همزیستی نیوز - عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور قشم گفت: شواهد تاریخی و اسناد معتبر حاکی از این است که جزیره قشم از زمان پیدایش خود دارای اسامی متعددی بوده که با گذشت زمان تغییر پیدا کرده و در نهایت در عصر کنونی به اسم «قشم» منجر شده است.
دکتر احمد بازماندگان خمیری در گفت و گو با همزیستی نیوز افزود: «کاوان»، «بنی کاوان یا ابرکاوران»، «لافت»، «شیب دراز»، «برخ یا برخه» و «کشم» از جمله این اسامی است که از میان این اسامی اسم «کشم» از جایگاه ویژه ای از نظر سندیت تاریخی برخوردار است.
به گفته وی کتاب «جنگنامه کشم» با موضوع فتح جزیره قشم توسط نیروهای دولتی ایران در دوره صفویه که نویسنده آن مشخص نیست، از مهم ترین اسناد تاریخی برجای مانده درباره این جزیره است که واژه های استفاده شده در آن گویای محلی بودن نویسنده این کتاب است.
بازماندگان خمیری صراحت این کتاب درخصوص واژه «کشم»، وجود این واژه در برخی از منابع مربوط به قرون سوم و چهارم هجری قمری که به صراحت از بازار بزرگ «کشم» در آنها نام برده شده و همچنین استفاده متعدد از این واژه در نقشه های تاریخی را از جمله دلایل خود برای سندیت تاریخی اسم «کشم» عنوان کرد.
وی گفت: در گزارش«پیترو دلاواله» سیاح ایتالیایی که در سال 1623میلادی به هنگام سفر به بندرعباس(گامبرون) به مجموعه اطلاعات منظوم درباره خلیج فارس و جزایر آن از جمله قشم دست پیدا می کند نیز به کرات از واژه «کشم» استفاده شده است.
به گفته بازماندگان خمیری در بخش هایی از این اطلاعات منظوم به واژه «کشم» این گونه اشاره شده است:
- بنایی که قلعه در«کشم» کرد دل خان ایران پر از خشم کرد
- رسیدند لشکر چو در ملک «کشم» همه با دلی پر ز اندوه و خشم
- مسخر چو گردیده شد ملک «کشم» برون کن زدل غصه و کین و خشم
معنی واژه کشم
وی درباره معنی واژه «کشم» هم گفت: در فرهنگ لغات فارسی از جمله دهخدا و معین و همچنین در فرهنگ زبان پهلوی هیچ اشاره ای به واژه «کشم» نشده ولی به واژه «قشم» اشاراتی شده است.
این عضو هیات علمی دانشگاه با بیان اینکه فقدان واژه «کشم» در زبان فارسی به معنی نادرستی این واژه نیست از تلاش خود برای یافتن معنی آن در زبان های دیگر سخن گفت و تصریح کرد: در فرهنگ لغت زبان سانسکریت(زبان باستانی هند) واژه «کشم» به معنی سرزمین سرسبز و حاصلخیز آمده که دقیقا با تعابیری که در آن دوران از جزیره قشم می شد، مطابقت دارد.
بازماندگان خمیری با اشاره به اینکه دو واژه «کشمیر» منطقه حائل بین هند و پاکستان و «کشم» مرکز ایالت بدخشان افغانستان نیز در جستجوهایش در زبان هندی پیدا شده است، یادآور شد: با توجه به اینکه مراودات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی هند با خلیج فارس و جنوب ایران از یک تاریخ دیرینه برخوردار بوده، فرهنگ هندی ها نیز در برخی عرصه های فرهنگی این مناطق مانند نوع غذاها، پوشش ها، رنگ ها و مواردی از این قبیل تاثیر گذاشته است، شاید واژه هندی «کشم» نیز از این طریق روی اسم جزیره قشم تثبیت شده باشد.
به گفته وی مشابه این مورد، واژه هایی مانند گامبرون به معنی ساحل خرچنگ و کنگ به معنی ساحل دریا نیز بخاطر حضور طولانی استعمار پرتغال در مناطق و جزایر جنوبی ایران از زبان پرتغالی روی بندرعباس و بندر کنگ از توابع شهرستان بندرلنگه تثبیت شده است.
