفشان واقعا خدمت به مردم و جامعه است، کمک کند تا به سهولت به فرصت ها و تهدیدهای توسعه ای دسترسی پیدا کنند و راهبردهای مدیریتی خود را با شناسایی مشکلات و مسایل موجود، تنظیم کنند.

این نویسنده و روزنامه نگار هرمزگانی خاطر نشان کرد: یکی از مشکلات دولتها در قشم به خصوص دولت یازدهم بحث عدم ثبات مدیریتی است که منطقه آزاد قشم در سه سال اخیر بیشترین آسیبها را از این ناحیه دیده است، لذا گردآوری مجموعه ای از مسائل و مشکلات جامعه می تواند در هر مقطعی به مدیران کمک کند تا استراتژی های خاص خود را برای کاهش آسیبهای اجتماعی بکار ببندند.

اعتمادی تصریح کرد: در تدوین این مجموعه به مسایلی در زمینه های محیط زیست، بهداشت و درمان، مسایل آموزشی، موانع توسعه گردشگری، راه های ارتباطی ، اقتصاد، تجارت و بازار، امنیت سرمایه گذاری، زمین خواری و بازیافت سواحل در جزیره، و بسیار مسایل دیگر مدنظر قرار گرفته است.

این نویسنده هرمزگانی بیان کرد: این کتاب مجموعه ای از گزارش ها و مقالات چاپ شده در رسانه ها مربوط به پنج سال اخیر( از سال 90 تا 94) است که بخش وسیعی از ابعاد زندگی اجتماعی مردم شهرها و روستاهای جزیره قشم روایت کرده است.

به گفته وی، در این کتاب تنها گزارش ها و یادداشتهایی انتخاب شده اند که با دیدگاه تحلیلی انتقادی نوشته شده اند و این البته به آن معنا نیست که عملکرد مسئولین خدمتگزار انعکاس نمی یافته، بلکه تنها بخشی از مطالبی برای چاپ در این کتاب انتخاب شده اند که از ویژگی های خاصی برخوردار بوده اند و جنبه های کاربردی مطالب برای مدیران حال و آینده بیشتر مد نظر بوده، تا چاپ انبوهی از مطالبی که تاریخ مصرف دارند و یا فاقد ارزش های کاربردی خاص بوده باشد.

این نویسنده هرمزگانی تصریح کرد: کتاب جزیره بدون روتوش می تواند به عنوان مرجعی از آرمان ها و مسایل یک جامعه مورد توجه شوراهای روستاها و شهرهای جزیره قشم، مدیران امروز و آینده، تصمیم گران کلان کشوری و استانی و نمایندگان این حوزه انتخابیه در مجلس شورای اسلامی قرار بگیرد تا با شناسایی چالش ها و مشکلات، خدمات خود را به ساکنان مناطق مختلف قشم ارائه کنند.

