به گزارش ایسنا، آموزش عالی یکی از ارکان مهم و به عبارتی تکیه‌گاه دولت‌ها برای تحقق توسعه پایدار به شمار می‌رود، در عین حال و متاسفانه دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشور طی چند سال اخیر و به دلیل گسترش کمی بی‌رویه با معضلات و چالش‌های جدی نظیر "بیکاری فارغ التحصیلان" و" عدم وجود نیروی متخصص" مواجه شدند؛ جریانی که در یک مقطع زمانی بدون آینده‌پژوهی و با در نظر گرفتن برخی ملاحظات، با توسعه کمی مراکز دانشگاهی رشد کرد و امروز به کابوس و مرز بحران در سیستم آموزش عالی رسید که اگر این مسئله زودتر علاج نشود تاثیرات منفی بسیاری را نه تنها در جامعه علمی، بلکه در پیشرفت کشور بر جای می‌گذاشت.

بسیاری از کارشناسان و مسئولان نظام آموزش عالی بر این باور هستند که آموزش عالی کشور پاسخگوی تامین خواسته‌ها و نیازهای جامعه نیست و این نظام به دلیل نداشتن متولی مشخص به خصوص در دانشگاه‌های خصوصی بدون توجه به نیازهای جامعه اقدام به پذیرش و جذب دانشجو در رشته‌های غیرکاربردی کرده و فقط دانشجویانی را تربیت می‌کنند که حتی در دوره دکتری نیز نمی‌توانند بعد از فارغ‌التحصیلی برای خود شغل پیدا کنند و اگر روند فعلی ادامه داشته باشد موجب بی اعتمادی جامعه به آموزش عالی،‌ افزایش تعداد فارغ التحصیلان بیکار و بیشتری شدن تعداد صندلی‌های خالی در دانشگاه‌ها خواهد شد.

 بر اساس آمار اعلام شده از سوی وزارت علوم در حال حاضر حدود 2530 رشته درمراکز آموزش عالی سراسر کشور فعال است که بسیاری از این رشته‌ها طی چندین دهه است که نه تنها بازنگری نشده‌اند بلکه ادامه آن در جامعه امروز هیچ کاربردی ندارند و تنها فارغ التحصیلان بیکار را روانه جامعه می‌کنند و لازم است بیش از 50 درصد این رشته‌ها که بسیاری از آنها در بخش علوم انسانی منسوخ شده است، مورد بازبینی و بازنگری و بازبینی قرار بگیرند.

ضرورت بازنگری بیش از 50 درصد رشته‌های دانشگاهی

در همین راستا دکتر سید حسین حسینی در گفت و گو با ایسنا  بر ضرورت بازنگری رشته‌های دانشگاهی تاکید کرد و اظهار کرد: بازنگری رشته‌های دانشگاهی یکی از مسائل مهم آموزشی عالی کشور است که بروز شدن برنامه‌های درسی و متناسب شدن آن با تحولات علمی روز را باید به عنوان محور حرکت آموزش دانشگاه‌ها عنوان کرد.

وی در ادامه تصریح کرد: متاسفانه در دهه گذشته اختیاری که به دانشگاه‌های دارای هیات ممیزه در خصوص  بازنگری رشته‌ها داده شده بود لغو و این امکان در وزارت علوم متمرکز شد به همین  دلیل روند این بازنگری  در آموزش عالی بسیار کند پیش رفت.

اختیار دانشگاه‌ها برای بازنگری رشته‌ها

وی در ادامه تصریح کرد: اخیرا تفویض اختیار بازنگری رشته‌های آموزش عالی و راه‌اندازی رشته‌های متناسب با نیاز جامعه مجددا از سوی وزارت علوم به دانشگاه‌های سطح 1 و 2 کشور که جمعا تعداد 30 دانشگاه است، داده شد. بر اساس آن این دانشگاه‌ها می توانند محتوای رشته‌های موجود را مورد بازبینی و بازنگری قرار بدهند و رشته‌هایی که غیرکاربردی و غیرضروری هستند را حذف و رشته‌های جدید را راه‌اندازی کنند.

معاون آموزشی دانشگاه تهران ادامه داد: بر اساس تصمیم فوق وزارت علوم دیگر نیاز نیست رشته‌هایی که در دانشگاه‌ها مورد بازنگری قرار گرفته به تایید این وزارت خانه برسد بلکه فقط باید این بازنگری را به منظور اطلاع به وزارت علوم ارسال کنیم و دانشگاه‌های دیگر نیز می‌توانند از برنامه‌های بازنگری شده دانشگاه‌های سطح 1 و 2 استفاده کنند.

رشته‌هایی که می توانند اقتصاد کشور را متحول کنند

دکتر حسینی همچنین توجه به نیاز بازار را یکی از مهم‌ترین شاخص‌ها در تدوین رشته‌های تحصیلی عنوان کرد و افزود: بحث جدیدی که در بازنگری رشته‌های دانشگاهی در حال پیگیری هستیم، داشتن توجیه اقتصادی برای تدوین رشته تحصیلی است، به طوریکه باید مشخص شود فارغ التحصیلان آن رشته تحصیلی می‌توانند چه پتانسیل و توانایی داشته باشند و قرار است چه مشکلی از مشکلات کشور را رفع کنند و بازار کار آن چگونه خواهد بود.

ضرورت بازنگری رشته‌های با محتوای بالای 10 سال

دکتر حسینی با اشاره به ضرورت بازنگری بیش از50 درصد رشته‌های  دانشگاهی در کشور تاکید کرد و گفت: متاسفانه امروزه در دانشگاه‌های ما رشته‌هایی وجود دارد که از برنامه درسی آن بیش از 20 سال گذشته است، بنابراین باید تمامی رشته‌هایی که بیش از 10 سال از عمر ایجاد آن گذشته باشد مورد بازنگری و بازبینی قرار بگیرد و ایجاد رشته‌های بین رشته‌ای و مورد نیاز جامعه  را جایگزین رشته‌های غیرکاربردی قرار داد.

سرعت بازنگری رشته‌های دانشگاهی کُند است

وی خاطر نشان کرد: اگر چه اعضای هیات علمی برخی دانشگاه‌ها  از جمله دانشگاه تهران  به طور روتین رشته‌های دانشگاهی را متناسب با محتوای  روز تدریس می کردند، امیدواریم با اختیاری که از اواخر سال 95 به دانشگاه‌های دارای هیات ممیزه داده شد سرعت بازنگری رشته‌ها که در حال حاضر کند است، افزایش یابد.

رشته های تحصیلی علمی کاربردی بازنگری می شوند

در ادامه دکتر محمد حسین امید در گفت و گو با ایسنا، با تاکید بر ضرورت حرکت به سمت رشته‌های مهارتی و کاردبردی در دانشگاه‌ها تاکید کرد و افزود: در قانون برنامه ششم توسعه پیش‌بینی شده که جمعیت دانشجویان مهارتی باید از 20  به 30 درصد افزایش پیدا کند و دانشگاه جامع علمی کاربردی باید به این روند کمک کند. بنابراین شناسایی مشاغل جدید در کشور و توجه جدی بر آموزش‌های مهارتی یکی از برنامه‌های این دانشگاه در سال جاری است.

رشته‌هایی که باید احیا شوند

وی در ادامه تصریح کرد: گفته می‌شود در دنیا حدود 15 هزار شغل وجود دارد و ما در ایران کمتر از سه هزار شغل داریم و این یک گپ بزرگ 12 هزار شغلی است و باید برخی از مشاغلی که در گذشته وجود داشته و اکنون از بین رفته را احیا  و برای آنها رشته ایجاد کنیم.

به گفته رییس دانشگاه علمی کاربردی،‌ در سال جاری رشته‌های این دانشگاه به صورت رشته‌ها شغل محور طراحی خواهند شد تا دانشجویانی که در این رشته‌ها مشغول تحصیل می‌شوند بتوانند بعد از فارغ التحصیلی کارآفرین باشند و تصور من این است که اگر در این زمینه موفق شویم و مردم را قانع کنیم که تحصیل در این دانشگاه می‌تواند توام با ایجاد اشتغال برای آنها باشد، دیگر با معضل "صندلی خالی" مواجه نخواهیم شد.

