به گزارش ایسنا، یکی از اولین نشانه‌های این بیماری اختلال حافظه است. این موضوع به اندازه‌ای که در فعالیت‌های روزانه مشکل ایجاد کند می‌تواند نشانه‌ ابتلا به آلزایمر باشد. افراد معمولی ممکن است یک قرار ملاقات،‌نام همکار یا شماره تلفن دوستی را فراموش کنند سپس به خاطر آورند اما فرد مبتلا به بیماری آلزایمر بیشتر مسائل به ویژه مواردی که به تازگی اتفاق افتاده را فراموش می‌کند و هرگز به یاد نمی‌آورد.

مشکل در انجام کارهای عادی نیز دومین نشانه آلزایمر به شمارمی‌رود. فردی پرمشغله ممکن است گاهی دچار حواس پرتی شود برای مثال هویجی که برای استفاده در کنار غذای اصلی پخته است روی اجاق جا بگذارد و تا پایان صرف غذا هم به خاطر نیاورد اما فرد مبتلا به آلزایمر به تدریج توانائی پخت غذا به شیوه سابق را از دست می‌دهد و گاهی نیز فراموش می‌کند که غذا خورده است.

ضعف بیان نیز سومین مشکلی است که برای مبتلایان به این اختلال ایجاد می‌شود. برای همه افراد پیش می‌آید که در پیدا کردن لغات مناسب دچار مشکل شوند، اما فرد مبتلا به آلزایمر گاهی کلمات ساده را از یاد می‌برد و لغات نامناسب جایگرین می‌کند. در نتیجه جملات او نامفهوم می‌شوند. اشتباهات دستوری و ناتوانی دنبال کردن یک موضوع نیز از دیگر نشانه‌ها به شمار می‌رود.

گم کردن زمان و مکان نیز نشانه‌ای است که می‌تواند زنگ خطر آلزایمر باشد. به صورت طبیعی گاهی اوقات ممکن است افراد روزهای هفته، تاریخ روز یا مقصد خود را فراموش کنند اما دوباره با تمرکز آن‌ها را به یاد بیاورند. فرد مبتلا به آلزایمر ممکن است در خیابان راه خود را گم کند و نداند که چگونه آنجا رفته است یا حتی نتواند از آنجا راه خانه خود را پیدا کند.

ضعف یا کاهش قضاوت نیز یکی از علائم ده گانه آلزایمر است. این امکان وجود دارد که فرد مبتلا به بیماری عفونی مراجعه به پزشک را به تعویق بیندازد اما بالاخره این کار را انجام می‌دهد. فرد مبتلا به آلزایمر نه مشکلات خود را درک می‌کند و نه مراجعه به پزشک را ضروری می‌داند همچنین اختلال در تصمیم‌گیری‌های ساده مانند پوشیدن لباس زمستانی در گرمای تابستان از دیگر علائم هشدار دهنده است.

مشکل در تفکر ذهنی نیز برای بیماران آلزایمر ایجاد می‌شود. گاهی ممکن است افراد رسیدگی به حساب‌های مالی خود را مشکل بدانند اما فرد مبتلا به بیماری آلزایمر به‌تدریج ارقام را فراموش می‌کند و نمی‌داند با آن‌ها چه کند.

علاوه بر این موارد جابجا گذاشتن اجسام را نیز در نظر داشته باشید. هرکسی ممکن است به صورت موقت کلید یا کیف پول  خود را سرجایش نگذارد اما فرد مبتلا به بیماری آلزایمر ممکن است اجسام را در جایی نامربوط بگذارد؛ مثلا گذاشتن اتو در فریزر یا ساعت مچی در قندان.

تغییرات در حالات و رفتار نیز باید جدی گرفته شود. همه ممکن است گاهی غمگین یا بد خلق باشند اما در افراد مبتلا به بیماری آلزایمر خلق بیمار می‌تواند به سرعت تغییر کند و بدون هیچ دلیلی آرامش به اشک و خشم تبدیل شود.

طبق اعلام انجمن آلزایمر، بیماران مبتلا به آلزایمر دچار تغییراتی در شخصیت می‌شوند. به‌صورت طبیعی ممکن است شخصیت افراد با افزایش سن کمی تغییر کند اما تغییر شخصیت در فرد مبتلا به بیماری آلزایمر می‌تواند شدیدتر باشد. این تغییرات شامل سردرگمی، ترس و بدبینی، منزوی شدن، بی تفاوتی یا بروز رفتارهای نامناسب باشد.

از دست دادن انگیزه نیز باید جدی گرفته شود. افراد گاهی از کار در منزل، فعالیت‌های شغلی یا وظایف اجتماعی خسته می‌شوند اما در نهایت و پس از کمی استراحت دوباره انگیزه‌های خود را پیدا می‌کنند اما فرد مبتلا به آلزایمر ممکن است نسبت به وقایع و رویدادهای محیط زندگی و خانواده‌ خود کاملا بی تفاوت به نظر آید.

به گزارش ایسنا، سرطان نامی است که به مجموعه بیماری‌هایی اطلاق می‌شود که از تکثیر مهار نشده سلول‌ها پدید می‌آید.

سلول‌های سرطانی از سازوکارهای عادی تقسیم و رشد سلول‌ها جدا می‌افتند. علت دقیق این پدیده نامشخص است ولی احتمال دارد عوامل ژنتیکی یا مواردی که موجب اختلال در فعالیت سلول‌ها می‌شوند در هسته سلول اشکال وارد کنند. از جمله این موارد می‌توان از مواد رادیواکتیو، مواد شیمیایی و سمی یا تابش بیش از حد اشعه‌هایی مانند نور آفتاب نام برد.

در یک جاندار سالم، همیشه بین میزان تقسیم سلول، مرگ طبیعی سلولی و تمایز، یک تعادل وجود دارد.

محققان انگلیسی در تحقیقات خود متوجه شدند که عدم توازن‌های غیر ژنتیکی پروتئین باعث رشد خارج از کنترل تومور می‌شود.

