جشن تولد با طعم خشونت خانگی

به گزارش ایرنا قربانی خشونت، دختر یکی یکدانه پدر است و تنها خطایش تلاش برای نجات مادر از ضربه های او در روز تولدش بوده است؛ روزی که قرار بوده تولدش جشن گرفته شود اما چنان در چنگال خشونت گرفتار می شود که مادرش هم نیز نمی تواند به او کمک کند، حالا او چنان از لحاظ ظاهری آسیب دیده است که برای روزها نمی تواند سر کار برود. او در سالروز تولدش انتظار جشنی باشکوه نداشت اما فکر هم نمی کرد که این بلا سرش بیاید.
اما این پایان ماجرا نیست، خشونت به همین جا ختم نمی شود، مادر و دختر شبانه و بدون اینکه فرصت داشته باشند حتی لباس مناسب خیابان بپوشند، از خانه رانده می شوند. جمجمه مادر دچار شکستگی شده و دختر نیاز به عمل دارد.
یکی از همسایه ها خوشبختانه با شماره ۱۲۳ بهزیستی آشنایی داشته و با تماس با آنان این مورد همسرآزاری و خشونت علیه فرزند را گزارش می دهد؛ مادر و دختر در خانه امن استقرار پیدا می کنند؛ خانه ای که همواره مامن زنانی است که متاسفانه اغلب آنان حتی لباس مناسبی بر تن ندارند و دست خالی و کتک خورده از خانه ها رانده شده اند.

 تهدید از مادرشوهر، کتک خوردن از برادر شوهر
زنی که بیش از ۲۰ سال است ازدواج کرده و حالا شوهرش جمجمه اش را شکسته و به چشمش صدمه رسانده به خبرنگار ایرنا از روزهای آشنایی با شوهرش تا رانده شدن از خانه و آمدن به خانه امن می گوید: از قم به خانه عمویم در تهران، مهمانی آمده بودم و همسرم در آن زمان کارگر دوست عموی من بود که مرا آنجا دید و به خواستگاری آمد.
او می افزاید: خواستگارم را در آن زمان رد کردم چون نمی خواستم در تهران ازدواج کنم اما بعد از بازگشت به قم، خانواده همسرم تا ماه ها به خواستگاری ام آمدند و مادرشوهرم با وعده هایش نوید زندگی خوبی را به من داد و من هم بالاخره قبول کردم.
وی ادامه می دهد: دو سال اول به خوبی متوجه رفتار همسرم نبودم. همسرم با مادرشوهرم هر دو با هم همیشه کتکم می زدند و حتی برادرشوهر کوچکم نیز مرا مورد ضرب و شتم قرار می داد و طی این سال ها خیلی اذیت شدم.
وی اضافه می کند: چند سال بعد خدا دختری به من داد و گفتم با آمدن او شاید وضع بهتر شود اما بدتر شد؛ چون بچه کوچک داشتم مادرشوهرم همیشه تهدیدم می کرد که اگر بخواهی بروی بچه ات را می گیریم. به خاطر دخترم زندگی کردم تا دختر سر و سامان بگیرد و به سنی برسد که بد را از خوب تشخیص بدهد و شرایط من را درک کند.
این زن ادامه می دهد: دخترم بارها می گفت «چرا با بابا زندگی می کنی وقتی اینقدر اذیتت می کند» اما من می خواستم بعد از ۱۸ سالگی دخترم از همسرم جدا شوم.
وی می افزاید: همسرم سال هاست کارش ضرب و شتم است و هیچوقت هم پشیمان نشده است. مادرش هم از رفتار پسرش نسبت به من گلایه ای ندارد و حتی به نظر می رسد او را حمایت هم می کند؛ همسرم مشروبات الکلی و قرص های آرامبخش زیاد مصرف می کند. اما آن روزی که من و دخترم را اذیت کرد، ندیدم قرصی بخورد.
وی اضافه می کند: همسرم کوچکترین چیزی را برای حمله کردن و فحاشی بهانه می کند. در دعوای اخیر نیز می خواستم برای تولد دخترم حداقل سالاد اولویه ای درست کنم و سیب زمینی روی گاز گذاشته بودم و از همسرم ۲۰ هزار تومان برای تهیه مواد دیگر آن خواستم، بهانه کرد که برای چی پول های من را خرج می کنی، برای چی پول های من را از حسابم می کشی. برای چی می خواهی ۲۰ هزار تومان برداری، مگر خودت کار نمی کنی.