وی خاطر نشان کرد: اگر چه دانشگاه جامع علمی کاربردی باید در حال حاضر دانشگاه نسل سوم بود و فارغ التحصیلان ما منتظر دولت برای شغل نباشند و خودشان می توانستند شغل ایجاد کنند هنوز به این هدف دست نیافتیم و امیدواریم در سال جاری بتوانیم به آن برسیم.

افزایش 30 درصدی دانشجویان مهارتی کشور تا سال 1400

به گفته رییس دانشگاه جامع علمی کاربردی، در قانون پیش بینی شده که در حال حاضر باید 20 درصد از دانشجویان کشور مهارتی باشند و این رقم تا پایان برنامه ششم توسعه به 30 درصد برسد. این موضوع به این معناست که  باید تا پایان سال 1400 بیش از یک میلیون و 200 هزار نفر دانشجوی مهارتی در کشور داشته باشیم.

اصلاح بیش از ۸۰ رشته محل دانشگاه علمی کاربردی

رییس دانشگاه جامع علمی کاربردی از برنامه این دانشگاه برای اصلاح بیش از 80 رشته محل دانشگاه خبر داد و افزود: برنامه داریم بیش از ۸۰ درصد رشته محل‌های این دانشگاه را اصلاح کنیم که بر این اساس در مهرماه سال گذشته ۲۰ درصد رشته محل های غیرمرتبط این دانشگاه حذف شد. در بهمن ماه سال گذشته نیز بیش از نیمی از رشته محل‌های غیرمرتبط این دانشگاه حذف شد.

به گزارش ایسنا، اگر چه موضوع" بازنگری رشته‌های دانشگاهی" در وزارت علوم در قالب طرحی با عنوان " آمایش سرزمین عالی " از اردیبهشت 94 کلید خورد و بر این اساس آموزش عالی کشور به ۱۰ منطقه تقسیم بندی شده و نیازسنجی منطقه‌ای، بازنگری رشته‌های فعلی و راه‌اندازی رشته‌های جدید بر اساس نیازهای استانی و ملی مورد توجه قرار گرفت و در این راستا 300 برنامه جدید درسی تدوین و 534 برنامه نیز مورد بازنگری قرار گرفت، اما باید توجه داشت که رشته‌های دانشگاهی به عنوان موتور محرک اقتصاد کشور نقش بسیار کلیدی در توسعه و رونق اقتصادی هر جامعه‌ای دارند و هر کدام از فارغ التحصیلان دانشگاهی به عنوان نیروی متخصص باید بتوانند باری از دوش مشکلات جامعه بردارند نه اینکه با افزایش آمار بیکاری زخم‌های جامعه را عمیق‌تر کنند.

بنابراین انتظار از متولیان آموزش عالی و مسئولان این است که به اجرای برنامه‌های تحول آموزش عالی که بازنگری رشته‌های کهنه و غیرکاربردی و در نتیجه راه‌اندازی رشته‌های " بین رشته‌ای" متناسب با نیاز جامعه از مهم‌ترین رویکردهای این برنامه است، سرعت ببخشند تا بتوان با ایجاد تحول در اقتصاد کشور به سمت اقتصاد دانش بنیان یعنی تحول در دانش‌های علمی و نظری حرکت کرد.

این استاد دانشگاه و مترجم آثار ادبیات عرب در گفت‌وگویی با ایسنا از مطالبه‌های اهل قلم از مسئولان گفته که مشروح آن در پی می‌آید.

سوال اصلی من به طور مشخص به مطالبات اهل قلم و کتاب و اندیشه از نهادهای فرهنگی اختصاص دارد. خواسته شما از متولیان حوزه فرهنگ برای رفع مشکلات اهل قلم چیست؟

اصلی‌ترین خواهش اهل قلم، آزادی بیان است. متأسفانه این مسأله که در حقوق بشر و نیز در قانون اساسی ما هم وجود دارد رعایت نمی‌شود. بسیاری از سانسورچی‌ها هم فاقد سواد کافی هستند و کتاب‌هایی که به آن‌ها داده می‌شود در حد فهم‌شان نیست. تلخ‌ترین دوران سانسور در ایران در روزگار آقای میرسلیم و نیز در زمان احمدی‌نژاد بود. در زمان میرسلیم به بنده رسما گفتند اگر می‌خواهی کتاب نقد ادبی‌ات چاپ شود هیچ اسم و رسمی از ادیبان معاصر ایران (شاملو، هدایت، فروغ و...) نباید آورده شود. به همین جهت در کتاب نقد ادبی بنده همه صحبت‌ها و مثال‌ها از شاعران و نویسندگان معاصر غیرایرانی است. البته بنده در کلاس درس، بزرگان ادب معاصر را تدریس می‌کردم. تا این‌که یک روز خانم پونه ندایی که در دانشگاه شهید بهشتی دانشجوی ما بود و اکنون سردبیر مجله خوب شوکران است نزد من آمد و گفت «قرار است ما عده‌ای دانشجو نزد مقام معظم رهبری برویم و جلسه پرسش و پاسخ داشته باشیم. من از ایشان چه بپرسم؟» بنده عرض کردم از آقا درباره احمد شاملو و فروغ فرخزاد و سایر بزرگان ادب معاصر بپرسید که آیا در دانشگاه‌ها نباید این‌ها تدریس شود؟

همه ما از تلویزیون آن پرسش و پاسخ را دیدیم و شنیدیم. مقام معظم رهبری بدون این‌که کسی را نام ببرند، گفتند: «اگر مقصودت آن آقا و آن خانم (شاملو و فروغ فرخزاد) است از نظر بنده اشکالی ندارد که در دانشگاه‌ها آثار آنان مورد بررسی قرار گیرد. بعد فرمودند حتی اگر نویسندگان و شاعران بزرگی در مملکت هستند که ما را هم قبول ندارند از نظر من اشکالی ندارد که آثار آن‌ها در دانشگاه مطالعه شود. و بعد هم گفتند بنده رهی معیری را خیلی دوست دارم.» پس از بیانات رهبری، قدری فضا بازتر شد.

گروهی از نویسندگان و شاعران و هنرمندان درجه ۱۰ کشور که ایمان‌شان (!) از هنرشان بیشتر است، چون نمی‌توانند اقبال عامه داشته باشند و تریبون‌های مفتی و مجانی در اختیار دارند، بدترین تهمت‌ها را به هنرمندان برجسته ما می‌زنند.

خوشبختانه دادگاه مردم بی‌توجه به این جوسازی‌ها آثار ارجمند هنری را مطالعه می‌کند و آثار فرمایشی را دور می‌اندازد. البته هنرمندان بزرگ و حقیقی چنین نیستند. یار عزیزم مرحوم دکتر قیصر امین‌پور این‌طور نبود. خودش شاعر و نقادی توانا بود. هرگز از او نشنیدم که به یکی از بزرگان ادب معاصر بی‌احترامی کند. یادش گرامی باد.

کتاب المنهج (نثر و شعر عربی) که بنده و مرحوم دکتر جعفرشعار برای تدریس در دانشگاه تالیف کرده‌ایم کتابی جامع است که متون نظم و نثر و نمایشنامه عرب را در خود دارد. از عصر جاهلی تا امروز نمونه‌هایی از شعر و نثر دربر دارد. استاد بزرگوارم دکتر شفیعی کدکنی این کتاب را برای تدریس در دانشگاه، ایده‌آل خواندند، زیرا در عین حال سیر اندیشه عرب را از عصر جاهلی تا امروز به نمایش گذاشته است. یعنی از امرؤالقیس بزرگ‌ترین شاعر عصر جاهلی تا آدونیس (علی احمدسعید اسبر) بزرگ‌ترین شاعر زنده عرب را درخود دارد. اما متأسفانه برای هر تجدید چاپ که رفته است، کسانی که اکثرا عراقی هستند و عربی هم خوب نمی‌دانند بخشی از این کتاب نفیس را حذف کرده‌اند. اشعار نزار قبانی و آدونیس را حذف کرده‌اند، زیرا دشمنی پنهانی میان عراقی‌ها و سوری‌ها وجود دارد و باید تاوان آن را فرزندان ایران بدهند.