سرطان شامل همه انواع تومورهای بدخیم می‌شود که در پزشکی آن‌ها را بیشتر با نام نئوپلاسم می‌شناسند. وقتی که یکی از سلول‌های بدن، در اثر عوامل مختلف، دچار رشد غیرطبیعی و باعث رشد غیرعادی سلول‌های دیگر می‌شود، این فرایند در نهایت منجر به تولید تومور می‌شود که آن قسمت را از کار می‌اندازد و به قسمت‌های دیگر نیز سرایت می‌کند.

احتمال بروز سرطان در سنین مختلف وجود دارد ولی با افزایش سن احتمال ابتلا به سرطان زیادتر می‌شود. سرطان عامل 13 درصد مرگ انسان‌هاست.

سرطان تنها ویژه انسان نیست و همه جانوران و گیاهان پرسلولی نیز ممکن است به سرطان دچار شوند. سرطان بیماری پیش رونده است و گفته می‌شود 70 درصد مرگ‌های ناشی از سرطان در کشورهای درحال توسعه رخ می‌دهد. این در حالی است که مرگ و میر در کشورهای پیشرفته و توسعه یافته به خوبی تحت کنترل درآمده است.

سرطان پستان و پروستات هنوز به ترتیب از شایع‌ترین انواع سرطان در زنان و مردان است و موارد سرطان ریه در زنان در حال افزایش است. همچنین موارد تومورهای مری که در اثر اسیدهای واکنشی در اثر چاقی ایجاد می‌شود، اکنون بیشتر در مراکز درمانی دیده می‌شود.

سرطان در نواحی سر و گردن که توسط نوعی ویروس ایجاد می‌شود نیز در حال افزایش است.

براساس بررسی‌های تازه، افزایش امید به زندگی به این معنی است که افراد بیشتر عمر می‌کنند و لذا تعداد بیشتری از آن‌ها تحت تأثیر این بیماری قرار خواهند گرفت. اما سبک زندگی بهتر مانند کاهش وزن و سیگار نکشیدن، می‌تواند تاثیر مهمی در عدم ابتلا به این بیماری داشته باشد.

درمان‌ها

طی پژوهشی که در دانشگاه "دوک" آمریکا انجام شد، محققان دریافتند که با تزریق مستقیم محلول اتانول به تومورهای سرطانی می‌توان به جنگ آنها رفت. آنها این روش را راهی ارزان، ایمن و بدون محدودیت در استفاده وسیع می‌دانند.

البته این روش تنها برای درمان سرطان‌های کبد و تیروئید به کار می‌رود و احتمال آسیب به بافت‌های اطراف نیز وجود دارد. در این روش، اتانول و اتیل‌سلولز باهم ترکیب شده و محلول پس از تزریق به تومور به شکل ژل درمی‌آید.

در تحقیق دیگری که در دانشگاه کالیفرنیا سن‌دیگو صورت گرفت، محققان دریافتند باکتری‌هایی که به طور معمول روی دست وجود دارند، می‌توانند در برابر سرطان پوست از انسان محافظت کنند.

"ریچارد گالو"، یکی از نویسندگان این مطالعه می‌گوید: ما کشف کرده‌ایم که باکتری "استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس"، که یک باکتری رایج در پوست سالم انسان است، دارای توانایی انتخابی برای مهار رشد برخی از سرطان‌ها است.

تیم مرکز پزشکی "نورث وسترن" (Northwestern Medicine)در بهمن ماه پی برد که چگونه مولکول بیماری هانتینگتون می‌تواند به طور ناخواسته سلول‌های سرطانی را از بین ببرد و چگونه از این روند می‌توان به عنوان درمان جدید سرطان استفاده کرد.

بیماری هانتینگتون توسط جهش یک ژن به نام "هانتینگتین" (huntingtin) ایجاد می‌شود. این جهش باعث تکرار توالی‌های RNA می‌شود و این توالی‌های تکراری که به عنوان" آر.ان.آ های خاموشگر" (siRNAs) شناخته می‌شوند، به آرامی سبب آسیب رساندن به سلول‌های عصبی می‌شوند.

این بیماری می‌تواند به طور ناخواسته سلول‌های سرطانی را از بین ببرد و از این روند می‌توان به عنوان درمان جدید سرطان استفاده کرد.

اما دانشمندان چینی با شبیه‌سازی دو میمون از کروموزوم‌های یک والد، گامی در راه درمان سرطان برداشتند!

دانشمندان چینی امیداورند با دستاوردهای حاصل از این شبیه‌سازی ژن‌های عامل بیماری‌های خطرناک از جمله سرطان را کشف و اصلاح کنند تا بتوانند به درمان آنها کمک کنند.

اما مهم‌ترین گام بشر در راه درمان این بیماری مهلک ساخت و آزمایش واکسن سرطان ساخته شده از سلول بنیادی بود که در سال گذشته محقق شد و امسال نیز آزمایشات انسانی آن ادامه می‌یابد تا پس از بررسی‌های لازم، تجاری‌سازی شود.

تحقیقات جدید دانشمندان دانشگاه استنفورد نشان می‌دهد که سلول‌های بنیادی بالغ می‌توانند از بیماران برداشته شوند و در واکسن‌های شخصی سرطان استفاده شوند.

این واکسن جدید توانست تومورهای سرطانی موش‌ها را از بین ببرد. روش درمان، ترکیبی از مولکول‌های ساخته شده است که در حال حاضر در آزمایشات بالینی مورد آزمایش قرار می‌گیرد تا تایید کنند که آیا آنها ایمن هستند. این ترکیب شامل "CpG"، یک قطعه از دی.ان.ای و یک آنتی‌بادی علیه پروتئین سلول ایمنی موسوم به "OX40" است.

محققان این دانشگاه واکسن موسوم به "واکسن سرطان" را در طول آزمایش‌ها روی موش‌ها آزمایش کردند و مشاهده نمودند که پتانسیل بالایی در از بین بردن تمام تومورها دارد.