در بخشی از مقدمه این کتاب به قلم " مهدی ده دار" گزارش نویس و رسانه نگار چنین آمده است: "این کتاب که شامل گزارش ها و روایت هایی از پیامدهای سیاست ها و اقدامات پنج سال اخیر سازمان منطقه آزاد قشم در زندگی و معیشت بومیان و ساکنان سرزمین عجایب هفتگانه خلیج فارس می یاشد، در تلاش است تا چهره ای ﺑﺪﻭﻥ ﺭﻭﺗﻮﺵ از تصویر واقعی این سرزمین به نسل های حاضر و آینده ارایه کند ﺗﺎ رویدادها ﺑﺮﺍﯼ ﺛﺒﺖ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﻧﺎﺏﺗﺮ ﺑﻤﺎنند. "جزیره ﺑﺪﻭﻥ ﺭﻭﺗﻮﺵ" ﯾﻌﻨﯽ مرور کردن برشی از تاریخ قشم ﺍﺯ ﻋﯿﻨﮏ یک روزنامه نگار مستقل ﮐﻪ ﻫﻨﻮﺯ سفارشی نویسی را یاد نگرفته و چندان اسیر پروپاگاندای صاحبان قدرت و ثروت نشده است. ﺑﺪﻭﻥ ﺭﻭﺗﻮﺵ ﯾﻌﻨﯽ ﻓﺎﺭﻍ ﺍﺯ دستکاری و بزک کردن ﯾﮏ ﺗﺼﻮﯾﺮ، چهره ﻭﺍﻗﻌﯽ آن را به نمایش گذاشتن و روایت کردن رویدادها بی کم و کاست. اعتمادی در کتاب حاضر تلاش کرده ﺑﻪ ﺩﻭﺭ ﺍﺯ ﻫﯿﺎﻫﻮ ﻭ بوق و کرنای تبلیغاتی نهادهای دولتی، ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﭽﻪ ﺧﺮﺩﺳﺎﻝ ﻗﺼﻪ، ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ تظاهر و عافیت طلبی ﺟﻤﺎﻋﺖ ﯾﮏ ﺷﻬﺮ ﻗﺮﺍﺭ نگیرد و واقعیت ها بازگو کند؛ قشمﺑﺪﻭﻥ ﺭﻭﺗﻮﺵ ﺩﺭ ﯾﮏ ﮐﻼﻡ ﯾﻌﻨﯽ برهنه ﺩﯾﺪﻥ ﭘﺎﺩﺷﺎﻩ جزایر خلیج فارس ! "

شایان ذکر است، کتاب جزیره بدون روتوش در 460 صفحه وزیری و به قیمت 35 هزارتومان از سوی انتشارات نامه پارسی روانه بازار نشر شده است.

علاقه مندان برای تهیه این کتاب می توانند به مرکز اصلی توزیع آن به آدرس شهر قشم، مجتمع فردوسی، طبقه زیرزمین، لاین مروارید 2، دفتر نشریه های محلی صدف قشم و ندای جزیره مراجعه کنند.

بر اساس این گزارش، همچنین "خدرو؛پسر ناخدا ابراهیم" رمانی از این نویسنده است که اخیرا مجوز چاپ دوم آن صادر شده و به قیمت 11هزار تومان در قطع رقعی، به زودی وارد بازار کتاب خواهد شد.

اعتمادی در این رمان بسیار جذاب، غم ها و شادی ها، اشک ها و لبخندهای مردان و زنان جزیرتی و چالش های اجتماعی جزیره قشم از جمله فقر، مهاجرت، قاچاق انسان و .... را در لابلای قصه های آدم های معمولی روایت کرده است.

یادآور می شود، سال گذشته نیز یکی دیگر از آثار رسانه ای این روزنامه نگار هرمزگانی تحت عنوان طنز1400 منتشر شد.

منتشر شده در 28 تیر 1395

بازدید: 1206

آیین نوروز صیاد قشم، تحفه برجای مانده ازگذشتگان

منتشر شده در 28 تیر 1395

بازدید: 1053

ستایش رسانه های بزرگ دنیا از بانوی کارآفرین ایرانی ساکن قشم

 همزیستی نیوز- پایگاه اطلاع رسانی ویندسور استار (Windsorstar) به تلاش کارآفرینان ایرانی برای حمایت از “اقتصاد مقاومتی” پرداخته و یک نمونه را که جالب تر می دانسته منعکس کرده است. این سایت انگلیسی زبان نوشت:

درشرایطی که رهبران ایران بر “اقتصاد مقاومتی” تاکید می کنند، یک بانوی کارآفرین ایرانی با پرورش کروکودیل سعی دارد، به افزایش صادرات کشور کمک کند. مزرعه پرورش کروکودیل مهندس مژگان روستایی، اولین مجموعه از این نوع است که در قشم، جزیره جنوبی خلیج فارس، فعالیت می کند.