درد دل زیاد است. باید عرض کنم نخستین اصل در میان اهل قلم و مطبوعات، آزادی بیان است. با آن‌که این مسائل وجود دارد من همواره خودم را آزاد می‌دانم و در کلاس‌هایم این اصل را رعایت می‌کنم. یک چیز را باید تأکید کرد و آن این‌که اِعمال‌کنندگان شدید ممیزی در حقیقت از ابراز عقیده مخالف خود هراس دارند. عمل آن‌ها به خاطر نظام نیست، بلکه به خاطر خودشان است وگرنه نظام ما پایه‌هایش بسیار محکم‌تر از این حرف‌هاست که با چهار انتقاد بلرزد. من تصور می‌کنم سانسور در وزارت ارشاد ما جناحی است و دولتی نیست.

با توجه به این‌که در چند سال اخیر  و در دولت جدید همواره یکی از شعارها رسیدگی به امور هنرمندان، نویسندگان، اهل فکر و اندیشه و حل مشکلات و مصائب این قشر از جمله تسهیل در انتشار آثار آنان بوده است، آیا رفع مواردی چون ممیزی همچنان در صدر مطالبه اهل قلم قرار دارد؟

البته از دوره احمدی‌نژاد خیلی بهتر شده است اما عقبه آن‌ها هنوز هم در بسیاری از ادارات از جمله وزارت ارشاد مشغول به کار هستند و همان روش را دنبال می‌کنند. هدف آنان رواج بی‌سوادی و انتشار ضدکتاب‌ها بود. برای همین کتاب‌های ارجمند را باید در پیاده‌رو جلو دانشگاه تهران بخریم و ضدکتاب‌ها و طالع‌بینی‌ها و کتاب‌های خرافی را از پشت ویترین‌های پرزرق و برق. به بیان دیگر هنوز رفع ممیزی مدنظر اهل قلم است. ما امیدواریم که دولت امید در دوره دوم خود بتواند این مسأله را بیشتر مورد توجه قرار دهد. سانسور معنایش این نیست که کتاب‌های انتقادی را مانع شویم و کتاب‌های بسیار سطح پایین و بی‌ارزش را اجازه نشر دهیم.

البته طوری که جناح مخالف دولت جدید شمشیرها را از رو بسته است گمان نمی‌رود که دولت جدید بتواند کاری از پیش ببرد و بیش‌ترین انرژی این دولت صرف پاسخ دادن به اتهامات واهی خواهد شد.

 متولیان فرهنگی چه اولویت‌هایی را باید دنبال کنند تا شرایط کتاب و کتاب‌خوانی بهبود یابد؟ در عین حال راهکارهای رفع گرفتاری‌های اهل قلم در شرایط حاضر چیست؟

اهل قلم هنوز هم چشم‌انتظار تسهیل در انتشار آثار خود هستند و نیز این‌که دولت به نشریات و نیز انتشارات کاغذ ارزان بدهد تا کتاب‌ها و مجلات ارزان در اختیار مردم و دانشجویان قرار گیرد. دانشجوی ما مجله ۲۵ هزار تومانی و کتاب ۸۰ هزار تومانی را نخواهد خرید زیرا توان ندارد، مگر این‌که کتاب درسی باشد و از روی اجبار بخرد. به همین جهت است که دانشجویان کتاب‌های جانبی و مجلات را نمی‌خوانند و اطلاعات عمومی آن‌ها بسیار پایین است. در کلاس فوق لیسانس، هیچ‌کس بلد نبود کانال سوئز کجاست و وقتی پرسیدم تنگه هرمز کجاست فقط یک نفر گفت فکر می‌کنم در خلیج فارس باشد.

در این‌جا می‌توانم این نکته را نیز بیفزایم که باید برای نویسندگانی که شغلی جز مترجمی و نویسندگی و تألیف ندارند از سوی دولت تسهیلاتی از جهت مالی و بیمه و مسکن و امثال آن فراهم شود تا اهل قلم دغدغه نان و آب نداشته باشند. زیرا ما افرادی داریم که از راه نوشتن کتاب روزگار می‌گذرانند. شرایط کتاب‌خوانی  برمی‌گردد به دوران مدرسه. کتاب و کتاب‌خوانی هنگامی رواج پیدا می‌کند که فرهنگ آن را رواج دهیم و این فرهنگ هنگامی رواج پیدا می‌کند که شخص غم نان شب نداشته باشد.

با توجه به این‌که شاهد پایین آمدن شمارگان کتاب‌ها بوده‌ایم، آیا سیاست‌های متولیان فرهنگی در طی سالیان گذشته در حوزه کتاب و کتاب‌خوانی رو به بهبودی رفته است؟ آیا این سیاست‌ها باعث شده‌اند جامعه ایرانی به کتاب خواندن ترغیب شود؟

متأسفانه خیر. متولیان فرهنگی اگرچه در دولت جدید کوشش‌هایی کرده‌اند اما کافی نبوده است و همچنان آمار کتاب‌خوان‌ها سیر نزولی را طی می‌کند. این را بنده از این جهت عرض می‌کنم که استاد دانشگاه هستم و می‌بینم که ۹۹ درصد دانشجویانم جز کتاب‌های درسی هیچ کتابی  نمی‌خوانند و همین عده هیچ نشریه‌ای را به طور مرتب مطالعه نمی‌کنند تا فضای فرهنگی و اطلاعاتی آن‌ها را از جهت علمی گسترش دهد و فضای تنفسی آنان باشد؛ درحالی که در دهه ۴۰ و ۵۰ که ما دانشجو بودیم تقریبا همه مجلات را می‌خواندیم؛ مجلاتی مانند: نگین، آینده، یغما، فردوسی، سخن و غیره.

سال‌هاست در دولت‌های مختلف در نمایشگاه‌ها و طرح‌های گوناگون با این توجیه که ارائه یارانه می‌تواند باعث تشویق مخاطبان برای خرید کتاب شود سیاست ارائه یارانه دنبال شده است. آیا  شما دادن یارانه‌های دولتی برای خرید کتاب را به صلاح صنعت نشر، توسعه فرهنگ و بخصوص ادبیات و داستان‌نویسی در ایران می‌دانید؟

بنده با هرنوع یارانه‌ای بدین‌گونه مخالفم. همان‌طور که عرض کردم باید کاری کرد که قیمت کتاب‌ها و نشریات آن‌قدر پایین باشد که به راحتی بتوان خرید. چیز عجیبی که در کشور ما پس ازانقلاب پیدا شده این است که در تمام دنیا نرخ پست برای مطبوعات بسیار ناچیز است و من در سال ۱۳۵۲ کتاب قطور مرصاد العباد را برای یکی از مصری‌ها به دانشگاه عین الشمس فرستادم. هزینه پست آن کتاب فقط ۱۰۰ ریال شد. اما اکنون اگر بخواهید به خارج از ایران کتاب بفرستید بیچاره می‌شوید. من آدم بدبینی نیستم اما نمی‌توانم این عمل را تصادفی تصور کنم. مرحوم دکتر خانلری هرکس را که می‌دید سواد و دانشی دارد به بنیاد فرهنگ ایران فرامی‌خواند و زیر پر و بالش را می‌گرفت تا فقط بنشیند و بنویسد و تألیف کند. مرحوم استاد خدیو جم که از مترجمان خوب ما بودند و نیز خیلی‌های دیگر مورد علاقه و پشتیبانی استاد خانلری بودند. با صدقه دادن که نمی‌شود فرهنگ‌سازی کرد و دانشمند و کتاب‌خوان پرورش داد. پول باید در خدمت معنویت و فرهنگ باشد.

طیبه سیاوشی در گفت‌وگو با ایسنا با تاکید بر اینکه حضور زنان در ورزشگاه‌ها هیچ منع قانونی ندارد اظهار کرد: درست است در وهله اول خانم‌هایی که در بازی روز گذشته ایران و بلژیک حضور داشتند تعداد کمی بلیط خریده بودند و مابقی مدعوین بودند اما این قدم اول اتفاق خوبی بود و تلاش ما این است که امکان حضور زنان در ورزشگاه ها فراهم شود.

وی که خود در جریان مسابقه والیبال ایران و بلژیک در ورزشگاه حضور پیدا کرده بود، درباره برخی اظهار نظرها مبنی بر  حضور گزینشی بانوان افزود: آغاز هر فعالیت بزرگ اجتماعی نیاز به مدیریت ویژه دارد تا آن فعالیت با موفقیت به انجام برسد، بنابراین کمی شکیبایی و حوصله می‌تواند شرایط هماهنگ شدن همه اجزای یک اتفاق خوب را رقم بزند.