کمک‌کننده‌ها

محققان دانشگاه "لیدز" موفق به کشف ویروسی موسوم به "رئوویروس"(reovirus) شدند که علاوه بر اینکه به تومور مغزی حمله می‌کند، سیستم ایمنی بدن را نیز به این کار تحریک می‌کند. استفاده از یک ویروس برای کمک، به جای آسیب یک تکنیک است که در سال‌های اخیر نویدبخش بوده و مورد استفاده قرار گرفته است.

محققان دانشگاه میشیگان نیز با استفاده از ذرات شبه‌ویروس، واکسن ضد سرطان ساختند. دانشمندان "دانشگاه ایالتی میشیگان" (Michigan State University) در آمریکا، در حال مهندسی یک ذره شبه‌ویروس موسوم به "Qβ" هستند که به واکنش‌های ایمنی ضد سرطان در بدن می‌انجامد و احتمال دارد بتوان از آن به عنوان واکسن جدیدی برای درمان سرطان استفاده کرد.

این گروه پژوهشی، ذرات Qβ را با "آنتی‌ژن‌های کربوهیدرات مربوط به تومور" (TACAs)ترکیب می‌کنند و باور دارند این کار، به تکمیل ایمنی ضدتومور سلول منجر می‌شود، رشد تومور را کاهش می‌دهد و در برابر گسترش سرطان محافظت می‌کند.

طی ابداعی دیگر، گروهی از محققان آمریکایی داربست ژل مانند تزریقی ایجاد کردند که ترکیبی از داروهای شیمی درمانی و ایمونوتراپی را در خود نگه داشته و آنها را به طور متوالی به تومورها می‌رساند.

نتایج این تحقیق نشان داد که تحویل موضعی درمان ترکیبی به طور قابل توجهی از پیشرفت سرطان با از بین بردن تومورهای اولیه پیشگیری می‌کند. این روش بسیار ساده و با استفاده از زیست‌شناسی تومور و دفاع طبیعی بدن در مقابل مهاجمان خارجی برای از بین بردن رشد تومور با عوارض جانبی محدود است.

این هیدروژل شبکه پلیمری است که می‌تواند داروها و ایمونوتراپی را مستقیما به محل تومور انتقال دهد تا به افزایش اثربخشی درمان در سایر قسمت‌های بدن کمک کند. این ژل به سرعت در داخل بدن یک پلیمر زیست‌سازگار با ترکیبات داروهای خاص را تشکیل می‌دهد.

دانشمندان در تحقیق دیگری راهی برای ورود سلول‌های مصنوعی به داخل بافت تومور توسعه دادند که این سلول‌ها پس از ورود به داخل بافت، از درون تومورها شروع به تولید پروتئین‌های مبارزه با سرطان می‌کنند.

دانشمندان دانشگاه "نورث‌وسترن" آمریکا در این زمینه یک ماده سیال جدید و خارق‌العاده ابداع کردند که پس از تزریق، به ژل حاوی نانوذرات تبدیل می‌شود. این نانوذرات می‌توانند خود را در میزان پیش تعریف‌شده‌ای آزاد کنند. از آنجا که این ماده به وزیکول‌های (یک حباب مایع در یاخته‌ها) دارو تجزیه می‌شود، پس از رسیدن کامل دارو، چیزی از آن باقی نمی‌ماند.

دانشمندان آمریکایی در روش دیگری از نانوربات‌های مجهز به شناساگرها و راهنماهای مولکولی مجهز به "ترومبین"(ماده لخته کننده خون) برای از بین بردن تومورهای بدخیم در موش‌ها استفاده کردند که با موفقیت انجام شد.

اما دانشمندان سوئدی موسسه "کاروینسکا" با بررسی 400 هزار مولکول، 3 مولکول کوچک که به طور خاص، آنزیم حاوی سلنیوم را در بدن آزاد می‌کنند، برگزیدند و توسط آنها 60 نوع سلول سرطانی را درمان کردند.

در این میان، محققان دانشگاه "ادینبرو" اسکاتلند، با استفاده از نانوذرات طلا توانستند داروی شیمی‌درمانی را داخل سلول‌های سرطانی، بدون آسیب به سلول‌های سالم فعال کنند.

محققان دانشگاه "ایلی‌نوی" هم مشابه چنین کاری را انجام دادند و با استفاده از نانوذرات، مانع رشد سلول‌های سرطانی شدند.

دانشمندان دانشگاه "ورزبورگ" آلمان نیز مولکول قند جدیدی را توسعه دادند که به تومورها چسبیده و به منظور تشخیص سریع سرطان و کشتن تومورها استفاده می‌شود.

یک تیم از موسسه تحقیقات "لیبنیز"(Leibniz) در درسدن آلمان نشان دادند اسپرم می‌تواند به یک ابزار تحویل دارو به سلول‌های سرطانی تبدیل شود.

اسپرم در هنگام عرضه دارو بسیار خوب عمل می‌کند، چرا که آنها به طور طبیعی دارای حرکت هستند و می‌توانند دارو را محافظت کنند تا از طریق مایعات بدن رقیق نشود یا نشت نکند و دارو را در برابر آنزیم‌هایی که می‌توانند آنها را از بین ببرند، محافظت می‌کنند.

دانشمندان در اقدام دیگری موفق به کشف یک پروتئین شدند که به سلول‌های لنفوسیت تی(T-cell) که با سلول‌های سرطانی مبارزه می‌کنند، کمک می‌کند. این پروتئین به عنوان "سوئیچ اصلی" می‌تواند سلول‌های ایمنی را به سمت میکروب‌ها و یا سلول‌های سرطانی هدایت کند.

سلول‌های لنفوسیت T گلبول‌های سفید خون تولید شده توسط بدن هستند که برای سیستم ایمنی بدن ما اساسی هستند. لنفوسیت تی از انواع سلول‌های سیستم ایمنی بدن است.           

سلول‌های T کشنده به طور مستقیم به سلول‌های آلوده به ویروس و سلول‌های سرطانی حمله می‌کنند و با تولید پروتئین خاص به نام پرفورین منافذی در این سلول‌ها به وجود می‌آورند و موجب مرگ آن‌ها می‌شوند. به همین علت این نوع از پاسخ ایمنی به ایمنی سلولی معروف است.