 مژگان روستایی مدیرعامل اولین و تنها مزرعه کروکودیل در ایران درباره چگونگی آغاز به کار این مزرعه کروکودیل می‌گوید: «رشته تحصیلی من جانور شناسی است. علاقه زیاد باعث تصمیم این کار شد. از سال ۱۳۸۶ شروع به گرفتن مجوزها کردیم و از سال ۱۳۸۹ مزرعه‌داری را شروع کردیم». در حال حاضر در مزرعه نوپک ۳۵ کروکودیل که از کشورهایی هم‌چون تایلند و مالزی وارد شده‌اند در مزرعه “نوپک” نگهداری می‌شوند. برای اطلاعات بیشتر به سایت این مزرعه مراجعه نمایید www.noopak.com

در مزرعه “نوپک”، نمایشگاهی از کروکودیل‌ها نیز ساخته شده تا بازدیدکنندگان بتوانند از نزدیک آن ها را تماشا کنند ویندسور استار افزود: این مورد یکی از غیرعادی ترین مثال هاست که حمایت ایرانی ها از برنامه جمهوری اسلامی در پیگیری “اقتصاد مقاومتی” را نشان می دهد. هدف از این برنامه، ایجاد شغل و مقابله با تحریم ها از طریق گسترش صادرات می باشد.

روزنامه آمریکایی سان هرالد (Sunherald) نیز گزارشی را به این موضوع اختصاص داده می نویسد: مزرعه کروکودیل، فرصت بارزی برای کسب و کار در ایران به حساب نمی آید و کروکودیل هم بومی این کشور نیست. علاوه بر این، گوشت آن حرام بوده و در منزل ایرانی ها سرو نمی شود. اما همه اینها نتوانستند جلوی بانوی شجاع ایرانی را بگیرند و وی وارد تجارتی شد که شاید بیشتر ایرانی ها ترجیح دهند از آن خودداری کنند.

روزنامه دیلی استار (Dailystar) چاپ بیروت، هم در خبری به نقل از آسوشیتدپرس (AP) آورده است: هدف اصلی آغاز این شغل، استفاده از چرم کروکودیل و تولید کیف، کفش و کمربند بوده است. این محصولات با کیفیت را می توان در بازارهای داخلی و خارجی به فروش رساند. رهبران ایران در سال های گذشته به دنبال کاهش وابستگی اقتصاد به درآمدهای نفتی بوده و این هدف را از طریق توسعه صادرات غیر نفتی دنبال می کنند. این در شرایطی است که تحریم های غرب، به اقتصاد ایران ضربه زده است. “

نوپک”، اولین و تنها مزرعه‌ی پرورش کروکودیل در ایران است. این مزرعه کروکودیل، در جزیره هنگام (نزدیک جزیره قشم) قرار دارد و مدیریت آن را مژگان روستایی بر عهده دارد.

منتشر شده در 27 تیر 1395

بازدید: 961

10مدال رنگارنگ حاصل مبارزات بانوان کاراته کا قشم درمسابقات قهرمانی کشور

منتشر شده در 26 تیر 1395

بازدید: 2051

نماینده مجلس: منطقه آزاد قشم بازار کشورهای حاشیه خلیج فارس و چین شده است

منتشر شده در 26 تیر 1395

بازدید: 973

ناطوران خلیج فارس

همزیستی نیوز - تعدادشان اندک اما کارشان کارستان است؛ وظیفه خود را عشق ورزیدن به محیط زیست دریایی و تخصص خود را حفاظت از لاک پشت های پوزه عقابی اعلام می کنند و از این رو در زبان محلی آنان را «ناطوران خمیس» یا همان محافظان لاک پشت ها در آبراه خلیج فارس لقب داده اند.