قول می‌دهم که ما تلاشمان را خواهیم کرد تا با توجه به مقامات ذی صلاح  راه را برای حضور زنان در ورزشگاه باز کنیم.نماینده مردم تهران در مجلس ادامه داد: با اینکه ما حادثه دردناکی را در مجلس پشت سر گذاشته بودیم و من آمادگی روحی برای حضور در ورزشگاه را نداشتم اما به دلیل قولی که از قبل داده بودم و اینکه می‌خواستم ببینم چطور می‌توان امکان حضور زنان در ورزشگاه را گسترش داد در این بازی حضور پیدا کردم و بسیار خوشحال بودم که ماحصل تلاش نمایندگان و وزارت ورزش، حضور ۳۰۰ خانم در ورزشگاه بود.

وی یادآور شد: من می‌دانم خانم‌هایی که امکان حضور در بازی روز گذشته ایران و بلژیک را پیدا نکردند، از این موضوع ناراحت هستند اما حضور تعدادی از زنان در ورزشگاه آزادی مقدمه، تجربه و «اولین» خوبی بود و من قول می‌دهم که ما تلاشمان را خواهیم کرد تا با توجه به مقامات ذی صلاح  راه را برای حضور زنان در ورزشگاه باز کنیم. وزارت ورزش هم در تلاش است که این امکان را فراهم کند تا خانم‌ها نیز بتوانند از طریق سایت بلیط تهیه کنند.

سیاوشی با اشاره به حضور اجتماعی زنان و مردان در کنار یکدیگر و فضای عمومی جامعه خاطر نشان کرد: جوانان، زنان و مردان به خوبی می‌دانند کجا می‌توانند نشاط سالم را داشته باشند و هدف و انگیزه‌شان برای ورود به ورزشگاه را درک می‌کنند. ضمن اینکه ما در سالن‌های والیبال، بسکتبال و تکواندو هیچ وقت شاهد مسئله و مشکل خاصی نبودیم و پیشینه بدی در این زمینه وجود نداشته است؛ لذا خانم‌ها می‌توانند در سالن‌های مذکور حضور داشته باشند. امکانات آن هم وجود دارد. فضا تفکیک شده و راه‌های جدایی برای تردد خانم‌ها و آقایان وجود دارند.

این امنیت را مرهون کسانی هستیم که در بیرون اهتمام ویژه‌ای برای تامین امنیت دارند.این عضو فراکسیون زنان مجلس با بیان اینکه زنان به عنوان نیمی از جامعه دوشادوش مردان می‌توانند با حضور در ورزشگاه‌ها، رویدادهای ورزشی را تماشا کنند، گفت: خوشبختانه ما در کشورمان مثل برخی کشورهای دیگر نظرات متحجرانه‌ای در این زمینه نداریم بلکه تعداد زیادی از زنان ما فعالان سیاسی، اقتصادی، اجتماعی هستند و با توجه به اینکه هیچ منع قانونی برای حضور زنان در ورزشگاه ها نیست و زنان و مردان ایرانی طبق قانون اساسی از حقوق برابر برخوردارند ان شاء الله این مسئله هم حل و فصل خواهد شد.

با احترام به همه خانم‌هایی که دوست دارند در ورزشگاه حضور پیدا کنند به آنها می گویم قدری صبر کنند ان‌شاء الله نتیجه خوبی  را در این زمینه شاهد خواهند بود.وی حضور زنان در ورزشگاه ها را موجب دور شدن از فردگرایی و در کنار هم قرار گرفتن خانواده‌ها عنوان و خاطر نشان کرد: من با احترام به همه خانم‌هایی که دوست دارند در ورزشگاه حضور پیدا کنند به آنها می گویم قدری صبر کنند ان‌شاء الله نتیجه خوبی  را در این زمینه شاهد خواهند بود.

سیاوشی اضافه کرد: شب گذشته دیدیم که ورزشگاه آزادی علیرغم حادثه تلخی که چهارشنبه گذشته در تهران اتفاق افتاده بود با استقبال خوبی مواجه شد و شاهد حضور جمع زیادی از علاقه‌مندان به ورزش بودیم. ما این امنیت را مرهون کسانی هستیم که در بیرون اهتمام ویژه‌ای برای تامین امنیت دارند.

«ماه عسلِ» احسان علیخانی بی‌تردید یکی از مهم‌ترین و جریان‌سازترین برنامه‌های صداوسیماست. مهم از آن جهت که این برنامه توانسته قدری شکست‌های پی‌درپی رسانه ملی در جذب مخاطبان را جبران کند و جریان‌ساز از آن باب که توجه ویژه و متفاوتی به موضوعات اجتماعی داشته است. تمام این‌ها شاید به‌ ظاهر از محاسن این ویژه‌برنامه ماه رمضان باشد اما این خصایل، تنها پوسته‌ای از هدفی‌ است که در طول سال‌های متمادی به‌ وقوع پیوسته است.

مهم‌ترین وجه ماه عسل توجه به طبقات محروم اجتماعی است. اگر با دقت به‌ جان‌مایه موضوعات این برنامه بنگریم، درخواهیم یافت که حتی موفقیت‌ها و کامیابی‌ها از دل فقر جست‌وجو می‌شود. به‌ طوری که سعادتمندترین افراد کسانی هستند که توانسته‌اند در مقابل سخت‌ترین موقعیت‌ها تاب آورند و در شرایط حیات خود تغییری کلی یا نسبی ایجاد کنند. البته چنین تفکری چندان غریب نیست زیرا در گذشته نیز بسیار بوده‌اند افرادی که برای جبران کاستی‌های نظام سیاسی فقر را آزمونی برای تقوا دانسته‌اند. اساسا وقتی به مردم چنین القا می‌شود که تاب‌آوردن در مقابل فقر یک فضیلت است، مسئولیت‌های اجتماعی و سیاسی مسئولان ذی‌ربط مرتفع و همه امور به دست قضا و اراده اشخاص سپرده می‌شود. زمانی که انسداد سیاسی بر مناسبات اجتماعی فايق می‌آید، واکنش اعتراض در مقابل مصایب، به شکرگزاری تبدیل می‌شود. در چنین جامعه‌ فقیري به واسطه فقرش تشویق و انتقاد از وضع موجود نوعی عصیان از تقوا برشمرده می‌شود. در واقع آن جمله معروف از «آندره‌ژید»، نویسنده فرانسوی که گفته بود: «ناتانائیل، ای‌ کاش عظمت در نگاه تو باشد، نه در آن چیزی که بدان می‌نگری» مصداق بارز برخورد متصدیان امر با توده‌هاست. نوعی قناعت سرکوبگر شخصی و اجتماعی که انسان را به موجودی منفعل و مطیع تبدیل می‌کند که تنها عظمت باید در جان و روانش و نه در شرایط مادی پیرامونش باشد. زیرا اگر برقراری تعالی مادی هم مد نظر قرار گیرد، حاکمیت متبوع، باید شرایطی مطلوب چون نبود فساد اداری، سیاسی و اقتصادی در ارکان حاکمیتی، احراز دقیق تخصص افراد متصدی و برقراری آزادی بیان را فراهم کند و اگر فراهم نشود بهترین راه، تکریم فقر است. این حالت زمانی را ماند که کسی در بستر بیماری باشد و اطرافیان به‌ جای آوردن پزشک معالج بر بالین بیمار، او را به مقاومت در برابر رنج تشویق می‌کنند. در حقیقت بقای درد با رضایت بیمار به‌ جای درمان بیماری، سیاستی است که برای فریب ‌به کار می‌رود.