محققان دانشگاه "اوپسالا" سوئد نیز روی دارویی کار می‌کنند که با از بین بردن مکانیزم زنده ماندن سلول‌های سرطانی، می‌تواند بیماری را متوقف سازد. این دارو که هنوز نامی برایش انتخاب نشده، یک آنزیم خاص که موجب گسترش تومورها می‌شود، را مورد هدف قرار می‌دهد.

تحقیق داشمندان اروپایی نشان می‌دهد که این کار با اتصال به غشای سلول‌های به سرعت در حال تکثیر انجام می‌شود. این دارو مکانیزم زنده ماندن سرطان را مختل می‌کند و مانع اتصال تومورها به پروتئینی که باعث رشد آنها است، می‌شود.

درمانگرهای غیرمعمول

دانشگاه "هنگ کنگ" با بررسی 600 هزار نفر که به مدت 7 سال روزانه آسپیرین مصرف می‌کردند، دریافتند 47 درصد احتمال کمتری در ابتلا به سرطان مری و 38 درصد احتمال کمتر در ابتلا به سرطان معده، 34 درصد سرطان پانکراس و 24 درصد در ابتلا به سرطان روده دارند.

از سوی دیگر، محققان انگلیسی و چینی دانشگاههای "واوریک" و "سان یات سن" عنوان کردند که بقایای یک شهاب سنگ که 65 میلیون سال پیش با زمین برخورد کرده قابلیت از بین بردن تومورهای سرطانی را داراست.

آنها می‌گویند فلز ایریدیوم باقی‌مانده از برخورد این شهاب سنگ چنین خاصیتی دارد. محققان با تلفیق استفاده از لیزر و ایریدیوم و مواد ارگانیک موفق به از بین بردن تومور شدند.

اما در پژوهشی که در واپسین روزهای سال 96 منتشر شد، محققان انگلیسی دریافتند که دوچرخه‌سواری منظم می‌تواند موجب پیشگیری از ابتلا به انواع سرطان شود.

محققان دانشگاه "ییل" نیز گفتند که مصرف آجیل مخصوصا بادام‌زمینی و مغزهای درختی می‌تواند به بیماران مبتلا به سرطان روده مرحله 3 کمک کند تا از مرگ نجات یابند.

یک مطالعه جدید انجام شده توسط محققان مرکز سرطان‌شناسی دانشگاه "ییل (Yale)"نشان داد که بیماران مبتلا به سرطان کولون(روده) که به طور مرتب آجیل مصرف می‌کنند، خطر عود سرطان در آنها کاهش می‌یابد.

این مطالعات همچنین نشان داد که مصرف آجیل می‌تواند از طریق کاهش چربی به سلامت افراد کمک کند و خطر مرگ زودرس را کاهش دهد.

اما پژوهشگران دانشگاه ملی سنگاپور(NUS) باور دارند می‌توان با استفاده از مهندسی ژنتیک، تغییراتی در سبزیجات ایجاد کرد تا برای از بین بردن سرطان آماده شوند.

محققان نوعی از باکتری‌های مفید روده را برای کمک به از بین بردن سلول‌های سرطانی در روده به کار گرفته‌اند. این باکتری‌ها به سلول‌های سرطانی نزدیک می‌شوند و برای مثال ماده‌ای که در کلم بروکلی یافت می‌شود را به سمومی برای از بین بردن سرطان تبدیل می‌کنند.

محققان دانشگاه "آریزونا" نیز دریافتند که ترکیبات سویا دشمن سرطان پستان است. "ژنیستئین" که از ترکیبات تشکیل‌دهنده سویا است، می‌تواند از ژنی که مانع توسعه و رشد تومور است، محافظت کند.

ابزار تشخیصی

سال گذشته دو نرم‌افزار مبتنی بر هوش مصنوعی معرفی شد که در تشخیص سریع و به موقع سرطان کاربرد دارند.

اولین آنها یک نرم‌افزار توسعه یافته توسط محققان ژاپنی بود که قادر است سرطان روده را در کسری از ثانیه با دقت 94 درصدی تشخیص دهد.

دومین نرم‌افزار نیز توسط یک شرکت آمریکایی موسوم به "Arterys" توسعه یافته است که با استفاده از سی‌تی اسکن و ام‌آرآی ریه و کبد می‌تواند به خوبی و با سرعت وجود عارضه سرطانی در این نواحی را شناسایی کند.

این نرم‌افزار، از روش‌های هوش مصنوعی برای جدا کردن جراحات و تومورها استفاده می‌کند و این کار را به خوبی متخصصان رادیولوژی انجام می‌دهد. این نرم‌افزار آنلاین که با استفاده از یک مرورگر قابل دسترسی است، به رادیولوژیست این امکان را می‌دهد که پیشروی تومورها و اجرام مشکوک به تومور را ردیابی کنند.

شایان ذکر است که این نرم‌افزار موفق به دریافت تاییدیه از سازمان غذا و داروی آمریکا(FDA) شده است.

بهار امید

بدون شک اولین و شاید مهم‌ترین رویداد قابل توجه سال ۹۶ انتخاب مجدد حسن روحانی به عنوان رئیس دولت بود. روز ۳۰ اردیبهشت نتایج انتخابات اعلام شد و حسن روحانی با بیش از ۲۳ میلیون و ۵۴۹ هزاررأی، ۵۷ درصد آرا را به خود اختصاص داد؛ در همین حال رقیب اصلی او یعنی ابراهیم رئیسی هم۱۵  میلیون رأی به دست آورد و دوباره به آستان مقدس امام رضا (ع) برگشت.

در همین حال فهرست موسوم به «لیست امید» هم متشکل از چهره‌های همسو با دولت توانست تمام کرسی‌های شورای شهر پایتخت را تصاحب کند و به این ترتیب دولت و مجلس و مدیریت پایتخت در مسیر مشترکی قرار گرفتند.