سعید زارع کندجانی با این مقدمه در ایرنا نوشته است: برای دیدنشان و درک عمق کاری که می کنند باید سفری کنی به قشم، جزیره عجایب هفتگانه تا با نگهبانان یکی از این عجایب در بزرگترین جزیره غیرمستقل جهان و بزرگترین جزیره خلیج فارس، آشنا شوی.
توصیه کارشناسان برای زمان این سفر از نخستین شب های اسفند تا آخرین روزهای تیر و مکان آن روستای «شیب دراز» در فاصله حدود 70 کیلومتری ساحل جنوبی شهر قشم است.
در تاریکی ساحل این روستای دور افتاده که به یمن تلاش مسئولان محیط زیست منطقه آزاد قشم و ناطوران ها شهرت جهانی یافته است، ناگهان چراغ قوه کوچکی در دور دست ها روشن می شود، سوسو می کند و پس از اندکی خاموش می شود.
اگر پیش از این به ساحل روستای شیب دراز سفر کرده باشی می دانی که اینها نشانه ای از حضور ناطوران خمیس است و نگهبانان لاک پشت ها در حال گشت زنی در ساحل 2 کیلومتری محل تخم گذاری گونه به شدت در معرض خطر انقراض لاک پشت های پوزه عقابی هستند.
لاک پشت هایی که جزو هفت گونه از لاک پشت های دریایی شناخته شده در آب های جهان محسوب می شوند و همه ساله در ایامی که به آن اشاره شد از طریق آب های آزاد وارد خلیج فارس می شوند و در سواحل این روستا تخم گذاری می کنند.
پوزه این لاک پشت ها برای بیرون کشیدن غذای اصلی آن اسفنج دریایی از لا به لای مرجان ها به شکل منقار عقاب درآمده است و از همین رو به پوزه عقابی ها معروف هستند.
از اهمیت کار ناطوران خمیس های شیب دراز همین بس که بدانیم لاک پشت های پوزه عقابی از جمله گونه های تحت حمایت کشور به شمار می روند که در فهرست قرمز سازمان جهانی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی (IUCN)، عهدنامه تجارت گونه های در معرض خطر (CITES) و عهدنامه گونه های مهاجر (CMS) طبقه بندی و از نظر حساسیت زیستی به عنوان گونه های به شدت در معرض خطر انقراض طبقه بندی شده اند.
برای مصاحبه با یکی از ناطورها چراغ تلفن همراه را روشن می کنیم و با نور اندک آن به آرامی و در حالی که نظاره گر فرار سریع خرچنگ ها در ساحل شیب دراز هستیم به سمتی می رویم که لحظه ای پیش نوری روشن شده بود.
نزدیکتر که می شویم صدایی به آرامی از ما می خواهد که چراغ خود را خاموش کرده و با احتیاط بیشتری گام برداریم و نزدیک شویم.
اندکی صبر می کنیم تا چشممان به تاریکی شب عادت کند؛ یکی دو گام جلوتر به سختی چند نفر با پیراهن های سفید و در حالی که بر زمین نشسته و چیزی را نظاره گر هستند، ظاهر می شوند.
زمزمه هایی نامفهموم از دیالوگ هایی که بینشان رد و بدل می شود به گوش می رسد و با دستشان ما را به نشستن و تماشا کردن دعوت می کنند.
می نشینیم و دقت می کنیم؛ چیزی بر روی شن های داغ ساحل شیب دراز در حال تکان خوردن است؛ کمی که دقیق تر می شویم پاهای لاک پشت پوزه عقابی مشخص می شود و از آن واضح تر تخم هایی است که یک به یک به درون گودالی که لاک پشت کنده است، فرو می افتد.
ناطورها نیز این تخم ها را به آرامی جمع آوری کرده و به سایت نگهداری در همان ساحل انتقال می دهند تا مبادا جانوری به آنها آسیب بزند و چالش بقاء این جانور دریایی زیبا و باشکوه را سخت تر و سخت تر کند.