 از ریختن غذا در زباله دانی تا شکستن ظرف ها
این زن ادامه می دهد: اینطور نیست که دعوا فقط بر سر پول باشد، هربار چیزی را بهانه می کند به طورمثال می گوید غذا گرم یا سرد است؛ غذایی که از ساعت ۶ تا ساعت ۱۲ می گذارم جا بیفتد موقعی که آماده می شود و می خواهیم آن را بخوریم، بلند می شود غذا را در زباله می ریزد و همواره ظرف ها را می شکند.
وی می افزاید: همسرم همواره ظرف ها را می شکند، باور نمی کنید اما الان ظرف یکجور ندارم که جلوی مهمان بگذارم، یک نمکدان در سفره ندارم. با این حال سرویس ۱۲ نفره خریدم که بگذارم کنار که اگر مهمان می آید، آبرو داشته باشم؛ به هرحال تمام وسایل خانه را می شکند؛ ناسزا می گوید، کتک می زند و هیچوقت هم پشیمان نمی شود. هر بار هم به او اعتراض می کنی فایده ای ندارد. بارها به او گفته ام که اگر مشکل روحی و روانی داری نزد روانپزشک برویم، من هم با تو می آیم شاید من مشکل دارم اما اصلاً راضی نمی شود و به این کار تن نمی دهد.

 واکنش عجیب همسر به ماندن زن در خانه امن
این زن می گوید: بیش از ۲۰ سال است که پایم را در کلانتری و دادسرا نگذاشته ام اما حالا کار به جاهای باریک کشیده است.
وی می افزاید: همسرم همین چند روز پیش به من گفت «برگرد و از این کاری که می کنی، خجالت بکش، مگر دفعه اولمان است، حالا یک دعوا کردیم، مگر می خواهی دخترمان بچه طلاق شود» اما حالا هر چی فکر می کنم می بینم امنیت ندارم.
وی ادامه می دهد: شاید الان به خانه برگردم کارهایش را تشدید کند و کارهایش بدتر هم شود.

 ضربه ها منجر به شکستگی جمجمه و دوبینی شد
این زن درباره عوارض ضرب و شتم اخیر خود می گوید: چشم راست نیاز به عمل دارد و براثر ضرب و شتم دو بینی پیدا کرده ام، طبق مدارک موجود به گفته پزشک، طول درمان هم دارم.
وی می افزاید: همسرم با مشت زده است اما اینقدر ضربات شدید بوده که پزشکان به من گفتند حواست نبوده و احتمالاً با لگد زده است. اما گفتم تا جایی که یادم است با مشت زد و یک سمت هم زد و نمی دانم چرا سمت دیگر صورتم هم کبود شده است، گفتند روی این سمت هم تاثیر گذاشته است. جمجمه ام شکستگی دارد.
وی در پاسخ به این سئوال که آیا قبلاً هم مورد ضرب و شتم قرار گرفته است، می گوید: قبلاً همیشه بیشتر به سرم ضربه می زد. یک بار چنان ضربه ای به سرم زد که خون فواره زد و حالم خیلی بد بود. چند بار هم موهایم را از ته کنده است.

 وقتی طاقت همسایه هم طاق می شود
این زن می گوید: اولین بار است که به خانه امن می آیم. همسرم مشغول ضرب و شتم من و دخترم بود که پسر طبقه بالا با شماره ۱۲۳ اورژانس اجتماعی تماس گرفت. می گفت «نمی شود تو اینقدر اذیت شوی، چهار سال است که می بینیم اذیت می شوی، دیگر طاقت نداریم، شورش را درآورده است.»
وی اضافه می کند: تصمیم ۱۰۰ درصد به جدایی گرفتم. فعلاً اما فقط به پزشکی قانونی مراجعه کردم. شاید از حق خودم بگذرم اما از حق دخترم نمی توانم بگذرم، دخترم خیلی شدید مورد ضرب و شتم قرار گرفته است و غضروف های بینی اش له شده بود.شاید از حق خودم بگذرم اما از حق دخترم نمی توانم بگذرم، دخترم خیلی شدید مورد ضرب و شتم قرار گرفته است و غضروف های بینی اش له شده بود.‌