سیاهی و مرگ

اولین بحران دولت جدید انفجار معدن ذغال‌سنگ «یورت» در استان گلستان در روز چهارشنبه ۱۳ اردیبهشت بود که در آن حادثه ۴۳ معدنچی جان باختند.

حسن روحانی که وزیر کار را مامور رسیدگی به این حادثه کرده بود، خودش هم بعد از گذشت پنج روز در جمع مردم و معدنچیان عزادار حاضر شد.

معدنچیان که از وضعیت مطالبتشان گله‌مند بودند با شعارهای اعتراض‌آمیز به استقبال رئیس جمهوری رفتند.

آبان‌ماه بود که بالاخره تکلیف مقصر حادثه مشخص شد و رئیس کل دادگستری استان گلستان اعلام کرد براساس گزارش کمیته‌ی حقیقت‌یاب، مقصر حادثه، کارفرمای معدن بوده است.

داعش در تهران

پایان بهار و آغاز تابستان، با تلخ‌کامی همراه بود. صبح روز ۱۷ خرداد، دو حادثه‌ی تروریستی در دو نقطه از تهران گزارش شد. اول خبر تیراندازی در مجلس شورای اسلامی و ۱۰ دقیقه بعد خبر تیراندازی و انفجار عامل انتحاری در نزدیکی مرقد امام (ره) منتشر شد و بلافاصله داعش مسئولیت این حملات را بر عهده گرفت.

این غائله از اولین شلیک تا هلاکت آخرین تروریست حدود پنج ساعت طول کشید و افکار عمومی و رسانه‌های نه فقط ایران که تمام جهان را متوجه خود کرد. در این دو حادثه‌ی تروریستی ۱۸ نفر از هموطنانمان هم جان باختند و عده‌ای مجروح شدند.

قربانی کوچک

۲۸ خرداد، دختربچه‌ای به نام «آتنا» در یکی از خیابان‌های پارس‌آباد اردبیل از پدرش جدا شد که به خانه برود ولی هرگز به مقصد نرسید.

خبر گم شدن دخترک، شهر را به هم ریخت و همه برای پیدا کردنش بسیج شدند. افکار عمومی تا حد زیادی به این خبر حساس شده بود که ناگهان خبر رسید مردی چهل و دو ساله بازداشت شده و اعتراف کرده که دخترک را ربوده و به قتل رسانده است.

متهم در ابتدا مدعی شد که آتنا را برای سرقت النگوهایش ربوده و سپس به قتل رسانده است اما گزارش پزشکی قانونی نشان داد که اسماعیل پیش از قتل، اقدام به تجاوز کرده است.

دست آخر بامداد روز ۲۹ شهریور، قاتل آتنا در مقابل چشمان شهروندان پارس‌آباد که خواهان قصاص قاتل بودند، به دار آویخته شد.

نابغه، زیر خاک

یکی دیگر از خبرهای تلخ تابستان، درگذشت پروفسور مریم میرزاخانی، نابغه‌ی ریاضیات بود.

میرزاخانی، استاد دانشگاه استنفورد، به دلیل ابتلا به سرطان در بیمارستانی در آمریکا بستری بود. او که سال ۲۰۱۴ به خاطر کار روی «دینامیک و هندسه سطوح ریمانی و فضاهای پیمانه‌ای آنها» برنده مدال فیلدز - بالاترین جایزه در ریاضیات - شد، تنها زن و تنها ایرانی برنده‌ی این جایزه بود که متأسفانه در سن چهل‌سالگی در آمریکا درگذشت.

شلیک در مترو

بیست و چهارم تیر خبر شلیکی مرگبار در ایستگاه متروی شهر ری منتشر شد. در گزارش‌های تکمیلی مشخص شد فردی که به با سلاح سرد به یک روحانی حمله کرده، پس از مجروح کردن دو نفر با شلیک گلوله پلیس از پای درآمده است.

مرگ دلخراش «بنیتا»

۲۹ تیر، مردی به مأموران پلیس اعلام کرد ماشینش در حالی که دخترش داخل آن بوده، دزدیده شده است. همزمان با تحقیقات پلیس، عکس این دختربچه هم توسط خانواده‌اش بطور گسترده در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد.

پلیس بالاخره موفق شد دو سارق را دستگیر کند و آنها هم به این سرقت اعتراف کردند و مشخص شد سارقان خودرو را در حالی که هنوز کودک در آن بوده کنار خیابان، زیر آفتاب داغ تابستان رها کرده‌اند و طفل معصوم به دلیل گرسنگی و تشنگی شدید جانش را از دست داده است.

دادگاه یکی از دو سارق را که مقصر اصلی مرگ او شناخته شده بود، به قصاص در ملاء عام محکوم کرد.

شهادت «محسن»

۱۸ مرداد، داعش با انتشار ویدئویی، نحوه‌ی اسارت و به شهادت رساندن یک رزمنده‌ی ایرانی در سوریه را رسانه‌ای کرد.

این پاسدار شهید، محسن حججی، متولد سال ۱۳۷۱ بود که طی عملیاتی در منطقه التنف به اسارت نیروهای داعش درآمد و سپس به طرز فجیعی به شهادت رسید.

تصویری که از پیکر او منتشر شد نشان می‌داد که تروریست‌های تکفیری، سر او را بریده و روی بدنش قرار داده‌اند.

این ویدئو اولین تصویر از جزئیات اسارت و شهادت یک پاسدار ایرانی توسط داعش بود که تأثر زیادی را برانگیخت و به دلایل دیگری مثل کم‌سن‌وسال بودن شهید حججی و داشتن فرزندی دوساله اندوه هموطنان را دو چندان کرد.

صعود به جام جهانی

شاید یکی از معدود خبرهای خوب سال ۹۶، صعود تیم ملی فوتبال ایران به جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه باشد. تیم ملی فوتبال ایران با هدایت کارلوس کی‌روش روز ۱۴ شهریور در آخرین دیدار خود در مرحله مقدماتی توانست ازبکستان را ۲ بر صفر شکست دهد و با اقتدار مسافر مسکو شود.