برنامه ماه عسل نیز با ظاهری آراسته و مجری برخاسته از نسل جوان به مردم چنین می‌آموزد که می‌توان در عین فقر از زندگی لذت برد. چنین دیدگاهی همچون ترمز براي پيشرفت اجتماعی است. در واقع سازندگان برنامه مزبور با استفاده از احساسات عمومی و اشک‌های پیش از افطار، وجود جایگاه فقر در جامعه را ابتدا توجیه می‌کنند و سپس حل این مشکل را بر عهده مردم می‌دانند. روزگاری با آوردن پسری آهنگر که کفشی پاره بر پای دارد او را نماد تلاش می‌دانند و روز دیگر قهرمان‌هایی که توانسته‌اند از دل فقر به مدال‌های جهانی دست یابند را اسطوره مبارزه تلقی می‌کنند. نکته جالب این است که در پیدایی و سپس حل مصایب مردم، مسئولان هیچ‌ نقشی نباید ایفا کنند. حتی گاهی مجری برنامه با حالتی مطمئن خود را از مسئولان جدا می‌کند و می‌گوید: «با مسئولان کاری نداریم. انتقادها به‌ جای خود اما ما مردم برای یکدیگر چه خواهیم کرد؟» این جمله و وعده انتقادهای احتمالی آتی، نوعی سرکوبگری اجتماعی است. مانند آن که چماقی بر سر کودکی قرار دهیم و به او بگوییم که حق سخن گفتن در آن موضوع به خصوص را داری یا نداری و اگر خلاف چارچوب تعیین شده سخنی گفتی با چماقی بر سر مواجه خواهی شد.

پس در وهله نخست، برنامه پرمخاطب ماه عسل صبر در قبال فقر را نوعی فضیلت می‌داند و در وجه دوم، با تعیین خط‌مشی معینی، مخاطب را وادار به تفکری خاص می‌کند که در حقیقت به‌ گونه‌ای سیاست‌مدارانه با ایجاد انسداد روانی، آزادی بیان را منکوب می‌کند. به‌ هر روی این برنامه شاید لحظاتی متفاوت را برای مخاطبان رقم زند اما با سیاست‌های پشت پرده بی‌شماری که هدایت‌گر آن است، تبعات روانی و اجتماعی بسیاری را برای مردم پدید خواهد آورد و شاید پر بیراه نباشد اگر بگوییم: «ماه عسل، افیون توده‌هاست.»

منبع: روزنامه قانون

اصغر مولایی در گفت و گو با خبرنگار ایسنا، با بیان اینکه پیش از انقلاب تنها 170 هزار دانشجو در ایران مشغول تحصیل بودند، گفت: به برکت انقلاب اسلامی و ساخت دانشگاه‌ها و توسعه رشته‌های تحصیلی، افراد بسیاری توانستند تحصیلات عالیه داشته باشند.

وی افزود: با توجه به گسترش مراکز آموزش عالی و نیز افزایش رشته‌ها تعداد دانشجویان کشور در سال 1384 به 2.5 میلیون نفر و در سال 1392 به چهار میلیون و 800 هزار نفر رسید و در حال حاضر با سیر کاهشی تعداد دانشجویان در سالهای اخیر این تعداد به چهار میلیون و 300 هزار نفر رسیده است. این افزایش 20 تا 30 برابری تعداد دانشجویان در دوران پس از انقلاب در حالیست که جمعیت کشور طی این مدت دو برابر شده است و این از برکات انقلاب اسلامی است.

مدیرکل دفتر گسترش آموزش عالی وزارت علوم با بیان اینکه افزایش دانشجویان و فارغ التحصیلان آموزش عالی در ارتقاء سطح فرهنگ و دانش جامعه موثر است، گفت: آنچه که در کنار آموزش باید به آن توجه داشت، اشتغالزایی برای این فارغ التحصیلان است.

این مسئول با بیان اینکه وزارت علوم به تنهایی متولی بحث اشتغال نیست، گفت: این وزارت تنها در بحث توسعه هدفمند آموزش عالی و تدوین رشته‌ها و آموزش با توجه به نیاز بازار می‌تواند سهمی در ایجاد اشتغال داشته باشد.

وی افزود: در همین راستا اجرای طرح آمایش آموزش عالی که مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی بوده و توسط این شورا و نیز رییس جمهور ابلاغ شده را در دستور کار داریم.

مولایی تصریح کرد: در این طرح مناطق مختلف کشور به لحاظ وجود پتانسیل‌های منطقه بررسی می‌شوند تا در نهایت بتوانیم آموزش‌ها را در منطقه به سمتی توسعه دهیم که افراد بیشتری بتوانند جذب بازار کار آن منطقه شوند.

وی افزود: در کنار این برنامه، طرح ساماندهی مراکز آموزش عالی در معاونت آموزشی وزارت علوم نیز در حال انجام است که در این طرح بحث میزان فارغ التحصیلان رشته‌های مختلف استخراج شده، ظرفیت ایجاد شده برای پذیرش دانشجویان و نیز متقاضیان سالانه بر اساس آمار سازمان سنجش بررسی می‌شود و در نهایت به سمت استفاده از ظرفیت‌های خالی و توسعه رشته‌های میان رشته‌ای خواهیم رفت و رشته‌هایی توسعه داده خواهند شد که ضریب اشتغال بالاتری داشته باشند.

مدیرکل دفتر گسترش آموزش عالی وزارت علوم تصریح کرد: در کنار این مسئله در برنامه ششم توسعه نیز برای وزارت علوم تکلیفی که قرار داده شده توسعه  آموزش مهارتی و بحت توسعه دانشگاه‌های جامع علمی کاربردی و دانشگاه فنی و حرفه‌ای است.

وی افزود: با توجه به اینکه در آینده کشور بیشتر به کاردان‌ها نیاز دارد، بر همین اساس باید به سمت توسعه آموزش‌های مهارتی متناسب با نیاز کشور پیش برویم.

در حال تدوین راهکاری برای حل بحران "صندلی خالی" هستیم

مدیرکل دفتر گسترش آموزش عالی وزارت علوم در ادامه به بحران صندلی خالی در مراکز آموزش عالی کشور اشاره کرد و افزود: طی سالهای گذشته توسعه گسترده آموزش عالی در مناطق مختلف کشور را شاهد بودیم.

وی افزود: این توسعه به حدی بود که در سالهای 1384 تا 1392 تعداد مراکز آموزش عالی کشور دو برابر شد و با توجه به روند کاهشی دانشجویان در سالهای اخیر هم اکنون با بحث بحران صندلی خالی مواجه هستیم.

وی افزود: تعداد صندلی‌های خالی در رشته‌ها و مقاطع و دانشگاه‌های مختلف متفاوت است و بعضا در برخی مقاطع و رشته ها تا دو برابر تعداد دانشجویان ظرفیت خالی داریم.

مولایی با بیان اینکه آمارها در این زمینه از سراسر کشور در حال جمع آوری است، گفت: باید این آمارها تجزیه و تحلیل شده و براساس آن و برای استفاده از این پتانسیل و ظرفیت، طرح‌های کارشناسی داده شود و مجوزهای لازم از مراجع ذیصلاح گرفته شود.

وی با بیان اینکه نگاه وزارت علوم به موسسات آموشی عالی نگاه حمایتی است، گفت: تلاش ما این است با حمایت صورت گرفته از موسسات آموزش عالی، این مراکز دچار معضل اقتصادی نشوند.

مولایی خاطرنشان کرد: این حمایت‌ها تنها مسکن موقت است و درمان قطعی نیست و امیدواریم با اجرای طرح آمایش و نیز طرح ساماندهی مراکز آموزش عالی بتوان این معضل را برطرف کرده و توسعه رشته‌ها را هدفمند کرد.

مدیرکل دفتر گسترش آموزش عالی وزارت علوم در ادامه توجه به نیاز بازار را یکی از مهم‌ترین شاخص‌ها در تدوین رشته‌های تحصیلی عنوان کرد و افزود: بحث جدیدی که در این زمینه در حال پیگیری هستیم داشتن توجیه اقتصادی برای تدوین رشته تحصیلی است، به طوریکه باید مشخص شود فارغ التحصیلان آن رشته تحصیلی می‌توانند چه پتانسیل و توانایی داشته باشند و قرار است چه مشکلی از مشکلات کشور را رفع کنند و بازار کار آن چگونه خواهد بود.

وی ابراز امیدواری کرد، با اجرایی شدن طرح‌های مختلف در زمینه تدوین رشته‌ها و نیز ساماندهی مراکز آموزش عالی تحول مثبتی در زمینه اشتغالزایی فارغ التحصیلان دانشگاهی رخ دهد.

 جهاد دانشگاهی کرمانشاه بخوبی چرخه تبدیل ایده به ثروت را ایجاد کرده است

مولایی در ادامه با مثبت ارزیابی کردن عملکرد جهاد دانشگاهی کرمانشاه، گفت: خوشبختانه جهاد دانشگاهی همواره نهاد صف شکنی بوده و همواره در پی توسعه دانش و تکنولوژی بوده است.