وی با اشاره به سفرنامه «نئارخوس» از سرداران اسکندرمقدونی که پس از رسیدن نیروهای یونان به هند به دستور اسکندر با کشتی به مناطق اطراف هند سفر کرده و به جزیره قشم رسیده بود، گفت: «نئارخوس» در این سفرنامه از برخوردش با مقبره «اریتره»(اسطوره یونانی ها) در جزیره قشم( اوراکتا) یاد می کند.
«کشم» در نقشه ها و تصاویر تاریخی
دکتر احمد بازماندگان خمیری دربخش دیگری ازاین گفت و گو با بیان اینکه نقشه ها یکی از مهم ترین منابع و اسناد معتبر در پژوهش های تاریخی بشمار می رود، گفت: در برخی از نقشه های فارسی از جزیره قشم با عناوینی از قبیل جزیره لافت، جزیره آوال(بحرین) و بن یا ابن کاوان ولی دربرخی از نقشه های اروپایی از آن به نام جزیره اوراکتا نام برده شده است.
وی با اشاره به اینکه برخلاف بندرعباس، هرمز و کنگ متاسفانه تصاویر زیادی از قشم در تاریخ برجای نمانده است، یادآور شد: یک تصویر تاریخی که من از قشم توانستم در منابع معتبر پیدا کنم عکسی از قلعه پرتغالی های قشم است که از دوره صفویه در سال 1701میلادی برجای مانده است.
به گفته وی عکسی از باسعیدو به عنوان مهم ترین مرکز ذخیره ذغال سنگ انگلیسی ها برای مصرف کشتی های شان، عکسی از قشم به عنوان یکی از مراکز تجاری در سال 1850 یا 1860میلادی حاوی چند خانه و ساختمان و کشتی های تجاری و همچنین عکس هایی از قشم در کتاب داستان سفر «لرد کرزن» به این جزیره در سال 1850میلادی از دیگر اسناد تصویری تاریخی قشم بشمار می رود.
همزیستی نیوز - همزمان با گرامیداشت روز خبرنگار کتاب جعبه سیاه زیست بوم خلیج فارس به نویسندگی «ایرج اعتمادی» در جزیره قشم رونمایی شد.
به گزارش روابط عمومی سازمان منطقه آزاد قشم، «جعبه سیاه زیست بوم خلیج فارس» به قلم «ایرج اعتمادی» با حضور مدیرعامل سازمان منطقه آزاد قشم، معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری این سازمان و اصحاب رسانه همزمان با آیین گرامی داشت روز خبرنگار رونمایی شد.
این کتاب دو هزار و 500 نسخه‌ای در 208 صفحه رقعی با تصاویر رنگی که 35 هزار تومان قیمت دارد به بیان ناگفته‌هایی از جاذبه‌ها و بحران‌های زیست بوم سواحل و جزایر خلیج فارس می‌پردازد.
جعبه سیاه زیست بوم خلیج فارس در قالب دو فصل، بخشی از گفت‌وگوها و گزارش‌های زیست محیطی ایرج اعتمادی یک روزنامه‌نگار و خبرنگار در قشم را منعکس می‌کند.
تا کنون کتاب‌های «بن‌بست عاطفه‌ها»، «اشک، عشق، باران»، «صدای سکوت»، زنجیرهای دلتنگ»، «پسر ناخدا ابراهیم»، «طنز ۱۴۰۰»، «جزیره بدون روتوش» و ۱۲ جلد کتاب کودک با موضوع «قصه‌های عامیانه لارستان کهن» از این نوسینده 49 ساله قشمی به چاپ رسیده است.
همزیستی نیوز - معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم از پایه‌گذاری باشگاه خبرنگاران در این منطقه آزاد تجاری-صنعتی با هدف ایجاد زنجیره منسجم رسانه ای خبر داد.
به گزارش روابط عمومی سازمان منطقه آزاد قشم، مرتضی شیخ‌زاده شامگاه پنجشنبه در دیدار اصحاب رسانه با مدیرعامل سازمان منطقه آزاد قشم که به مناسبت روز خبرنگار صورت گرفت اظهار گفت: برخورداری از رسانه و خبرنگاران فعال ویژگی مشترک تمام کشورهای توسعه یافته است.
وی سطح شفافیت در این کشورها را مطلوب ارزیابی کرد و افزود: از این رو چنین برداشتی حاصل می‌شود که می‌توان از مجرای شفافیت به توسعه دست یافت.