در این لحظه چهره ناطورها خندان است و گویی پیروزی کسب کرده اند؛ خنده ای که چند ماه دیگر در همان ساحل و در لحظه تولد بچه لاک پشت ها نمایان می شود و بر پیروزی بزرگتری نوید می دهد.
اعضای گروه ناطوران خمیس زمانی که از قصدمان برای مصاحبه اطلاع می یابند خنده ای از ته دل سر می دهند و از پاسخ دادن طفره می روند؛ تلاش دارند با شوخی کردن موضوع بحث را عوض کنند.
سرپرست این گروه مردم نهاد که قدی بلند و چهره ای بشاش دارد از فعالیت 14 ساله ناطوران خمیس روستای شیب دراز، شب زنده داری ها، خوشی ها و ناخوشی های این کار سخن می گوید.
یگانه خواسته میلاد زینلی حمایت هرچه بیشتر از لاک پشت های پوزه عقابی و توسعه طرح های حفاظت از این گونه در جزیره قشم است و هر بار با خنده ای که از عمق صفا و صمیمیت این جوان برمی خیزد در پاسخ به این سوال خبرنگار ایرنا که برای خودتان چه می خواهید؟ پاسخ می دهد: هیچ!
وی در حالی که می گوید از هشت سال پیش به صورت جدی جذب گروه ناطوران خمیس شده است، خودجوش بودن فعالیت ناطورها را از ویژگی های بارز اعضای این گروه مردم نهاد اعلام و از حمایت های مادی و معنوی اداره حفاظت محیط زیست سازمان منطقه آزاد قشم تقدیر می کند.
زینلی اشاره ای نیز به فعالیت «بیژن فرهنگ دره شوری» بنیانگذار طرح حفاظت از لاک پشت های پوزه عقابی قشم می کند و ادامه نسل این گونه دریایی در جزیره را مدیون فعالیت های او می داند.
وقتی از بهترین خاطره اش سخن به میان می آید، تولد بچه لاک پشت ها و حرکت آنها به سوی دریا را خوش ترین لحظه های عمرش اعلام می کند و می گوید که تاکنون نظاره گر تولد چند صد هزار لاک پشت در ساحل این روستا بوده است.
زینلی حفاظت از گونه به شدت در معرض خطر انقراض لاک پشت های پوزه عقابی را وظیفه ای سنگین می داند و می گوید که برای حفاظت از این گونه که میراث کهن زمین و بازماندگان نسل دایناسورها هستند، باید بیش از پیش تلاش و مشارکت حداکثر جامعه جهانی را جذب کرد.
وی می گوید که مهمترین آرزوی زندگی اش دیدن بازگشت لاک پشت هایی است که با تلاش ناطورها متولد شده اند و پس از گذشته حدود 30 سال برای تخم گذاری به ساحل این روستا قدم می گذارند.
معین فرهانی دیگر فعال محیط زیستی روستای شیب دراز است که به خبرنگار ایرنا می گوید که حدود چهار سال است در گروه مردم نهاد ناطوران خمیس فعالیت می کند.
وی که در جشن تولد پوزه عقابی ها که مدتی پیش برگزار شد نیز حضوری پررنگ داشت، فنس کشی ساحل تخم گذاری این جانوران را یکی از خواسته های خود و اعضای ناطوران خمیس و راهکاری برای جلوگیری از حمله شکارچیانی همچون سگ و روباه به لاک پشت ها و تخم این جانوران اعلام می کند.
فرهانی در حالی که از شدت خشم و ناراحتی دستان خود را مشت کرده است از لحظه تلخی می گوید که یکی از لاک پشت های پوزه عقابی در ساحل شیب دراز طعمه سگ ها شد و ناطورها نتوانستند برای کمک به این جانور کمک بکنند.
برای عوض شدن فضا از بهترین خاطره اش در این مدت سوال می کنیم و وی در پاسخ همچون دیگر ناطورها معتقد است که لحظه تخم گذاری و تولد لاک پشت ها، لحظه ای به یادماندی و باشکوه است و با وجود تکرار این صحنه ها در مدت فعالیتش، هنوز از تماشای این اتقاق به وجد می آید و لذت می برد.
