همزیستی نیوز- دومین جلسه نقد کتاب کانون نویسندگان مجتمع دینی اهل سنت شهرستان قشم به میزبانی مدرسه عالی بانوان هلر و با حضور جمعی از علاقه مندان مبحث اندیشه اسلامی برگزار شد.
در این نشست ابتدا منتقد جلسه آقای احمد حسینی به معرفی رضا بابایی نویسنده کتاب دیانت و عقلانیت که سابقه تعامل فکری نیز با ایشان داشته‌اند پرداخت و سپس با تبیین نکات نقادانه و مفید پیرامون محتوا و فرم نوشتاری کتاب برای حاضرین مشتاق به نویسندگی گفت: نکته بارز و قابل تأمل در این کتاب سعی نویسنده در به محک گذاردن فهم و اندیشه رایج پیرامون مسائل دینی است اما در این کتاب آسیب‌شناسی بر راه حل غلبه دارد و این نوع گفتمان بیشتر مناسب محافل آکادمیک بوده و در اجتماع کمتر محل اعراب دارد.
وی افزود: نویسنده کتاب دیانت و عقلانیت به خوبی سنت فکری و دینی را آسیب‌شناسی می‌کند اما از معرفی پایه‌های اصلی سنت باز می‌ماند که نکته مغفول مانده کتاب است چراکه برای یافتن راه حل باید در مورد پایه‌های سنت به گفتگو پرداخت.
احمد حسینی منتقد جلسه معتقد بود هرچند که مقصود نویسنده نقد سنت‌های حاکم بر پیروان مذهب تشیع است اما در بسیاری موارد به وضوح جامعه اهل سنت نیز با چنین مسایلی روبرو است و باید روشنفکران این مذهب نیز سریع‌تر به میدان وارد شوند و در ابتدا نیز آسیب‌شناسی عمیق صورت بگیرد.
به گفته منتقد جلسه این کتاب از تفاوت دیدگاه بین روشنفکران در جامعه ایران پرده بر می‌دارد و تکثر دیدگاه‌ها نسبت به یک موضوع نزد این گروه را به علت ارائه گفتگوی منفک و جدا از هم به خوبی بازنمایی می‌کند. منتقد جلسه معتقد بود که کتاب در واکاوی اندیشه‌های دینی و سعی در تعدیل برخی اندیشه‌های ناکارآمد و به تعبیری غیر مطلوب که نشانه‌هایی از تعصب در آن دیده می‌شود، معدل خوبی می‌گیرد و از این جهت موفقیت بالایی را کسب کرده است.
وی در پایان با عنوان این‌که نقد بر همه شئون زندگی وارد است و نیازی هم به مبانی تئوریک برای آن نیست و هر کس حق دارد آگاهانه به واکاوی پدیده‌های پیرامونی خود بپردازد این‌گونه نشست‌ها را برای جامعه مفید دانست.
در ادامه بحث نقد کتاب دیانت و عقلانیت٬ جابر نیکو بعنوان رئیس کانون نویسندگان مجتمع دینی اهل سنت شهرستان قشم با قدردانی از آقای احمد حسینی جهت قبول زحمت راه و اجابت دعوت و حضور در جزیره قشم به ارائه نقطه نظرات خود پیرامون فرم و محتوای کتاب پرداخت که بستر ورود حاضرین به گفتگو نیز فراهم آمد.
جابر نیکو با اشاره به متن پشت جلد ایراد اساسی خود را متوجه اصطلاح اصحاب دین نموده و گفت: اگر علما و یا به تعبیری خواص مورد خطاب این کتاب هستند لحن انتخابی نویسنده به علت به کار گرفتن افراطی توضیحات مناسب نیست و اگر اصحاب دین را عوام فرض بگیریم که موضوع آسیب‌شناسی سنت‌های دینی مناسب طرح برای عوام نیست که باید نویسندگان به انتخاب لحن برای متون خود توجه بیشتری به خرج دهند.
وی ادامه داد: گفتارها که با نام جستار در کتاب آمده‌اند نشان از نگاه پوپولیستی نویسنده به مسائل جامعه دارد و فقط به گفتن مشکلات آن‌هم از منظر خود نویسنده بسنده شده و ورود به بحث‌های عمیق و حساس جامعه نیز سرسری و بدون رویکرد تخصصی است.
رئیس کانون نویسندگان مجتمع دینی اهل سنت شهرستان قشم متن علمی را نوشته‌ای دقیق و کارشناسانه با استفاده از اصطلاحات فنی و روشن و غیر قابل تأویل دانست و از این منظر نیز بر کتاب دیانت و عقلانیت ایراد وارد دانست و چند مثال از ایرادات کتاب را مطرح نمود و گفت: از نمونه‌های عدم دقت در بکارگیری تعابیر در صفحه ۳۷۳ مشهود است که نویسنده بدون توجه به پیشینه اصطلاح غربزدگی در ایران چنین می‌آورد؛ غربزدگی معنایی دیگر نیز دارد که خود غربی‌ها هم از آن می‌نالند! و یا درصفحه ۳۷۵ ناتوان از تعریف مفهوم معنویت می نویسد؛ معنویت با هر رنگ و بویی زندگی انسان را معنادار می‌کند! و یا در بسیاری از صفحات نویسنده خلط منطقی می‌کند که بعنوان مثال در صفحات ۳۸۰ و ۳۸۳ بارها بین مفاهیم خداباوران و دین‌داران و خداپرستان ودین‌پرستان خلط صورت می‌گیرد.
وی ادامه داد: همچنین در غالب جستارها موضوع مطرح شده در ابتدای بحث در متن گم می‌شود بعنوان مثال در جستار قصه دین و ایمان نویسنده در ابتدا هفت سؤال اساسی پیش‌روی مخاطب می‌گذارد و در پایان جستار نه پاسخی وجود دارد و نه از سؤالات ابتدا اثری دیده می‌شود. تناقض‌گویی در متن نیز بسیار دیده می‌شود از جمله در صفحه ۳۸۶ و ۳۸۸ می‌نویسد؛ پیامبران کوشیدند علاوه بر خدای یکتا خدای یکسان را نیز معرفی کنند اما در ۲ صفحه بعد نویسنده در تناقضی آشکار مدعی می‌شود پیامبران خدای درونی و شخصی را پذیرفته اند.
در پایان این جلسه حاضرین نیز به بیان نقطه نظرات خود پیرامون کتاب پرداختند.
لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
با توجه به آن که امکان موافقت یا مخالفت با محتوای نظرات وجود دارد، معمولا نظراتی که محتوای مشابه دارند، انتشار نمی یابند.