به گزارش سرویس خبری سال1400، پس از اعلام تاسیس منطقه آزاد در غرب جزیرهی قشم ساختمانهای دوبی به لرزه در آمدند و جبلعلی رسما اعلام ورشکستگی کرد؛ جزیره لنکاوی در مالزی فعالیتهای تجاری خود را متوقف کرد و سنگاپور با نگرانی چشم به تحولات اخیر در غرب جزیرهی قشم دوخته است. در میان شگفتی ناظران بینالمللی، سازمان منطقه آزاد قشم، با بیتفاوتی نسبت به تحولات اخیر، به کار خود ادامه میدهد.
برخی میگویند سکوت منفعلانه منطقه آزاد قشم در برابر تحولات غرب جزیره که دنیا را به تلاطم انداخته، سکوت معناداری است که خبر از پنهانکاری لایههای مرموز این سازمان میدهد. برخی معتقدند منطقه آزاد قشم در برابر این رقیب نوظهور، حرفی برای گفتن ندارد مخصوصا اینکه منطقه آزاد قشم سالهاست ورشکست شده و دچار روزمرهگی گشته است و تاسیس یک منطقه آزاد جدید هیچ تهدیدی برای یک بنگاه ورشکسته محسوب نمیشود. آنها استدلال میکنند منطقه آزادی که خزانهاش خالی شده و هزینههای جاریاش را از مردم و فروش سرمایههای ملی و محلی اخذ میکند، اگر نگوییم کاملا ورشکست شده، دستکم میتوان گفت دچار روزمرهگی شده است. اینان در ادامه به اخذ غیر اخلاقی عوارض تردد از بومیان که بارها مورد اعتراض بزرگان واقع شده، و نیز فروش اراضی و سواحل بکر، اشاره و از جمله مصادیق ورشکستگی منطقه آزاد قشم عنوان میکنند. اگر درج آگهیهای فروش زمین و ساحل و اموال منطقه آزاد در روزنامهها(ی خارج از حوزه هیئت نطارت) را نیز به آن اضافه کنیم این مصداقها نمود عینی بیشتری می یابند.
با این حال اختلافات شدیدی بین مدیران مناطق آزاد چین پدید آمده و اینکه آیا منطقه آزاد غرب جزیره میتواند برای آنها نیز رقیبی جدی به شمار آید یا نه، اختلاف نظر جدی وجود دارد. برخی از چینیها با استناد به اینکه منطقه آزاد جدید غرب جزیره، الگوی خود را در توسعهی اقتصادی منطقه آزاد قشم میداند، اظهار امیدواری کردهاند که نه تنها با رقیبی جدی مواجه نیستند بلکه بازار جدیدی برای جنسهای بنجل چینی به وجود آمده است که میتواند باعث افزایش تولید کارخانههای چینی و اشتغالزایی بیشتر آنها شود.
اگرچه مدیرعامل منطقه آزاد غرب جزیره پیشتر اعلام کرده بود که هدفش از تاسیس این منطقهی آزاد رقابت با جبلعلی، لنکاوی و منطقه آزاد قشم است، با این حال مناطق آزاد دنیا را نگران کرده است بهخصوص مدیران عامل مناطق آزاد سنگاپور و چین که هنوز با نگرانی به این تحولات چشم دوختهاند. به طوری که گفته میشود مدیران عامل این مناطق آزاد تا اطلاع ثانوی فعالیتهای تجاری خود را به حالت تعلیق در آوردهاند و حتی خبرهای تایید نشده حکایت از استعفای مدیرعامل لنکاوی دارد.
در حالی که دنیا در اثر تحولات اقتصادی غرب جزیرهی قشم در بهت و حیرت فرو رفته و حرکتهای مدیرعامل این منطقهی آزاد را لحظه به لحظه دنبال میکنند، برخی شاهدان محلی، مدیرعامل منطقه آزاد غرب جزیره را همراه با هیئت اماراتی در سواحل برخی روستاهای جزیره مشاهده کردهاند. خبرهای پشت پرده حکایت از تعامل این مدیرعامل با مدیر عامل جبلعلی میدهد در حالی که مدیرعامل غرب در یک مصاحبهی زندهی تلویزیونی از تعامل به عنوان خط قرمز خود یاد کرده و گفته نه تنها حاضر به تعامل با جبلعلی نخواهم شد بلکه با شوراهای جریزه نیز تعامل نخواهم کرد.