فرهانی از تخم گذاری هم زمان هشت لاک پشت در ساحل شیب دراز و تولد 200 بچه لاک پشت در یک شب به عنوان به یاد ماندنی ترین خاطره خود یاد می کند.
او نیز چیزی برای شخص خودش نمی خواهد و هرچه می خواهد برای حفاظت از لاک پشت هایی است که امروز این روستای دور افتاده را به نامی آشنا در کتاب های گردشگری و علمی تبدیل کرده است.
دیگر ناطور جزیره قشم نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا می گوید که کودکان روستای شیب دراز با عشق به لاک پشت های پوزه عقابی بزرگ می شوند و پیوستن به گروه ناطوران خمیس افتخاری برای آنها به شمار می رود.
طارق مصطفوی توسعه برنامه های تبلیغی برای آگاه سازی جامعه از اهمیت جانوران دریایی همچون لاک پشت های پوزه عقابی را ضروری ارزیابی می کند و معتقد است که در این مسیر باید نحوه درست بازدید از سایت تخم گذاری و تولد لاک پشت ها در این روستا نیز برای مسافران و گردشگران تبیین شود.
در همین حین با انگشت به محل حفاظت از تخم ها اشاره می کند که بچه لاک پشتی چند سانتی متری در حال بیرون آمدن از دل شن ها است و مصاحبه را نیمه تمام رها می کند و ما نیز برای عکس برداری و فیلم برداری به محل نزدیک تر می شویم.
علی خشابی یکی از قدیمی ترین عضوهای ناطوران خمیس نیز در گوشه ای ایستاده و تجربه ارزشمند سال ها فعالیت خود در این گروه را در اختیار علاقه مندان قرار می دهد و از بازدید کنندگان می خواهد که کمتر از نور چراغ قوه و فلش به هنگام عکاسی استفاده کنند.
وی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا می گوید که از سال 82 وارد گروه ناطوران خمیس شده است؛ اما مدتی به دلیل گرفتاری های زندگی از فعالیت به عنوان ناطور باز مانده و عشق به محیط زیست و لاک پشت های پوزه عقابی بار دیگر وی را به این حوزه کشانده است.
خشابی می گوید که هر شب فعالیت به عنوان ناطور در روستای شیب دراز خاطرای فراموش نشدنی است و ارزش آن زمانی آشکار می شود که نسل این جانور دریایی برای آیندگان حفظ شود.
وی به چند خاطره تلخ و شیرین اشاره می کند که ناگهان چشمانش برقی می زند و می گوید از شب هایی که ناطورها در کندن چاله به لاک پشتی که یک پایش قطع شده است، کمک کرده اند.
خشابی با بیان اینکه این لاک پشت هر سال برای تخم گذاری به ساحل این روستا می آید و در مواردی در یک فصل سه بار تخم گذاشته است، از غیبت این لاک پشت در سال اخیر ابراز نگرانی می کند و امیدوار است که بار دیگر این لاک پشت را در ساحل روستای شیب دراز ببیند و در کندن چاله به این جانور کمک کند.
مدیر حفاظت محیط زیست سازمان منطقه آزاد قشم که به مردم داری و خوش رویی زبانزد مردم جزیره است، در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، از فعالیت 6 تا 10 نفر به عنوان ناطوران خمیس خبر می دهد و می گوید که این تعداد در ایام نزدیک عید نوروز که شاهد حضور خیل گردشگران و مسافران هستیم، تا 25 ناطور افزایش می یابد.
سیدمحمد هاشم داخته می گوید: طرح حفاظت از گونه به شدت در خطر انقراض لاک پشت های پوزه عقابی از سال 81 با حمایت اداره محیط زیست سازمان منطقه آزاد قشم، همکاریGEF/SGP (برنامه کمک های کوچک تسهیلات محیط زیست جهانی) و گروه ناطوران خمیس در حال اجراست.