همه‌پرسی جدایی

پس از مدت‌ها مناقشه، سوم مهرماه اقلیم کردستان عراق برای جدایی این منطقه از جمهوری عراق، همه‌پرسی برگزار کرد.

با این حال ایران، عراق و ترکیه، موضع بسیار محکمی علیه این اقدام اتخاذ کردند و جامعه‌ی جهانی حتی آمریکا واتحادیه‌ی اروپا هم مخالف برگزاری این همه‌پرسی بودند اما در مقابل، رژیم صهیونیستی تنها حامی آن بود.

برگزاری این همه‌پرسی کردهای کشورهای همسایه‌ی عراق را هم کمی هیجان‌زده کرد اما در نهایت گرچه این همه‌پرسی استقلال بیش از ۹۲ درصد راس موافق به دست آورد اما دولت مرکزی عراق با کمک هم‌پیمانانش اوضاع را تحت کنترل گرفت و اجازه‌ی تجزیه‌ی این کشور را نداد.

زلزله‌ی کرمانشاه

زمین‌لرزه‌ای به بزرگی ۶.۳ ریشتر، ساعت ۲۱ و ۴۸ دقیقه و ۱۶ ثانیه یکشنبه ۲۱ آبان، منطقه ازگله کرمانشاه در نزدیکی مرز ایران و عراق را لرزاند.

قدرت این زلزله بحدی بود که حتی برخی ساکنان تهران نیز در منازل خود این زمین‌لرزه را حس کردند. اما چون دقایقی قبل از این زلزله چند پیش‌لرزه در این منطقه احساس شده بود، برخی از اهالی به خیابان‌ها رفتند و به این ترتیب از تعداد تلفات حادثه به میزان قابل توجهی کم شد.

در این زلزله حدود ۶۰۰ نفر کشته و بیش از ۹۰۰۰ نفر مصدوم شدند. حدود ۷۰ هزار نفر نیز طبق برآوردهای اولیه بی‌خانمان شدند. به گفته‌ی معاون بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، در این زلزله، ۱۲ هزار واحد مسکونی شهری و روستایی به صورت ۱۰۰ درصد تخریب شدند و ۱۵ هزار واحد مسکونی هم نیازمند تعمیرند.

مخالفت ایران با دریافت کمک‌های خارجی، کمک‌رسانی گسترده‌ی ارتش و سپاه، کمپین‌های گسترده برای جمع‌آوری کمک‌های مردمی، کشمکش بر سر کیفیت مسکن مهر شهرهای زلزله‌زده، دیدار حاشیه‌ساز رئیس جمهوری با مردم منطقه و بازدید رهبر انقلاب از مناطق آسیب‌دیده برای دو سه ماه خوراک خبری رسانه‌ها را فراهم کرد اما رفته رفته این حادثه هم در اذهان، ته‌نشین شد.

پایان داعش

روز ۳۰ آبان، سردار قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه در پیامی به مقام معظم رهبری پایان سیطره‌ی داعش را اعلام کرد.

در بخشی از پیام حاج قاسم سلیمانی به رهبر انقلاب آمده بود: «حقیر به عنوان سرباز مکلف‌شده از جانب حضرتعالی در این میدان، با اتمام عملیات آزادسازی ابوکمال آخرین قلعه داعش با پایین کشیدن پرچم این گروه آمریکایی - صهیونیستی و برافراشتن پرچم سوریه، پایان سیطره این شجره خبیثه ملعونه را اعلام می‌کنم و به نمایندگی از کلیه فرماندهان و مجاهدین گمنام این صحنه و هزاران شهید و جانباز مدافع حرم ایرانی، عراقی، سوریه ای، لبنانی، افغانستانی و پاکستانی که برای دفاع از جان و نوامیس مسلمانان و مقدسات آنان جان خود را فدا کردند این پیروزی بسیار بزرگ و سرنوشت‌ساز را به حضرت عالی و ملت بزرگوار ایران اسلامی و ملت‌های مظلوم عراق و سوریه و دیگر مسلمانان جهان تبریک و تهنیت عرض می‌نمایم.»

رهبر معظم انقلاب نیز در پاسخ گفتند: «شما با متلاشی ساختن توده‌ی‌ سرطانی و مهلک داعش نه‌فقط به کشورهای منطقه و به جهان اسلام بلکه به همه‌ ملت‌ها و به بشریت خدمتی بزرگ کردید ... اینجانب صمیمانه به شما تبریک می‌گویم و با این حال تأکید می‌کنم که از کید دشمن غفلت نشود ... آمادگی‌های همه‌جانبه نباید فراموش شود».

زلزله در تهران

پایتخت‌نشینان شامگاه چهارشنبه ۲۹ آذر، در آستانه‌ی شب یلدا که به بلندترین شب سال مشهور است، با ترس و اضطراب زلزله شب‌های بسیار طولانی‌تری را سپری کردند.

زلزله‌ای به بزرگی ۵.۲ ریشتر زیر پای تهرانی‌ها را لرزاند و آنها را راهی خیابان کرد. گرچه این حادثه هیچ خسارتی نداشت اما ترافیک سنگین ناشی از این اتفاق و هجوم مردم وحشت‌زده به پپ‌بنزین‌ها، نمونه‌ای کوچک از بحران احتمالی آینده‌ی تهران را پیش روی مسئولان و مردم گذاشت و کمبود زیرساخت‌ها و امکانات و لوازم رسیدگی به بحرانی به این بزرگی را به رخ کشید.

اعتراضات سراسری

دی‌ماه ۹۶ برای کشور ماه پر التهابی بود. هفتم دی‌ماه گروهی که بظاهر به وضعیت اقتصادی و معیشتی اعتراض داشتند در خیابان‌های مشهد به راهپیمایی و سردادن شعارهایی ضد دولت و شخص رئیس‌جمهوری پرداختند اما خیلی زود اوضاع از کنترل خارج شد و دامنه‌ی اعتراضات به شهرهای دیگر هم کشیده شد و به گفته‌ی وزیر کشور حدود ۱۰۰ شهر شاهد این اعتراضات بودند و  اعتراض‌ها در ۴۲ شهر به درگیری منجر شد.