مدیرکل روابط عمومی سازمان منطقه آزاد قشم بیان کرد: آزادی و نقد منصفانه رسانه‌ها به عنوان رکن چهارم دموکراسی تسهیل‌گر مسیر توسعه است.
شیخ‌زاده از تاسیس باشگاه خبرنگاران منطقه آزاد قشم خبر داد و گفت: تامین اعتبار طرح از سوی سازمان منطقه آزاد قشم انجام و مقدمات کار در مراحل پایانی قرار دارد.
وی هدف از این اقدام را ایجاد زنجیره منسجم خبری در جزیره قشم برشمرد و ادامه داد: خبرنگاران جزیره اعضای هیئت رئیسه این باشگاه را تشکیل می‌دهند و علاوه بر راهبری، آموزش افراد علاقه‌مند به عضویت نیزتوسط آنان انجام می‌شود.
معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم اضافه کرد: باشگاه خبرنگاران منطقه آزاد قشم از تمامی روستاها برای تولید محتوا جذب نیرو خواهد داشت و پیش‌بینی می‌شود بیشترین اخبار تولیدی مربوط به عملکرد دهیاری‌ها و شوراهای اسلامی باشد.
شیخ‌زاد خاطرنشان کرد: خرید محتوای تولیدی و نشر اخبار برجسته در خبرگزاری‌ها و پورتال سازمان منطقه قشم از جمله برنامه‌های حمایتی پیش‌بینی شده به شمار می‌رود.
وی بیان کرد: رشد خبرنگاران و خبرگزاری‌ها در جزیره قشم طی سنوات اخیر کاملا محسوس است.
همزیستی نیوز - رییس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد قشم در آیین تجلیل از خبرنگاران تاکید کرد: اصحاب رسانه جزیره قشم باید به شفاف‌سازی فعالیتهای مجموعه سازمان منطقه آزاد کمک کنند و در این راستا می‌توانند هرگونه کوتاهی یا تخلفی از سوی این مجموعه را به شخص مدیرعامل گزارش‌دهند.
به گزارش روابط عمومی سازمان منطقه آزاد قشم، حمیدرضا مومنی شامگاه پنجشنبه در نشست با اصحاب رسانه جزیره قشم گفت: در وضعیت کنونی باید با انتشار اخبار مثبت امید را در جامعه تقویت کرد و این هنر خبرنگاران متعهد است.
رییس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد قشم افزود: نقد فعالیت‌ها نیز اگر با تقوای کلامی و نوشتاری همراه باشد تاثیر بیشتری دارد و می‌تواند به روند توسعه شتاب‌دهد.
وی ادامه‌داد: اخبار به صورت مستقیم بر روحیه مردم تاثیر می‌نهد و با توجه به شرایط موجود، اصحاب رسانه باید نگاهی پدرانه نسبت به جامعه داشته باشند و با فعالیت های خود امید را بیش از همیشه به جامعه تزریق کنند.
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد قشم اظهارداشت: جوانگرایی از مهم ترین سیاست‌های این سازمان در انتصابات است و میدان دادن به نیروهای بومی نیز در دستور کار بوده است.
جزیره قشم با مساحت یک هزار و ۵۰۰ کیلومتر در سال های ۱۳۶۹ و ۱۳۷۰ با تصمیم دولت به ۲ بخش منطقه آزاد با مساحت ۳۰۰ کیلومتر و منطقه ویژه اقتصادی با مساحت یکهزار و ۲۰۰ کیلومتر تقسیم شد.
پیوند اقتصاد ملی به اقتصاد جهانی، انتقال تکنولوژی پیشرفته به منطقه، جذب سرمایه های خارجی، تربیت نیروی انسانی ماهر و متخصص و افزایش صادرات و کسب در آمدهای ارزی از جمله هدف های ایجاد منطقه آزاد قشم است.
شهرستان قشم شامل جزیره‌های قشم، هنگام و لارک با حدود ۱۵۰ هزار نفر جمعیت از تنگه هرمز به موازات ساحل استان هرمزگان به طول ۱۵۰ و عرض میانگین ۱۱ کیلومتردر میان آب‌های خلیج فارس گسترده شده‌است.
