زمانی برای محاکمه!/ صدیقه جاذبی

باورش باید سخت باشد یک نفر فرماندار، یعنی بالاترین مسوول یک شهر باشد و در یک موقعیت بحرانی از قدرت تصمیم‌گیری عاجز باشد. امانگلدی ضمیر فرماندار آق‌قلا در حادثه سیل اخیر استان گلستان در زمره آن دسته از مسوولانی قرار گرفت که در ایفای نقش خود عاجز ماند. در اینکه آق‌قلا دچار یک غافلگیری شد شکی نیست ولی درست در همین بزنگاه‌های غافلگیری درحالی که اصحاب شبکه‌های مجازی برای شکافته شدن راه‌آهن به این در و آن در می‌زدند، فرماندار هنوز سیل را جدی نگرفته بود.

شاید بیشتر از هر مسؤولی همین افرادی که در شبکه‌های اجتماعی گزارشگر لحظه به لحظه حوادث بودند در کاهش خسارات وارده نقش اساسی داشتند. به عنوان کسی که از بیرون، شبکه‌های اجتماعی را رصد می‌کردم به شخصه شاهد بودم که در جریان ورود آب به آق‌قلا، شبکه‌های اجتماعی مرتب برای شکافتن راه‌آهن پافشاری می‌کردند. وحید دلیجه جزو نخستین  کسانی بود که مرتب اخبار مرتبط با سیل را منتشرکرده و در رابطه با راه‌آهن مصاحبه‌هایی را با مسئولان انجام داده بود. در گفتگویی که با وی داشتم این فعال شبکه‌های اجتماعی با بیان اینکه فرماندار آق‌قلا می‌توانست زودتر اقدام به شکافتن راه آهن بکند گفت: «فرماندار آق‌قلا مانند کسی که در جدیت این سیل شک داشته باشد، نتوانست در موقع ضرورت تصمیم درست را بگیرد. بنده به عنوان یک فعال رسانه‌ای معتقدم که  فشار  شبکه‌های اجتماعی درنهایت باعث شد که فرماندار آق قلا  مساله را جدی بگیرد، همچنین همین رسانه‌ها بودند که عمق فاجعه را به اقصی نقاط کشور و حتی به خارج از ایران رساندند».

فرماندار آق قلا در ابتدا این سیل یا آبگرفتگی را جدی نگرفت. به نظر می‌رسد خود او نیز غافلگیر شد. او مثل کسی که اطمینانی به خود نداشته باشد حتی دستور خالی کردن شهر را نیز نداده بود. بلکه پیش از سیل مدعی بوده که موضوع خیلی خاصی نیست. بسیاری از ما مردم عادی نیز ممکن است در ابتدا مساله سیل را جدی نگرفته باشیم؛ اما جدی نگرفتن از سوی مردم یک چیز و از سوی مسوولان چیز دیگری است. باید در کنار یک مسوول افرادی باشند تا مشاوره های لازم را به او بدهند.

هرچند فرماندار آق‌قلا عملکرد خود در بحث راه‌آهن را قابل دفاع دانسته و گفته که دنبال مقصر نیست اما او دراصل نمی‌تواند دنبال مقصر باشد. در همان صحبت‌هایش از چند ارگان حرف می‌زند که مجوز دادند و ندادند و غیره. در چنين شرایطی که آق‌قلا با چنین بحرانی دست و پنجه نرم می‌کرد معلوم است که منبع تصمیم‌گیری بالاترین مقام آن شهر، نماینده دولت یعنی فرماندار است. فرماندار نباید تحت تاثیر نظرات دیگران باشد. فرماندار می‌توانست آق قلا را از گزند سیل حفظ کرده و آن را از خسارات آبگرفتگی دور نگه دارد. مردم حتما در کنارش می‌بودند. مگر نبودند مردم گمیشان. فرماندار این شهرستان و مردم پا به پای هم. اما ضمیر انگار پا روی مردم گذاشته بود تا به جای راضی کردن مردم جای دیگر را راضی نگه دارد.

جناب فرماندار آق قلا! هرچه قدر هم از عملکرد خود دفاع کنید، هرچه قدر هم در ادامه سعی کرده باشید با اقدامات دیگر، خودتان  را تبرئه کنید و حتی تبرئه نه، اصلا خواسته باشید صادقانه خدمت کنید، باز مقصر کسی جز شما نیست. گاهی عذرخواهی و اعتراف صادقانه چیزی از شأن انسان کم نمی‌کند. شما یک دفعه به عمق فاجعه پی بردید و مثل استاندار معزول یک دفعه فهمیدید این

« تو بمیری » از اون « تو بمیری » ‌ها نیست و جدی‌تر از این حرف‌ها است. خيلی‌ها در رابطه با این حادثه به مسأله انتخاب مسوول بومی تاکید کردند اما ما بیشتر از یک مسوول بومی به مسوولانی با سواد، مدیر و درعین حال جسور نیاز داریم. مسوولانی که تنها سوادشان در مدرکشان نباشد و صد البته باید مدرکشان هم مرتبط باشد. ما نیاز به مسوولانی با مدرک مرتبط، به روز و دارای مشاورانی دانا و آگاه و نیز بومی داریم. مسلما کسی که منطقه را خوب می‌شناسد در آزمون‌های این چنینی بهتر عمل خواهد کرد اما دلیل هم نمی شود که مدیر غیربومی که یک استان و یا شهرستان را تحویل می‌گیرد با مشخصات جایی که قرار است برای مدتی در آنجا مدیریت کند، آشنا نشود.

مدیران ما وقتی به مدیریت می‌رسند قبل از اینکه دغدغه خدمت داشته باشند دغدغه این را دارند که چه کار کنند تا عمر مدیریتشان بیشتر شود و با توجه به اینکه نظرات مردم در جامعه ما محلی از اعراب ندارند مسوولان دنبال تایید از طرف مردم و گرفتن اعتبار از آنها نیستند، بلکه می‌خواهند اعتبارشان را از اقتدار و بالاسری ها بگیرند.

جناب فرماندار! به نظر می‌رسد عمر فرمانداری شما بر آق قلا تمام شده باشد، اما اگر باز بنا به دلایلی عمر مدیریت شما در این شهر ادامه یافت، یادتان باشد حلقه مفقوده شما درهمین شهر است. چه خوبت بگویند چه بد، باید بچسبید به این حلقه. این حلقه اکنون خیلی آسیب دیده و نیاز به مرمت دارد.

جناب فرماندار! قدرت شبکه‌های اجتماعی را نادیده نگیرید. مصاحبه‌هایی که از همان ابتدا فعالین این شبکه‌ها انجام دادند همه ثبت شده است. دیگر جای هیچ حاشا نیست.

پانوشت: باتوجه به اینکه وحید دلیجه جزو نخستین  کسانی بود که در رابطه با راه‌آهن مصاحبه‌هایی را با مسئولان انجام داده بود، گفتگوهای وی در این رابطه مستند موجود است و استناد نویسنده به پیگیری‌های وی در راستای شکافتن راه‌آهن است.

صدیقه (آیلا) جاذبی

نوشتن دیدگاه