وی با اشاره به موفقیت های ملی و جهانی اجرای این طرح می گوید: طرح حفاظت از لاک پشت های پوزه عقابی قشم در سال 84 به عنوان یکی از موفق ترین طرح های حفاظتی کشور و در سال 88 به عنوان یکی از 10 طرح برتر بنیاد توسعه و محیط زیست آسیای اقیانوسیه در ژاپن شناخته شد.
در این لحظه اشاره ای به تلاش های بیژن فرهنگ دره شوری به عنوان پایه گذار طرح حفاظت از پوزه عقابی ها می کند و در حالی که ارادتی خاص از تک تک واژگانش لبریز است، وی را بزرگ مرد حفاظت از محیط زیست دریایی جزیره خطاب می کند.
به گفته داخته امسال در جزیره قشم احتمال تولد لاک پشت های پوزه عقابی از تخم به 90 درصد افزایش یافته که این مهم حاصل اجرای برنامه جامع حفاظت از این گونه به شدت در معرض انقراض با همکاری پررنگ سمن ناطوران خمیس در 14 سال گذشته است.
وی با بیان اینکه این روند امید به افزایش تعداد پوزه عقابی ها را بالا برده است، می افزاید: در فصل جدید تخم گذاری پوزه عقابی ها از ابتدای اسفند 94 تا اواخر اردیبهشت سال جاری، 105 لاک پشت در مجموع 10 هزار و 281 تخم در روستای شیب دراز قشم گذاشتند و این در حالی است که پارسال 51 پوزه عقابی چهار هزار و 308 تخم در ساحل روستای شیب دراز قشم گذاشته بودند.
وی یادآوری می کند که از مجموع تخم های جمع آوری شده در سال گذشته، دو هزار و 258 لاک پشت متولد شدند و اما پیش بینی می شود که امسال شمار لاک پشت های پوزه عقابی متولد شده در این جزیره از مرز 6 هزار فراتر برود.
داخته با بیان اینکه سازمان منطقه آزاد قشم مبلغی تحت عنوان حقوق به ناطورها پرداخت می کند، از تلاش این سازمان برای اجرای هرچه بهتر طرح حفاظت از لاک پشت های پوزه عقابی و توسعه بسترها و زیرساخت ها در این حوزه خبر می دهد.
وی که در هنگام مصاحبه کارتنی از تجهیزات همچون چراغ قوه های قابل نصب بر روی سر به همراه دارد و آنها را بین ناطورها توزیع می کند، از نقش این گروه مردم نهاد و ابعاد مختلف فعالیت آنها سخن می گوید.
او معتقد است که فعالیت گروه ناطوران خمیس به عنوان بخشی از جامعه محلی جزیره قشم به درک بهتر مردم بومی منطقه از ظرفیت های محیط زیستی منجر شده و همکاری متقابل جامعه با فعالیت این گروه را به دنبال داشته است.
داخته با بیان اینکه آگاهی مردم محلی و ناطورها از محیط پیرامون بیش از دیگران است، می گوید: مشارکت جامعه محلی در اجرای طرح حفاظت از لاک پشت های پوزه عقابی باعث انتقال دانش علمی و فنی به این قشر و تاثیرگذاری و عمق بخشی فعالیت ها در این عرصه شده است.
وی این مهم را راز موفقیت طرح حفاظت از این گونه در جزیره قشم ارزیابی و اضافه می کند: با این رویکرد نیاز به برگزاری کارگاه های آموزشی برای مردم بومی کاهش یافته است و امروز شاهدیم که روستائیان شیب دراز اطلاعات خوبی در این عرصه دارند.
داخته کاهش هزینه های ناشی از اسکان کارشناسان برای اجرای طرح حفاظت از لاک پشت ها به دلیل مشارکت جدی و مستمر جامعه محلی را از دیگر مزیت هایی اجرای این طرح به شکل کنونی ارزیابی می کند و می گوید: هم اینک طرح حفاظتی یاد شده با مدیریت جامعه محلی و نظارت اداره حفاظت محیط زیست سازمان منطقه آزاد قشم اجرا می شود.