وی ادامه می دهد: دخترم به من می گوید «هنگام ضرب و شتم مرگ را جلوی چشمم دیدم»، طوری او را مورد ضرب و شتم قرار داد که حتی نمی توانست نفس بکشد. مادرشوهرم ایستاده بود و اجازه نمی داد من بچه را از پدرش جدا کنم. برای اولین بار در همسایه طبقه بالا را زدم و از او کمک خواستم.
وی با ابراز رضایت از تلاش کارکنان خانه امن بهزیستی می گوید: آنان تلاش کردند اینجا را شبیه خانه کنند و دخترم چند روز است اینجا آمده است؛ درست است که او دوست ندارد اینجا بماند اما می گوید «مامان حداقلش این است که می دانیم سرپناه بالا سرمان است و آواره نیستیم».
وی ادامه می دهد: حالا من این در و آن در زدم تا حداقل بتوانم پولی جور کنم و خانه ای بگیرم؛ خودم استقلال مالی دارم و می توانم روی پای خود بایستم. خیاط هستم و از نظر مالی مشکل ندارم؛ درآمد ماهانه همسر من پنج و نیم میلیون تومان بود اما خودم هم می توانم استقلال مالی داشته باشم.

 فرزندان دختر تا ۱۸ سال می توانند نزد مادر در خانه امن بمانند
طاهره حقدادی مسئول یکی از خانه های امن در تهران به خبرنگار ایرنا می گوید: اگر زنی شبانه از خانه رانده شود ابتدا از ۱۱۰ صورت جلسه می گیریم که بعداً
مشکلی پیش نیاید. چون می خواهند بگویند ما شب اینجا بودیم و نامه ای داشته باشند که فردا مثلاً شوهرشان برای آنان مشکلی درست نکند.
وی می افزاید: زنان به صورت خودمعرف هم به خانه امن می آیند. از اورژانس اجتماعی ۱۲۳، از کلانتری ۱۱۰ و از دادگاه نیز مراجعه می کنند. خودمعرف زیاد داریم.
وی خاطرنشان می کند: دختران تا ۱۸ سال اینجا نگهداری می شوند و بعد از آن به مرکز نگهداری می روند. اما معمولاً می مانند. به طور مثال زمانی پیش آمده دختری ۲۲ ساله دانشجو که وابستگی زیادی به مادرش داشته، اینجا مانده است اما معمولاً دختر تا ۱۸ سال می ماند.
حقدادی خاطرنشان می کند: کودکان پسر هم تا ۱۰ یا ۱۲ سال (اگر جثه ریزی داشته باشند) می توانند در خانه امن بمانند و بعد از آن برای آنها مرکز داریم. تاحدامکان معمولاً تلاش می کنیم مادر و فرزند را از هم جدا نکنیم و معمولاً جدا نمی کنیم.

راندن شبانه زن باردار از خانه یک هفته قبل از زایمان
این مسئول خانه امن می گوید: مراجعه زن باردار هم داشتیم. دو هفته پیش زن بارداری که یک هفته به زایمان او مانده بود ساعت ۱۲ شب همراه مادرش به خانه امن آمد و بعد او را به مرکز مداخله در بحران راهنمایی کردیم؛ با همسرش صحبت کرد و در نهایت بازگشت به خانه داشت.
حقدادی می افزاید: مادر این خانم از همسرش جدا شده بود و جا و مکان نداشت و خانه دخترش زندگی می کرد و داماد آن شب به او گفته بود باید برود و دختر هم گفته بود که پس من هم با مادر می روم.

از خانه بدون کفش رانده شد
مسئول خانه امن می گوید: زنان مراجعه کننده به خانه امن از همه طبقات هستند؛ آنها تحصیلات مختلفی دارند از دکترا و فوق لیسانس تا سطوح پایین تر؛ زمانی مراجعه زنی را داشتیم که خودش در کلانتری کار می کرد.
حقدادی می افزاید: مراجعه زنان معلم و سرپرستار بیمارستان که وضع مالی خوبی داشته اند هم داشتیم؛ زنی بود که همسرش پزشک بود و او را بدون کفش بیرون کرده بود و با ماشین اینجا آمده بود.زنی بود که همسرش پزشک بود و او را بدون کفش بیرون کرده بود و با ماشین اینجا آمده بود.