وی افزود: ما سازمان جهاد دانشگاهی را متفاوت از سایر مراکز آموزش عالی می‌دانیم، زیرا این سازمان دارای عقبه پژوهشی بسیار خوبی است و رسالت اصلی آن بر بستر پژوهش و تولید دانش فنی قرار دارد.

مولایی تصریح کرد: خوشبختانه در جهاد دانشگاهی کرمانشاه نیز با قرارگیری موسسه آموزش عالی در کنار پارک علم و فناوری و نیز مرکز شتاب دهنده، توانسته چرخه خوبی در تبدیل ایده به ثروت ایجاد کند.

وی افزود: دانشجویان موسسه آموزش عالی جهاد دانشگاهی کرمانشاه وقتی پارک علم و فناوری و نیز مرکز شتاب دهنده را در کنار خود می‌بینند تشویق شده و انگیزه پیدا می‌کنند که هدفمند آموزش ببینند و تلاش می‌کنند در قالب یک فرد ایده پرداز و فردی که صاحب طرح و ایده است، فعالیت کنند.

مولایی تصریح کرد: ایجاد این شرایط در بسیاری دانشگاه‌های کشور می‌تواند به کاهش تعداد فارغ التحصیلان بیکار کشور تا حد زیادی کمک کند که در این زمینه جهاد دانشگاهی کرمانشاه به خوبی عمل کرده است.

مدیرکل دفتر گسترش آموزش عالی وزارت علوم خاطرنشان کرد: قرارگیری موسسه آموزش عالی جهاددانشگاهی کرمانشاه در کنار پارک علم و فناوری و نیز مرکز شتاب دهنده می تواند موجب تربیت دانشجویان و فارغ التحصیلان کارآفرین شود و شکل گیری این چرخه در تمامی مرکز آموزش عالی کشور می‌تواند کشور را آرام آرام به سمت تربیت دانشجویان کارآفرین سوق دهد.

دکتر سیروس علیدوستی در گفت‌وگو با ایسنا، درباره سامانه‌های پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک)، با بیان اینکه بیش از 30 سامانه در حوزه‌های گوناگون در ایرانداک وجود دارد، اظهار کرد: برخی از سامانه‌های پژوهشگاه برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی است؛ به گونه‌ای که دانشجویان این مقاطع در سه مرحله تصویب موضوع،‌ پیش و پس از تصویب پیشنهاده و پیش و پس از دفاع از پایان‌نامه و رساله با این سامانه‌ها سروکار دارند.

رئیس پژوهشگاه علوم وفناوری اطلاعات ایران (ایرانداک) افزود: سامانه نخست «سامانه پیشینه پژوهش» است که دانشجویان پیش از تصویب پیشنهاده خود، موضوع و کلیدواژه‌های پیشنهادی خود را وارد سامانه می‌کنند و کارشناسان ایرانداک با جست‌وجوی «سامانه گنج»، پیشینه نزدیک به موضوع را به دانشجو و دانشگاه مربوطه ارائه می‌کنند. به این ترتیب هم از کار تکراری پیشگیری می‌شود و بهره‌وری ملی افزایش می‌یابد و هم اینکه از بدرفتاری‌های ناآگاهانه و ناخواسته هم جلوگیری می‌شود.

وی ادامه داد: سامانه دیگر «سامانه عرضه و تقاضای پژوهش» (ساعت) است که پیوندگاهی برای عرضه و تقاضای پژوهش محسوب می‌شود که در این سامانه، سازمان‌ها نیازهای پژوهشی و حمایت‌های خود را از پژوهش‌ها اعلام می‌کنند و دانشجویان نیز می‌توانند موضوع پایان‌نامه و رساله خود را از میان این نیازها برگزینند. از سوی دیگر دانشجویان نیز پیشنهاده خود را در آن عرضه می‌کنند و سازمان‌های متقاضی می‌توانند از کار دانشجویان استفاده کنند.

علیدوستی به «سامانه همانندجو» نیز اشاره کرد و گفت: بر پایه آیین‌نامه‌ای که در آذر ماه سال گذشته از سوی وزیر علوم، ‌تحقیقات وفناوری ابلاغ شد،‌ اطلاعات پیشنهاده و پایان‌نامه و رساله پیش از تصویب باید در سامانه همانندجو همانندیابی شود و سپس در فرآیند تصویب قرار گیرد. اگر دانشگاه و هیات داوران تشخیص دهند که میزان و چگونگی همانندی پیشنهاده یا پایان‌نامه و رساله با آنچه در پایگاه‌های اطلاعات ایرانداک است، اشکالی ندارد،‌ این مدارک برای ادامه کار تصویب می‌شوند.

وی با بیان اینکه متن کامل پیشنهاده و پایان‌نامه و رساله داوری و تصویب شده در «سامانه ملی ثبت پایان‌نامه، رساله و پیشنهاده» (ثبت) ایرانداک ثبت می‌شود، تصریح کرد: هنگامی که متن کامل این مدارک ثبت شد، اطلاعات کتاب‌شناختی آنها بی‌درنگ و متن کامل آنها نیز پس از مدتی که در آیین‌نامه یادشده آمده است، در دسترس همگان قرار می‌گیرند.

رئیس ایرانداک افزود: وزیر علوم ثبت مدارک سه سال گذشته همه دانشگاه‌های زیر نظر این وزارت‌خانه را در سامانه ثبت خواستار شده است.

وی در ادامه به سایر سامانه‌های پژوهشگاه اشاره کرد و گفت: سامانه دیگر به نام «شیوه‌نامه ایران» در ایرانداک موجود است که راهنمای استناد به منابع انگلیسی و فارسی محسوب می‌شود.

علیدوستی با اشاره به «سامانه پژوهش‌کار» (راهنمای پژوهش و  پژوهشگران) افزود: این سامانه به پژوهشگران در انجام پژوهش، داوری پژوهش، راهنمای پژوهش، نشر پژوهش و تجاری‌سازی پژوهش کمک می‌کند.

وی ادامه داد: «سامانه دروازه اطلاعات علمی، پژوهشی و فناورانه ایران» (در) دانشجویان را برای استفاده از منابع اطلاعات فارسی کنترل کیفیت شده که در ایران به صورت پایگاه اطلاعات وجود دارند، راهنمایی می‌کند.

وی اظهار کرد: همچنین «سامانه راهنمای نگارش پایان‌نامه و رساله»، فرمت استاندارد و واحدی را به دانشجویان معرفی می‌کند که استفاده از این سامانه برای نگارش پایان‌نامه و رساله هم کار دانشجویان و دانشگاه‌ها و هم کار پردازش اطلاعات آنها را در ایرانداک راحت‌تر می‌کند.

به گفته رئیس ایرانداک، «کانون درستی و اخلاق پژوهش ایران» (کیان)  به پرهیز از بدرفتاری علمی کمک می‌کند.

سنجش میزان هم‌خوانی پژوهش‌ها با سیاست‌های کلی علمی کشور

علیدوستی با بیان اینکه ثبت مدارک در یک کانون مزیت‌های بی‌شمار دارد، اظهار کرد: اگر همه پیشنهاده‌ها در ایرانداک ثبت شوند، می‌توان با بررسی آنها روند چند سال آینده پژوهش نزدیک به 800 هزار دانشجوی تحصیلات تکمیلی و عملکرد 70 هزار عضو هیات علمی را پیش‌بینی کرد.

وی افزود: از سویی دیگر می‌توان میزان تناسب پژوهش در پایان‌نامه‌ها و رساله‌ها را با سیاست‌های کلی علم و فناوری، نقشه جامع علمی کشور و اقتصاد مقاومتی نیز سنجید.

علیدوستی تاکید کرد: اما در حال حاضر به دلیل اینکه گزارش‌های ما فاقد داده‌های کامل هستند و شماری از دانشگاه‌ها به‌ویژه برخی دانشگاه‌های بزرگ تمایلی به ثبت مدارک خود در سامانه ندارند، از این رو نمی‌توانیم میزان هم‌خوانی پژوهش‌ها را با سیاست‌های کلی علمی کشور بررسی کنیم.