همزیستی نیوز - با پیگیری های انجام‌شده توسط مدیرعامل منطقه آزادقشم، تردد خودروهای پلاک منطقه آزاد قشم با حجم موتور بالاتر از 2500 cc به مدت ۲ ماه ( بصورت متوالی و یا دو بازه یکماهه) به داخل کشور به آخرین مراحل صدور مجوز رسیده است.
به گزارش روابط عمومی سازمان منطقه آزاد قشم، مجوز آزادسازی خروج خودروها با حجم موتور بالای 2500 cc از قشم به سرزمین اصلی توسط مدیرعامل منطقه آزاد قشم درحال اخذ بوده و پیش بینی می‌شود که شیوه نامه اجرایی آن نیز در ایام عید قربان تا عید سعید غدیر ابلاغ شود.
پیش از این، شهروندان قشمی با رعایت دو شرط اساسی شامل معرفی نامه و کارت شهروندی قشم، می توانستند با خودروهای زیر 2500 cc خود برای یک بار در سال و به مدت یک ماه با گذرموقت، به سرزمین اصلی سفر کنند.
لغو ممنوعیت قانون خروج موقت خودروهای بالای 2500 cc از قشم به سرزمین اصلی، تحقق پیگیری مستمر مدیرعامل سازمان منطقه آزاد قشم و عیدی عید تا عید حمیدرضا مومنی به قشموندان است.
همزیستی نیوز- مفاهیم میراث مادی و معنوی جزیره قشم دارای معانی خاصی است که شناخت آنها می تواند به تقویت شناخت مردم نسبت به هویت، تاریخ و تمدن خودشان و آموزش نسل جوان در این خصوص کمک شایانی بکند.
برای گفت و گو درباره ویژگی های این مفاهیم در جامعه محلی جزیره قشم به عنوان یکی از غنی ترین جوامع ایران از حیث میراث فرهنگی به سراغ رییس اداره میراث فرهنگی منطقه آزاد قشم می رویم.
عبدالرضا دشتی زاده جزیره قشم را سرشار از هر دو نوع میراث مادی و معنوی می داند و در تشریح میراث مادی این جزیره می گوید: این نوع میراث که به میراث ملموس نیز مشهور است شامل آثار تاریخی و عناصر معماری بومی مثل بادگیرها و آب انبار(برکه به گویش محلی) و دیگر عناصر می باشد.
این دانش آموخته رشته باستان شناسی وسعت بی همتای جزیره قشم در مقایسه با دیگر جزایر خلیج فارس و همجواری آن با تنگه مشهور و بین المللی هرمز را از خصوصیات بارز و جذاب جزیره قشم برای گردشگران داخلی و خارجی می خواند ودرباره آثار تاریخی این جزیرهم یادآور می شود: قلعه تاریخی پرتغالی ها از جمله مشهورترین میراث ملموس جزیره قشم و نشانی از استعمار ستیزی ایران در خلیج فارس محسوب می شود. به گفته وی این مکان تاریخی با توجه به قرار گرفتن آن در داخل شهر قشم از مزیت های گردشگری فراوانی برخوردار است و ضرورت دارد مانند بقیه کشورهای دیگر که کنسرت ها، نمایش ها، کنفرانس ها، سمینارها و همایش های شان را در محوطه های تاریخی شان برگزار می کنند، در قشم نیز برخی از این گونه رویدادها در مکان هایی مانند قلعه پرتغالی ها برگزار شود.
وی غار خَربَس منتسب به دوران اشکانی ها و ساسانی ها در نزدیکی روستای رمچاه، قلعه نادری و چاه های تلا در روستای لافت قشم را نیز از دیگر میراث های مادی جزیره قشم برمی شمارد و از لافت به عنوان یکی از مهم ترین مناطق گردشگری و میراث فرهنگی نه تنها این جزیره بلکه جنوب ایران نام برده و تصریح می کند: این منطقه از لحاظ جنبه های مختلف مردم شناسی و معماری منحصربفرد است و به عنوان نخستین اکوموزه ایران شناخته شده است.
دشتی زاده بادگیر را یکی از مهم ترین عناصر معماری جزیره قشم می داند و می گوید: بادگیر یک سازه طبیعی عادی نیست بلکه نشانه ای از بکارگیری هوشمندانه این عنصر از سوی مردم قشم در جهت تطبیق سازه اقامت گاه های شان با شرایط آب و هوایی جزیره قشم است. وی با تاکید بر جذاب بودن بادگیر برای گردشگران از راهنماها و تورگردان های گردشگری می خواهد گردشگران را به اقامت گاه هایی ببرند که سازه آنها بادگیر داشته باشد.