وی یادآور می شود: زنان در خانه امن تا چهارماه می توانند بمانند بستگی دارد که کارهای حقوقی آنها چه مدت طول بکشد که در صورت نیاز مدت اقامت در خانه امن را تمدید هم می کنیم اما معمولاً همان ۱۲۰ روز است.

 داد و هوار شوهران پشیمان
این مسئول خانه امن می گوید: مواردی داریم که شوهرانی که به این خانه مراجعه می کنند و داد و فریاد راه می اندازند چرا همسرشان به این مرکز آمده است. در این موارد روانشناس با آنها صحبت می کند.
حقدادی می افزاید: شوهران این زنان معمولاً نمی پذیرند که همسرشان به خانه امن بهزیستی مراجعه داشته باشد و دید مثبتی به بهزیستی ندارند. ممکن است روز اول ناراحت و عصبانی باشند. سعی می کنیم با آنها صحبت کنیم و آنها را آرام کنیم. بعد از چند جلسه پشت سر هم که می آیند دیدشان بهتر می شود.
وی ادامه می دهد: برخی شوهران پشیمان نیز با داد و هوار می خواهند با همسر خود ملاقات داشته باشند، به آنها می گوییم که خانمت شرایط خوبی ندارد و بگذار حالش بهتر شود. کسی خبردار نمی شود که همسرت به خانه امن مراجعه داشته است.

 زنان رانده شده از خانه با پوشش نامناسب
این مسئول خانه امن می گوید: اگر زنی مورد خشونت و ضرب و شتم قرار گرفته باشد، اولین کاری که می کنیم ارجاع به پزشکی قانونی است و تمام کارهای مربوط به آن زن را انجام می دهیم به طور مثال زن بیماری به اینجا مراجعه کرده بود و خدمات درمانی بیمارستانی کارهایش را انجام می دهیم و تا زمانی که زن اینجاست، دولت هزینه های آن را می پردازد.
حقدادی از مردم می خواهد به خانه های امن کمک کنند و می گوید: واقعیت این است که خدمات ارزشمند به زنان و کودکان در خانه امن ارائه می شود. حتی هزینه میوه بچه ها را از هزینه خودمان تهیه می کنیم و دلمان نمی آید که چون بودجه ای نداریم برای آنها هزینه نکنیم.
وی می افزاید: خدمات خانه امن برای مردم شناخته شده نیست بیشتر خیران شیرخوارگاه ها را می شناسند.
وی تاکید می کند: معمولاً زنانی که از خانه رانده می شوند، حتی لباس مناسب بر تن ندارند.

 خانه امن، مامن گذری است
حسین کریم پور ماکیانی معاون این مجموعه مرکز بهزیستی نیز به خبرنگار ایرنا می گوید: زنان تا زمان پیگیری کارهای حقوقی خود در خانه امن می مانند و تا تکلیف قانونی این زنان در چهارچوب ضوابط تعریف شده، حل نشود و تا مددکار و تیم کارشناسی ما تشخیص شان بر صلاح آن همسر نباشد، رهایش نمی کنند و حتی پیگیری های بعد هم دارند.
وی تاکید می کند: زنان رانده شده از خانه یا تحت خشونت باید در خانه امن تکلیفشان معلوم شود تا بتوانند در ساختارهای دیگر بهزیستی تعریف شوند و خدمات دیگری دریافت کنند. خانه امن، محلی گذری تا تعیین تکلیف قانونی زن است.
وی اضافه می کند: وقتی تکلیف قانونی زن مشخص شد دیگر دست ما باز می شود تا این زن در خانه همسرش، خانه پدرش یا مراکز ما نگهداری شود که آن داستان دیگری دارد. مدت زمان ماندگاری زن در خانه امن البته بستگی به نظر قاضی دارد. اگر قاضی صلاح بداند که بیشتر بماند، بیشتر می ماند اما معمولاً تا چهار ماه می ماند.