در این درگیری‌ها گرچه پلیس و نیروهای امنیتی با مماشات و مراعات با معترضان برخورد کردند اما حدود ۲۰ کشته و چندین مجروح و چند صد بازداشتی حداقل خسارت ناشی از این درگیری‌ها بود.

حسن روحانی در واکنش به حرکت شهروندان معترض آن را ناشی از نارضایتی‌های انباشته دانست و گفت تقلیل دادن مطالبات مردمی به مسائل اقتصادی نادرست است و باید به پارامترهای دیگر هم توجه داشت.

او وزیر کشور را مسئول تحقیق و رسیدگی به این اعتراضات کرد و رحمانی فضلی هم در گزارش خود نارضایتی‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و امنیتی را عامل گسترش دامنه‌ی اعتراضات عنوان کرد.

او وجه اصلی اعتراضات را «تغییر نسل» و «تغییر سبک زندگی» و متعاقب آن تغییر مطالبات دانست؛ مؤلفه‌هایی که نشان می‌دهد این اعتراضات حاصل نارضایتی چند نسل از اوضاع جاری کشور است.

با اینکه این اعتراضات خیابانی دستمایه‌ی سوءاستفاده‌ی دشمنان خارجی و منتقدان نظام جمهوری اسلامی قرار گرفت اما نیروهای انتظامی و امنیتی توانستند اوضاع را تحت کنترل خود بگیرند و در این میان مواضع حسن روحانی هم در آرام کردن اوضاع مؤثر بود. با این حال مرگ جوانی در زندان به نام سینا قنبری که در جریان اعتراضات بازداشت شده بود موج جدیدی از اعتراضات را این بار نه در خیابان که در شبکه‌های اجتماعی به راه انداخت؛ مرگی که توسط مسئولان، خودکشی اعلام شد.

سانچی در آتش

شنبه ۱۶ دی یک فروند نفتکس به نام «سانچی» متعلق به شرکت ملی نفت‌کش ایران که برای تحویل میعانات گازی از عسلویه به مقصد کره‌ی جنوبی حرکت کرده بود در سواحل چین با یک کشتی فله‌بر چینی به نام «کریستال» برخورد کرد. محمولهٔ نفتکش سانچی، نفت فوق‌سبک با درجهٔ اشتعال بسیار بالا بود که این موجب آتش‌سوزی گسترده و انفجارهای مهیب در کشتی سانچی شد.

در راین حادثه ۳۲ خدمه‌ی کشتی که ۳۰ نفرشان ایرانی بودند ناپدید شدند و بعد از چند روز تلاش برای یافتن پیکر قربانیان فقط سه نفر از آنها پیدا شدند.

بلافاصله بعد از حادثه رئیس‌جمهوری دستور تشکیل کمیتهٔ ویژهٔ رسیدگی به حادثهٔ نفتکش سانچی را صادر کرد علی ربیعی، وزیر رفاه کار و امور اجتماعی را مسئول این کمیته کرد.

با وجود تمام تلاش‌ها برای خاموش کردن آتش، سانچی سوخت و غرق شد اما خبری از باقی پیکرها نشد که نشد.

دولت به احترام جانباختگان حادثه نفتکش سانچی و خانواده‌های داغدار آنان، روز دوشنبه ۲۵ دی را در سراسر ایران عزای عمومی اعلام کرد.

بحران افزایش قیمت دلار

اول بهمن، آغاز افزایش بی‌سابقه قیمت دلار بود. این افزایش تا آنجا پیش رفت که روز ۲۴ بهمن به ۵۰۰۰ تومان رسید. رئیس‌جمهوری در واکنش به این نوسان بی‌سابقه گفت که چنین افزایشی عامل اقتصادی و تجاری ندارد بلکه نوعی بازی روانی است.

او از مردم خواست که در مسیر پر ریسک معاملات ارز قدم نگذارند. در پی این اتفاقات، روز ۲۵ بهمن پلیس آگاهی به پاتوق دلارفروش‌های غیرمجاز زد و ده‌ها نفر را دستگیر کرد. این اتفاق، قیمت دلار را ۱۰۰ تومان کاهش داد. اما در زوهای پایانی سال حوالی میدان فردوسی که بورس عرضه‌ی دلار و سکه است هم صف‌های طولانی متقاضیان دیده می‌شد، هم ماموران پلیس، هم دلالان ارز؛ قیمت‌ها هم کماکان به پنج هزار تومان تنه می‌زد.

برف شیرین تهران یخ بست و تلخ شد!

هشتم بهمن ماه روزی بود که پایتخت ایران بعد از سال‌های بی‌بارش، بالاخره یکدست سفید پوش شد.

مردم با هیجان به خیابان‌ها آمدند. در سایر نقاط کشور هم برف بارید. برف سنگین جاده‌ها را بست و مردم بویژه در جاده‌های کرج و قم، ساعت‌ها در ترافیک ماندند. تعدادی از پروازها هم لغو شد اما غیر از کسانی که از پرواز جا مانده بودند، کمتر کسی بود که از این وضعیت بحرانی ناراحت باشد! بطوری که حتی مدیریت بحران و امدادرسانی هم ذوق زده و غافلگیر به نظر می‌رسیدند و عدم پیش‌بینی امکانات لازم توسط مسئولان شهری و در نتیجه یخ بستن معابر و مختل شدن امور روزانه‌ی مردم، رفته رفته انتقادهای زیادی را به وجود آورد.

اقدام علیه قانون حجاب

میانه‌ی بهمن ماه بود که یک دختر بر بالای یک سکو ایستاد و روسری‌اش را بر سر چوب بست. دختری که به دختر خیابان انقلاب مشهور شد.

این اقدام توسط برخی بانوان در تهران و شهرهای دیگر هم تکرار شد و در شبکه‌های اجتماعی به آنها لقب دختران خیابان انقلاب دادند.