یکی از مدیران اقتصادی جبلعلی فاش ساخته که این منطقهی آزاد از رقابت با منطقه آزاد غرب جزیره هراسی ندارد، وی گفت: منطقه آزاد قشم نیز در 25 سال گذشته و در آغاز تاسیس، قصد رقابت با ما داشت ولی امروز خود به این نتیجه رسیدهاند که قشم عملا قابل مقایسه با جبلعلی نیست، او اذعان کرد: ما با سیاستهای خود موتور محرکهی منطقه آزاد قشم را در 25 سال گذشته از حرکت انداختیم و از این تهدید به عنوان فرصت استفاده کردیم؛ وی تبیین کرد: این منطقهی آزاد که در 25 سال پیش به عنوان رقیب جدی ما در بازارهای جهانی به شمار میرفت به سمتی هدایت شد که منجر به آبادسازی دوبی گشت و از این رهگذر منافع سرشاری به تبع سرمایهگذاری مدیران و مسئولان مناطق آزاد و سایر مدیران و مسئولان کشور در دوبی، نصیب ما به عنوان کشور دوست و برادر شد؛ وی افزود: ما با این ترفند انگیزهی رقابت را در آنها از بین بردیم به طوری که آنها هیچگاه نیازی برای توسعهی قشم در خود احساس نکردند. وی خاطر نشان کرد: امروز، قشم پس از گذشت 25 سال به جایی تنزل یافته که مدیرانش اذعان میکنند که قابل مقایسه با جبلعلی نیست.
وی در ادامه با اظهار نگرانی افزود: حال پس از گذشت 25 سال با ظهور منطقه آزاد غرب جزیره، ما بار دیگر در یک وضعیت تاریخی قرار گرفتهایم؛ و حال این پرسش پیش روی سیاستپردازان اقتصادی ما قرار گرفته که آیا مدیران منطقه آزاد جدید نیز حاضر به سرمایهگذاری در کشور ما هستند یا طبق آنچه در ظاهر بیان میکنند، خواهان رقابت با ما میباشند! وی افزود: تا زمانی که آنها به این سوال ما پاسخ روشنی ندادهاند، آیندهی اقتصادی کشور ما در هالهای از ابهام قرار دارد. با این حال مدیرعامل سازمان منطقه آزاد غرب جزیرهی قشم، از عدم تعامل با کشورهای بیگانه سخن گفته است؛ وی دیدگاهش در مورد تعامل به حدی افراطی و غیرقابل نفوذ است که گفته در بحث تعامل نه تنها با جبلعلی و لنکاوی بلکه با شوراهای غرب جزیره نیز قصد تعامل ندارد؛ وی درباره شهر قشم انعطاف از خود نشان داده و گفته است با این حال فرمانداری و شورای شهر قشم میتوانند در حوزه 300 کیلومتری منطقه آزاد قشم(!) کاملا از اختیارات وزارت کشوری خود برخوردار باشند.
آنچه در این میان بیش از هرچیزی دنیا را در حیرت فرو برده، دیدگاه مدیرعامل غرب، در ارتباط با عدم تعامل با شوراها و دهیاریهای غرب جزیره است که میتواند نشان دهد به هیچ روی او اهل تعامل با مناطق آزاد دنیا نیست و جدی جدی قصد رقابت دارد.
علیرغم همهی این اخبار ضد و نقیض و آنچه در ظاهر رخ مینماید، جلسات پشت پرده هیئت اماراتی با مدیرعامل منطقه آزاد غرب جزیره است که کارشناسان محلی را نگران کرده است؛ کارشناسان میگویند با توجه به اینکه منطقه آزاد غرب جزیره الگوی خود را در بحث توسعه، منطقه آزاد قشم اعلام کرده، این نگرانی وجود دارد که آنها ماموریت خود را در غرب جزیره بر خوردن زمین متمرکز کنند و بهجای توسعهی قشم اقدام به سرمایهگذاری مجدد در دوبی نموده و محرومیت غرب جزیره پس از گذشت 25 سال دیگر (کماکان) بر زمین بماند.
ايرج اعتمادي
لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
با توجه به آن که امکان موافقت یا مخالفت با محتوای نظرات وجود دارد، معمولا نظراتی که محتوای مشابه دارند، انتشار نمی یابند.