 قاضی نیستیم
معاون این مجموعه مرکز بهزیستی می گویدا: بسیاری از مردان که زنان خود را مورد خشونت قرار می دهند بعد از ساعتی پشیمان شده و دچار بحران روحی می شوند.
وی می افزاید: به طورمثال شوهر یکی از زنان از در و دیوار می آمد برای اینکه زن را ببیند و قضیه را حل کند اما ما (مسئولان مجموعه بهزیستی) قانون نیستیم، ما مجری قوانینی هستیم که به ما ابلاغ می شود و تشخیص صلاحیت ملاقات با همسر با تشخیص قاضی است.
پورکریم ماکیانی می افزاید: هر آنچه که تشخیص قاضی باشد ما عمل خواهیم کرد. البته مشاوره می دهیم، ما گزارش می دهیم ما به مراجع قانونی می گوییم که شرایط این زن یا کودک چطور است اما همسرانی هم هستند که می آیند و از کرده خود پشیمان هستند اما چون در شرایط قانونی قرار گرفتند، حتماً باید قانون این تشخیص را بدهد که او پشیمان شده است.

مداخله تیم مشاوره در بحران های خانوادگی
معاون این مجموعه مرکز بهزیستی می گوید: سازمان بهزیستی موارد مداخله در خشونت خانگی و موارد رانده شده همسر از خانه را تحت پوشش داردو زنان خشونت دیده را در خانه امن اسکان می دهد تا از آسیب دیدگی آنها جلوگیری کند.
پورکریم می افزاید: این زنان، زنانی هستند که از هر طریقی خشونت دیده می شوند، زنانی که در خانواده ها طرد می شوند، ترکشان می کنند یا از خانه بیرونشان می کنند، ما اینجا آنان را نگهداری می کنیم تا تکلیف شان معلوم شود.
وی ادامه می دهد: این زنان که توسط همسران خود در خیابان ها سرگردان و ویلان می شوند توسط حکم قضایی یا ۱۱۰ نیروی انتظامی به خانه امن ارجاع داده می شوند و ما آنها را اسکان می دهیم تا تکلیف قانونی آنان مشخص شود.
وی اضافه می کند: ما تیم مشاوره داریم و این زنان را به مرکز مداخله در بحران ارجاع می دهیم. کارشناسان مراکز مداخله در بحران با این زنان صحبت می کنند و اگر نیاز باشد با شبکه های حمایتی این زنان مانند پدر و مادر یا برادر خواهر ارتباط می گیرد و بهترین راهکار برای حل مشکل آنان انتخاب می شود.

 رانده شدن کودکان همراه مادران از خانه
معاون مجموعه مرکز بهزیستی می گوید: رویکرد ما برای همسران یا فرزندان همواره رویکرد بازگشت به خانواده هایشان است و اعتقاد داریم هیچ کجا مثل خانواده برای زنان و کودکان مفید نیست اما این اطمینان حاصل می شود که دوباره دچار آسیب مجدد نشوند.
پورکریم ماکیانی می افزاید: تیم تخصصی ما این مسائل را بررسی و اعلام خواهد کرد، از ابتدای امسال حدود ۳۷ زن و ۲۰ فرزند را اینجا نگهداری کردیم که کودکان همراه مادرشان از خانه رانده شده بودند.
وی ادامه می دهد: اینجا غذای رایگان، فضای رایگان، امکانات رایگان و مشاوره رایگان در کنار خدمات مددکاری و روانشناسی رایگان به آنان ارائه می شود تا تکلیف قانونی آنها مشخص شود.

 مردم به خانه های امن کمک کنند
خانه امن مامن زنان و کودکانی است که به بهانه های مختلف تحت خشونت و ضرب و شتم قرار می گیرند و فرصتی ندارند تا توشه ای از خانه همراه خود ببرند. بنابراین این مراکز نیز همانند مراکز دیگر بهزیستی مانند شیرخوارگاه ها نیاز به کمک های مردمی دارند تا لباس و دیگر مایحتاج برای ساکنان این خانه ها فراهم شود.
پورکریم ماکیانی، معاون مجموعه مرکز بهزیستی شماره کارت ۶۰۳۷۹۹۱۸۹۹۶۵۹۶۴۷ و شماره شبا ir120170000002173451374001 را جهت واریز کمک های مردمی اعلام کرده است.