اما سخنگوی قوه‌ی قضاییه این افراد را فریب‌خورده توصیف کرد و گفت که اگر اثبات شود چنین اقدامی سازمان‌یافته و مرتبط با کشورهای بیگانه است، برخورد شدیدی خواهد شد. در جریان این رویداد چند نفر بازداشت شدند، عده‌ای با وثیقه آزاد شدند و این اتفاق اپیدمیک فرو نشست و حالا پرونده‌ی کسانی که بر خلاف قانون روسری از سر برداشته بودند در دستگاه قضایی تحت رسیدگی است.

جشن انقلاب، صدای جمهوریت نظام

۲۲ بهمن همانند هر سال مردم ایران به خیابان‌ها آمدند و با آرمان‌های امام و انقلاب تجدید میثاق کردند. رئیس جمهور در سخنان خود در میدان آزادی تهران، بر لزوم احترام به حریم خصوصی شهروندان و همچنین بهره‌مندی از ظرفیت‌های قانون اساسی نطیر اصل ۵۹ که مربوط به همه‌پرسی و رفراندوم است، تاکید کرد.

این سخنان روحانی که روی جنبه‌ی جمهوری نظام اسلامی تاکید داشت مورد توجه بسیاری قرار گرفت و واکنش‌های زیادی را از چپ و راست به دنبال داشت.

سقوط به ارتفاع چهارهزارمتری

۲۹ بهمن ۱۳۹۶ یک فروند هواپیمای اِی. تی. آر مسافربری متعلق به شرکت هواپیمایی آسمان، که از تهران عازم یاسوج بود از صفحه‌ی رادار محو شد.

این هواپیما ۵۰ دقیقه بعد از پرواز در ارتفاع چهار هزار متری کوه دنا سقوط کرد و تمامی ۶۶ سرنشین آن جان‌ باختند و به دلیل صعب العبور بودن محل سقوط و بارش برف و کولاک پیدا کردن لاشه‌ی هواپیما و انتقال اجساد روزها طول کشد.

آتش در گلستان هفتم

دراویش همواره بیرون از قاب‌های رسانه‌ها شناخته شده‌اند اما اوایل بهمن اخبار منتشرشده از تجمع و درگیری در محله‌ی پاسداران تهران (درنزدیکی محل زندگی قطب دراویش گنابادی) نگاه افکار عمومی و رسانه‌ها را به این قشر جلب کرد. برخی مدعی بودند که تجمع اولیه در این مکان برای محافظت از نورعلی تابنده در برابر مزاحمت احتمالی بوده اما تصاویری که از درگیری‌ها منتشر شد نطفه‌ی یک بحران امنیتی را نشان می‌داد.

با این حال رئیس پلیس پایتخت تلاش کرد با بیان اینکه پلیس و نهادهای امنیتی و قضایی قصد برخورد با دراویش را ندارند، اوضاع را آرام کند. اما بازداشت شدن یکی از دراویش و تجمع هوادارانش مقابل کلانتری پاسداران این بحران را وارد فاز جدیدی کرد.

برخی از دراویش در این تجمع خواهان "آزادی بی‌قید و شرط" فرد بازداشت‌شده بودند که طبیعتاً این اتفاق نیفتاد و اعتراضی که با بستن خیابان شروع شده بود به تبادل سنگ و آتش کشیده شد.

اما بحران آنجا اوج گرفت که در جریان درگیری‌ها یک اتوبوس و یک خودروی سواری اقدام به زیرگرفتن ماموران کردند که در نتیجه‌ی آن پنج مامور انتظامی و بسیج به شهادت رسیدند. متهم این حادثه، روز ۲۸ اسفند به قصاص محکوم شد. ده‌ها تن از دو طرف هم مجروح و دست‌کم ۳۰۰  نفر از تجمع‌کنندگان بازداشت شدند.

اما موضع رسمی دولت جمهوری اسلامی در قبال دراویش و افراد آشوبگر موضعی نرم و حساب‌شده بود؛ بطوری که در هیچ اظهار نظر رسمی، کسی آشوبگران را جزء دراویش محسوب نکرد. برای نمونه وزیر کشور که مسئول مستقیم برقراری امنیت در کشور است در این باره گفت: «جریان دراویش کشور را جریانی عاقلانه، منطقی و معتدل می‌نامیم و به هیچ وجه حوادث خیابان پاسداران را به این جریان منتسب نمی‌کنیم».

آقای شهردار، نیامده می‌رود؟

محمدعلی نجفی، شهردار پایتخت که با گذشت ۱۰۰ روز از شروع فعالیتش، وقوع برخی فسادها در دوران شهردار پیشین را اعلام کرده بود، ۲۳ اسفند، فقط بعد از حدود هفت ماه فعالیت، استعفای کتبی خود را به شورای شهر تهران تقدیم کرد.

این اتفاق، پس از حواشی مراسم روز زن در برج میلاد رخ داد؛ مراسمی که در آن چند دختربچه در مقابل نجفی حرکات موزون انجام دادند و شهردار تهران را به دادسرا کشاندند.

ابتدا دلیل این استعفای زودهنگام بیماری آقای نجفی اعلام شد اما شایعات زیادی از وجود فشارها روی آقای نجفی به گوش می‌رسید و با وجود تأکید روی مسئله‌ی سلامتی، وقتی نجفی بعد از استعفا توییت کرد که «بهتر آن باشد که سر دلبران / گفته  آید در حدیث دیگران» شائبه‌ی وجود رازهای مگو پشت پرده‌ی شهرداری تقویت شد. گرچه عده‌ی زیادی این طرز برخورد نجفی با مسئله را سرزنش کردند اما آقای شهردار درباره‌ی حواشی و دلایل پشت‌پرده‌ی احتمالی این استعفا حرفی نزد.

با همه‌ی اینها شورای شهر تهران بررسی این استعفا را به بعد از پایان تعطیلات نوروز موکول کرد و باید دید آیا فرد دیگری بر صندلی ریاست این دولت محلی تکیه می‌زند یا خیر.

ایسنا - میثم خدمتی