وی می گوید زمانی که جامعه محلی ارزش های اجرای این طرح را درک کرده اند کار در این حوزه با شتاب و جدیت بیشتری دنبال می شود و این رویکرد می تواند الگویی برای حفاظت از دیگر گونه های جانوری در نقاط مختلف کشور شود.
مدیر حفاظت محیط زیست سازمان منطقه آزاد قشم تاکید می کند که اجرای طرح های حفاظتی از این دست، باید علاوه بر بالا بردن آگاهی بومیان و گردشگران، به توانمندسازی جامعه محلی نیز منجر شود و درآمدزایی برای این قشر به دنبال داشته باشد.
داخته می گوید که توانمندسازی و درآمدزایی از واژه های کلیدی اجرای طرح حفاظت از لاک پشت های پوزه عقابی و رویکرد اصلی سازمان منطقه آزاد قشم است و در این مسیر طرح جامع سایت لاک پشت ها تدوین شده است و به دنبال آماده سازی این محل برای ارایه خدمات گردشگری در طول سال هستیم.
کارشناس مسئول محیط زیست دریایی سازمان منطقه آزاد قشم نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا می گوید: ناطوران خمیس به عنوان نمایندگان جامعه محلی و ساکنان بومی جزیره بهترین افراد برای حفاظت از محیط زیست هستند؛ چراکه اجداد آنها نیز در این منطقه زندگی کرده اند و علاوه بر تجربه های ارزشمند، تعلق خاطر عمیقی به گذشته و آینده این جزیره دارند.
محمد غواصی که در طول خدمتش در این سمت ارتباط خوبی نیز با خبرنگاران و اهالی رسانه برقرار کرده است، می افزاید: اداره محیط زیست سازمان منطقه آزاد قشم در اجرای طرح حفاظت از لاک پشت های پوزه عقابی تلاش دارد که جای خالی دستاوردهای علمی را برای گروه ناطوران خمیس پوشش دهد.
وی ادامه می دهد: در این مسیر نتایج آخرین تحقیق ها و پژوهش ها را با دعوت از دانشمندان داخلی و خارجی و برگزاری همایش های علمی پر می کنیم و در این ارتباط مشارکت و تعامل خوبی با اعضای ناطوران خمیس داریم.
غواصی مشارکت جامعه محلی در اجرای طرح حفاظت از لاک پشت ها را ارزشمند و موثر ارزیابی می کند و می گوید: پس از گذشت 14 سال می توان به جرات ادعا کرد که بدون همکاری جامعه محلی این طرح پیشرفتی نمی کرد.
وی با بیان اینکه بجز ساحل اصلی روستای شیب دراز، اعضای ناطوران خمیس به دو ساحل دیگر معروف به «شیب پُویی» و «شیب چُوزی» نیز سرکشی و تخم های لاک پشت ها را برای حفاظت جمع آوری و به سایت اصلی انتقال می دهند، تفکرات و تعامل بیژن فرهنگ دره شویی با جامعه محلی را عامل مهمی برای مشارکت بومیان در اجرای کامل و جامع این طرح ارزیابی می کند.
بدون تردید دستاوردهای فعالیت شبانه روزی گروه موسوم به ناطوران خمیس در جزیره قشم به مطرح شدن نام لاک پشت های پوزه عقابی در کشور، حساسیت نسبت به جمعیت این جانور دریایی و از طرف دیگر جهانی شدن نام روستای شیب دراز، توسعه گردشگری در جزیره و توانمندسازی جامعه محلی منجر شده است و می توان این راهبرد را الگویی مناسب برای حفاظت از دیگر گونه های جانوری در خطر انقراض ایران دانست.
به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، عملیاتی شدن اینچنین رویکردی در نقاط دیگر کشور می تواند بخش قابل توجهی از کمبود نیروها و امکانات در حوزه حفاظت از محیط زیست را پوشش دهد و به ماندگاری طرح های حفاظتی و فرهنگ سازی در این عرصه منجر شود.

منتشر شده در 22 تیر 1395

بازدید: 1130

کهن‌ترین سکونت‌گاه شناخته شده انسان در قشم کشف شد

منتشر شده در 20 تیر 1395

بازدید: 948