رییس اداره میراث فرهنگی منطقه آزاد قشم در بخش دیگری از این گفت و گو از میراث معنوی به عنوان میراث ناملموس نام می برد و درباره خصوصیات این نوع میراث خاطرنشان می سازد: میراث معنوی توسط مردم و جوامع ایجاد و از جامعه ای به جوامع دیگر منتقل می شود.
وی تنوع را نیز از دیگر ویژگی های میراث معنوی می خواند و با اشاره به اینکه این نوع میراث در هر کشوری با خطر جهانی شدن مواجه است، یادآور می شود: دانش بومی مانند مهارت های مختلف از جمله لنج سازی در جزیره قشم از مصادیق این نوع میراث بشمار می رود.
دشتی زاده آیین هایی مانند بادبان کشی در لافت، زار، ازوا، موسیقی بومی و گونه های مختلف درخت نخل و شتر را نیز از دیگر مصادیق میراث معنوی این جزیره می داند ونسبت به برخی دخل و تصرف ها، تجاری سازی ها و سوء استفاده ها از این نوع میراث های شکوهمند معنوی در جزیره قشم هشدار می دهد..
وی همچنین بر ضرورت حمایت نهادها و سازمان های مسئول از جوامع محلی قشم برای حفظ و تقویت میراث ناملموس این جزیره تاکید می کند و با اظهار نگرانی از فراموش شدن گویش های محلی این جزیره به نقش بی بدیل دریانوردان قدیم قشم در تولید میراث معنوی در این جزیره اشاره وآنها را که با کشتی های هوزاری(بادبانی) به هند و آفریقا سفر می کردند، دانشمندان زمان خود می خواند.
رییس اداره میراث فرهنگی منطقه آزاد قشم در این گفت و گو گریزی هم به نقش زنان قشم درحفظ میراث فرهنگی این جزیره می زند و می گوید: زنان قشم میراث بانان و حافظان اصلی هویت و تاریخ کهن این جزیره هستند و حمایت از این زنان باعث صیانت و حفاظت از میراث گرانبهای قشم می شود.
دشتی زاده دراین خصوص می افزاید: زنان قشم مانند زنان همه نقاط دنیا، باورها و اعتقادات خود را در قالب آیین ها و سنت ها منتقل می کنند و باعث تقویت و تداوم ارزش های فرهنگی جامعه خود می شوند.
وی آیین ها و سنت های اهالی جزیره قشم مربوط به ازدواج، اعیاد و شادی ها و همچنین نوع پوشاک، زیورآلات ومانند اینها را که در طول تاریخ تداوم داشته است، نشانه هایی از نقش بی بدیل زنان درحفظ میراث فرهنگی جوامع می داند.
دشتی زاده همچنین با تاکید بر نقش آیین ها و سنت ها در ایجاد وحدت، انسجام و دوستی بین اقشار و جوامع مختلف، به اننتقال این مفاهیم به نسل جوان تاکید داشت.
همزیستی نیوز - رییس اداره ویژه کتابخانه های عمومی شهرستان قشم گفت: تعداد کتابخانه های عمومی شهرستان قشم در طول شش سال گذشته جهار برابر شد.
امینه دریانورد در حاشیه اولین جلسه انجمن کتابخانه های عمومی بخش شهاب شهرستان قشم در گفت و گو با همزیستی نیوز افزود: تعداد کتابخانه های عمومی شهرستان قشم در سال 1392 تنها سه باب بود که این تعداد با چهار برابر افزایش در سال 98 به 12 باب رسید.
به گفته وی این کتابخانه ها در روستاهای دوربَنی، گَوَرزین، خالِدین، توریان، دِیرستان، گوران، دولاب، طِبل، لافت، خالدین، کوشه و شهر درگهان با همت اداره ویژه کتابخانه های عمومی شهرستان قشم راه اندازی شده است
وی از افزایش قابل توجه آمارعضویت علاقه مندان در کتابخانه های عمومی شهرستان قشم نیز خبر داد و گفت: یکی از علل جذب افراد بخصوص جوانان به کتابخانه ها افزایش قابل توجه اجرای برنامه های متنوع فرهنگی در این شهرستان بوده است.