رئیس ایرانداک در ادامه با بیان اینکه برای تشخیص کاربردی بودن پژوهش، دو جنبه مدنظر قرار دارد، ‌گفت: دو عنصر سازمان و کاربر باید تمامیت داشته باشند و یافته پژوهشگر نیز باید قابلیت داشته باشد. بسیاری از کارهای دانشجویان قابلیت برای کابرد را دارد، اما از آن طرف سازمانی که بخواهد این یافته را به کار گیرد، دچار ضعف است.

وی تصریح کرد: مساله دیگر شکاف بین سازمان‌های کشور از جهت سطح دانش و فناروی و دانشگاه‌های کشور از جهت سطح پژوهشی است.

علیدوستی ادامه داد: رساله دکتری باید دارای نوآوری با سطح بالا باشد، به گونه‌ای که به جهان علم چیزی را اضافه کرده و در مرز دانش کار کند.

رئیس ایرانداک تاکید کرد: مقداری باید انتظار را کاهش دهیم و برنامه‌ریزی کنیم تا در طول دوره زمانی مشخص، به اهداف برسیم.

 احمد شیرزاد در روزنامه «آفتاب یزد» نوشته است: در باب سخنان مهران مدیری در برنامه اخیرش که منتقدان خود را قلم فروش خوانده و گفته است: «الان کسی باور نمی‌کند حرفی بزنید ولی در تیم کسی نباشید. به اشتباه یا کمبودی اشاره کنید ولی از جایی خط نگرفته باشید و سریع می‌گویند معلوم نیست چقدر گرفته که اینها را می‌گوید! ‌بس‌که همه قلم‌هایشان را فروخته‌اند باورشان نمی‌شود کسی از روی مصلحت، دلسوزی و بدون خودفروشی حرف بزند» لازم است نکاتی را بیان کنم.

فکر می‌کنم موارد این‌چنینی را نباید خیلی سیاسی کرد به این خاطر که اگر چه حرف‌های هنرمندان نفوذ دارد و آنها مخاطبین خودشان را دارند ولی انتظار اینکه بخواهیم تحلیل سیاسی، اقتصادی و اجتماعی درستی از آنها بشنویم را نداریم. به نظرم اگر کسی قرار است به هنرمندان در این زمینه‌ها پاسخ دهد ، بهتر است که از صنف خودشان باشد. معمولا هنرمندان این توانایی را دارند که بتوانند پاسخ یکدیگر را بدهند. بنابراین عکس‌العمل مناسبی نیست که روزنامه‌نگاران یا مجموع سیاسیون بخواهند با هنرمندان شاخ به شاخ شوند.

از سوی دیگر اصولاً هنرمندانی که کار طنز می‌کنند و برنامه‌های سرگرم‌کننده برای مردم تدارک می‌بینند را نباید وارد موضع‌گیری‌های سیاسی کرد و به آنها برچسب چسباند. ما می‌توانیم دوستانه از آقای مدیری خواهش کنیم که مروت و جوانمردی را حفظ کنند و یادشان باشد که سخنانشان به هر حال در بین مردم نفوذ دارد. این نکته را باید به یاد داشت که خیلی خوب می‌توان تخریب کرد ولی ساختن سخت است به‌ویژه اینکه هنرمند طنز قدرت تخریبی گسترده‌ای دارد.

اگر قرار است برخوردی با هنرمندان صورت بگیرد هم باید توام با سعه صدر و عقل و روا داری باشد و هم باید نرم و دوستانه باشد. نمی‌توان با آنها از روش برچسب زدن یا منتسب کردن آنها به اینکه با جناح یا فرد خاصی در ارتباط هستند یا از جایی ترغیب شدن به گفتن سخنانی، برخورد کرد. معمولاً این‌گونه برخوردها روش خوبی نیست و اثر مطلوبی هم در جامعه هنرمندان ندارد.

از طرفی تقاضای جامعه هنرمندان از سیاستمداران و کسانی که بحث جدی می‌کنند این است که آنها و سخنانشان را تحمل کنند و انگ به آنها نچسبانند. ولی متقابلا این حق را داریم که از هنرمندان بخواهیم که واقعا بی طرف باشند و به خواست مردم نگاه کنند و صرفاً سخنانی را بر زبان نیاورند که جنبه دست انداختن کسی یا نیش و کنایه زدن و تخریب کردن کارهایی که انجام شده، باشد.

به هر حال آقای مدیری هنرمند ارزشمندی هستند که در گذشته کارهای بسیار تأثیرگذاری را ساخته‌اند، اما این خواسته را دوستانه به ایشان گوشزد می‌کنیم که بدانند خیلی راحت می‌توان با نیش زبان، تخریب کرد ولی واقعاً هر خشتی که می‌خواهد روی خشت گذاشته شود خون دل می‌خواهد و کار سختی است.

از سوی دیگر، ایشان بدانند سیاستمداران ممکن است از قدرتی که به دست می‌آورند بهره‌هایی را ببرند ولی واقعاً زحمت می‌کشند و خیلی وقت‌ها از خوشی خودشان می‌گذرند. به هر حال کسانی که مسئولیت‌های بالایی را برعهده گرفته‌اند، اشتباهاتی هم دارند، شاید بهتر این باشد که آن اشتباهات به زبان جد گفته شود نه به زبان طنز.

اما غیر از عناوین تولیدات روزنامه‌نگارانه‌ای که موفق به دریافت این جایزه شده‌اند، خواندن داستان تلاش‌ها و روندی که روزنامه‌نگاران و رسانه‌های برنده طی کرده‌اند تا «حقیقت» را به مردم بگویند، جذاب‌تر است. داستان برندگان پولیتزر روزنامه‌نگاری 2016 را در اینجا بخوانید:

همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد، افشاگری بین‌المللی گروهی از روزنامه‌نگاران اقتصادی در مورد فساد اقتصادی گسترده‌ای که با استفاده از فرصت فرار مالیاتی در پاناما رخ داده است، یکی از برنده‌های پولیتزر امسال بود، عنوان بهترین گزارش روشنگرانه سال 2016، به گزارش بین‌المللی «اسناد پاناما» رسید.

گزارش پاناما که با همکاری بیش از 300 روزنامه‌نگار در شش کشور دنیا تهیه شده، افشا کرد که 140 مقام سیاسی در 50 کشور دنیا، از جمله 14 رهبر فعلی و سابق، با استفاده از فرصتی که در پاناما برای ثبت شرکت وجود دارد، در فرارهای مالیاتی سازمان‌یافته دست دارند. مجموعه اسناد این گزارش به صورت همزمان در تمام دنیا در یک روز به رسانه‌ها عرضه شد. این نمونه‌ای از هماهنگی بی‌نظیر روزنامه‌نگاران در سطح جهانی برای افشاگری در مورد فرارهای مالیاتی بود. «جرالد ریل» رییس مرکز بین‌المللی روزنامه‌نگاری تحقیقی که به نمایندگی از سایر روزنامه نگاران درگیر در پروژه «اسناد پاناما» جایزه را دریافت کرد، در این مورد می‌گوید: « این افتخار برای ما و همکاران‌مان در ایالات متحده و در سرتاسر جهان است، ما مفتخریم که جایزه پولیتزر کار ساختارشکنانه و همکاری بین‌المللی ما را مورد توجه قرار داده است.»

در بخش بهترین گزارش تحقیقی سال، «اریک ایر» از روزنامه «چارلستون گازت میل» جایزه گرفت. بنیاد پولیتزر در مورد گزارش او نوشته است: «جایزه به اریک ایر تعلق می‌گیرد، به این دلیل که گزارش او در مقابل چشمان قدرتمندان مخالف کارش منتشر شده است، سیلی از نظرات عمومی را در خود جای داده و از آمار بالای مرگ بر اثر زیاده‌روی در مصرف قرص در ویرجینیای غربی پرده برداشته است.»

«ایرک ایر» 51 ساله، در آغاز مجموعه گزارش‌هایش در مورد اپیدمی مرگ بر اثر زیاده‌روی در مصرف قرص نوشته است: « قرص‌ها را دنبال کنید، به اجسادی که از زیاده‌روی در مصرف مرده اند خواهید رسید.»

تهیه این گزارش‌ها چندین سال زمان برده و با سنگ‌اندازی شرکت‌های دارویی که منافعشان در تولید و مصرف بیشتر داروست، درگیر بوده است. طبق آن چه بنیاد پولیتزر در مورد این جایزه منتشر کرده، یکی از وکلای مدافع شرکت داروسازی که گزارش ایر، علیه آنها بوده در مورد کار این روزنامه‌نگار می‌گوید: « برای ما بسیار مهم بود که اسناد دادگاه را از دماغ این "روزنامه‌نگار سردرآورده از رسانه‌های آن‌لاین" دور نگه داریم»؛ اما ظاهرا موفق نشدند!

بهترین گزارش بین‌المللی سال، به انتخاب بنیاد پولیتزر، در روزنامه «نیویورک‌تایمز» منتشر شده است، روزنامه‌نگاران نیویورک‌تایمز در تمام سال گذشته مجموعه‌ای گزارش در مورد تلاش سازمان‌یافته «پوتین» رییس‌جمهور روسیه برای دستیابی به قدرت بیشتر در عرصه بین‌المللی تهیه کردند که شامل « آشکارسازی روش‌هایی مانند ترور، آزار و اذیت و کاهش مدارک جرم توسط او برای بی‌اعتبار کردن یا از بین‌بردن مخالفانش» می‌شود.

روزنامه نیویورک‌تایمز نوشته که با ایجاد تیمی از روزنامه‌نگاران به نام « هنر تاریک روس‌ها» در دو کشور کشف کرد که اقدامات مرگ‌آفرین توسط افرادی مرتبط با دولت روسیه در حال انجام است تا مخالفان خارجی این دولت را ساکت کند، این گروه همچنین شواهدی در مورد دست‌داشتن هکرهای وابسته به روسیه در حمله سایبری به انتخابات سال 2016 آمریکا به دست آورده است.

جایزه دیگر بنیاد پولیتزر به «بهترین گزارش محلی» در روزنامه‌های محلی اهدا می‌شود. امسال این جایزه به روزنامه‌نگاران روزنامه «سالت‌ لک تریبون» رسید، مجموعه گزارش‌های برنده پولیتزر امسال در این روزنامه، به مجازات‌های غیرانسانی و ظالمانه برای قربانیان تجاوز جنسی در مدرسه جوانان بریگهام، یکی از قدرتمندترین نهادها در ایالت یوتا پرداخته است.

اولین مقاله‌ای که روزنامه در مورد این مساله منتشر کرد افشا کرد که در مدرسه متعلق به کلیسای «عیسی مسیح» و «قدیسان آخرالزمان» دانش‌آموزانی که گزارشی در مورد بروز تجاوز جنسی یا شکستن قوانین در مورد لباس متحدالشکل داشته باشند مورد بررسی قرار می‌گیرند. در این مدرسه دفتر خاصی ایجاد شده تا کسانی را که گزارش آزار جنسی داده باشند مورد بررسی قرار دهد و دانش‌آموزانی را که چنین گزارشی ارائه دهند از برخی سرویس‌های مدرسه محروم می‌کند.

بهترین گزارش ملی سال روزنامه‌نگاری آمریکایی را هم « دیوید ای. فارنتهولد» نوشته و روزنامه واشنگتن‌پست آن را منتشر کرده است، گزارش‌های برنده پولیتزر او شیوه خلاقانه‌ای در پوشش کمپین‌های انتخاباتی را به روزنامه‌نگاران عرضه کرده و نشان داده است که چطور بحث بر سر سوءاستفاده کمپین انتخاباتی ترامپ از سخاوتمندی موسسه‌های خیریه بالا گرفت.

فارنتهولد 39 ساله، بعد از این که ترامپ در جریان یکی از سفرهای انتخاباتی‌اش از مردم خواست تا برای جان‌باختگان یک حادثه پول جمع کنند، متوجه شد که تنها نیمی از پولی که مردم به خیریه‌ها پرداخت کرده‌اند برای افراد تحت پوشش هزینه شده است. او بعدا کشف کرد که پولی که ترامپ مدعی پرداخت آن به خیریه شده بود، در یکی از تجارت‌های خودش هزینه و بخشی از آن برای خرید دو پرتره از خودش استفاده شده است.

بنیاد پولیتزر جایزه بهترین گزارش غیرخبری سال را هم به «سی.جی.چیور» از نیویورک‌تایمز داده است، گزارش او به شیوه‌ای هنرمندانه نشان داد که چطور می‌شود واقعیت و جزئیات را در یک زمان کنار هم قرار داد و روشن کرد که جرایم خشنی که از برخی کهنه‌سربازها سر می‌زند نه اقدامات خشونت‌آمیز ساده، بلکه ناشی از درگیری آن‌ها با اختلال جدی «اضطراب پس از حادثه» است.

چیور 52 ساله، ماه‌ها برای نوشتن یک گزارش پرتره 18 هزار کلمه‌ای وقت گذاشت و کشف کرد که یک کهنه‌سرباز جنگ افغانستان که در نتیجه یک درگیری به زندان محکوم شده است، چطور از زمان برگشت از جنگ تا به حال از مرور خاطرارت خود و تحمل اضطراب بعد از حادثه رنج می‌برد. گزارش او باعث شد که حکم زندان این سرباز لغو شود. «جک سیلور» دبیر روزنامه نیویورک تایمز در مورد این گزارش می‌گوید: « او به روشنی شکنجه واقعی که یک مرد جوان را به مرز جنون می‌رساند، ترسیم کرده است.»

در بخش بهترین پوشش خبری سال، کارکنان روزنامه «ایست بوی تایمز» در اوکلند برای پوشش خبری یک آتش‌سوزی محلی که جان 36  نفر را گرفت موفق به دریافت جایزه شدند. بنیاد پولیتزر همچنین یادآوری کرده است که جایزه به این دلیل به روزنامه تعلق می‌گیرد که بعد از حادثه با پوشش تراژدی حاصل از آن، تلاش کرده است مسوولان را به سمت انجام اقدامات پیش گیرانه بهتر هدایت کند.

نیل چس، دبیر این روزنامه که برای دریافت جایزه در مراسم حضور داشت در مورد پوشش خبری این اتفاق گفت: « ما از همه همکارانمان استفاده کردیم، هم روزنامه‌نگاران تحقیقی، هم هنرمندان همکار و هم بچه‌های بخش خبر فوری.» روزنامه همچنین اعلام کرده است که جایزه نقدی همراه با جایزه پولیتزر را به مرکز خیریه‌ای که برای کمک به بازماندگان این حادثه ایجاد شده است پرداخت خواهد کرد.

بنیاد پولیترز علاوه بر جایزه‌های دیگری که در حوزه سردبیری و بهترین نقدهای سال اهدا می‌کند، به عکاسان خبری هم جایزه می‌دهد. بنیاد، امسال جایزه بهترین عکس خبری را به « دیوید برهلاک» اهدا و اعلام کرده است عکس‌هایی که او در روزنامه «نیویورک تایمز» منتشر کرده، از «بی‌توجهی به زندگی انسان‌ها در فیلپین در جریان حمله سازمان‌یافته دولت به فروشندگان و مصرف‌کنندگان مواد مخدر» پرده برداشته است.

برهلاک، 41 ساله، که در سال 2015 هم برای عکاسی از مناطق متاثر از شیوع ابولا، جایزه پولیتزر گرفته بود، در مورد اتفاقی که در فیلیپین در جریان «مبارزه خشن دولت با مصرف‌کنندگان و توزیع‌کنندگان مواد مخدر» افتاده است می‌گوید: « یک جوخه مرگ سازمان‌یافته با مجوز دولت در آنجا کار می‌کرد.»

او همچنین جایزه نقدی همراه با پولیتزر را به خانواده‌های کشته‌شدگان در جریان این حوادث اهدا و ابراز امیدواری کرده است که این کار بتواند بخشی از درد آنها را کاهش دهد.

جایزه بهترین «عکس غیرخبری» سال هم به «ای. جیسون وانبسگنز» از روزنامه «شیکاگو تریبونال» رسیده است، عکس او پرتره‌ای از یک پسریچه 10 ساله و مادرش را نشان می‌دهد که بعد از این که پسربچه در جریان تیراندازی‌های شیکاگو زخمی و دچار آسیب‌های جدی شد، تلاش می‌کنند جان او را نجات دهند.

وانبسگنز 44 ساله می‌گوید: « این عکس چیزی بین تلخی و شیرینی است، برای این که این پسربچه و مادرش بیش از آن‌چه معمولا ما با آن برخورد داریم پذیرای همه چیز بودند.»

منبع: ایسنا - فاطمه کریمخان