رییس اداره ویژه کتابخانه های عمومی شهرستان قشم همچنین اظهارامیدواری کرد که کتابخانه عمومی شهر سوزا مرکز بخش شهاب شهرستان قشم در آینده نزدیک افتتاح و مورد بهره برداری قرار بگیرد.
همزیستی نیوز - « رابطه نسل امروز با گذشته شان به تدریج دارد قطع می شود، سنت ها، آیین ها، گویش ها، لباس ها، ابزارها و وسایل زندگی نسل گذشته برای جوانان و نوجوانان امروز غریبه و ناشناخته شده اند و من وقتی می بینم بچه های ما برخلاف نسل ما، حتی پدربزرگ ها و مادربزرگ های شان را هم نمی شناسند، دلم می گیرد و همه اش دارم فکر می کنم که برای پرکردن این خلاء ایجاد شده از دست من نوعی چه کاری برمی آید؟»
گوینده این حرف ها نه یک فعال اجتماعی، نه یک کنشگر سیاسی و نه یک تحلیلگر رسانه ای بلکه یک فرد کاملا معمولی که شغل اصلی اش نجاری است از دغدغه های خود برایم می گوید.
البته جنس دغدغه های « صالح روزبه » که در نزد مردم به «خال» برگرفته از واژه خالو به معنی دایی، مشهور است از جنس دغدغه های عادی امروز ماها نیست، او برخلاف بسیاری از ما خیلی از تورم، گرانی، بی ثباتی و مانند اینها نگران نیست، لااقل این طور نشان نمی دهد، دغدغه او جمع کردن اجناس، اقلام، ابزار و وسایل قدیمی است که یا توسط اطرافیانش، فامیلش، دوستانش و آشنایانش به او هدیه داده شده و می شود یا اینکه خودش با هزینه شخصی آنها را تهیه و در این مکان که خودش نیز از نامگذاری آن به عنوان موزه خودداری می کند ولی من آن را در این نوشتار یک نمایشگاه شخصی می نامم با ظرافت و سلیقه زیبایی در کنار هم چیده است.
وقتی از کوچه پس کوچه های خاکی روستای طولا قشم گذشتیم و درمقابل در بسته یک دهنه ملک تجاری از خودرو پیاده شدیم هیچ تصوری از درون این مکان جز یک مغازه معمولی نداشتم، اما وقتی صالح با آن لباس محلی یکدست سفید که به آن جیمه می گویند در چارچوب در ورودی با لبخند ظاهر شد و به استقبال ما آمد و ما را به درون هدایت کرد، تازه متوجه شدم که در این گوشه دورافتاده و ناشناخته جزیره، عشق یک انسان به هویت درحال نزارخود درکنار انگیزه و اراده قوی او برای زنده نگه داشتن هویتش، چه محصول زیبایی را به بار آورده است!
در بدو ورود به این نمایشگاه که از برخی موزه های رسمی پرزرق و برق برایم جالب تربه نظر می رسد با محیطی زیبا، تمیز و در عین حال ساده مواجه شدم، از یک فضای کوچک جلو این مکان گذشتیم و وارد فضای اصلی نمایشگاه شدیم.
تنوع و زیبایی ابزار، وسایل واسباب شامل وسایل آشپزخانه، پوشاک، صندوق، گاوصندوق، تخت، چمدان، سبد، زنبیل، چراغ نفتی، هاون، آسیاب دستی و ده ها قلم دیگر مانند اینها نظرهر بیننده را به خود جلب می کند.
صالح گفت که از ده سال پیش به فکر ایجاد چنین مکانی افتاده و به تدریج و با مشکلات متعدد این نمایشگاه را به وضعیت فعلی رسانده است.
« من درآمدی از این نمایشگاه ندارم، ولی آنچه که انگیزه مرا در توسعه آن تقویت می کند، اولا عشقی است که من به تک تک این ابزار و اقلام قدیمی دارم، هر روز که به این وسایل نگاه می کنم یاد بزرگان و قدمای خودم می افتم و به گذشته خود افتخار می کنم.»
صالح می افزاید: دوما تشویق و حمایت بسیاری از دوستان، آشنایان و فامیل است که با اهداء یادگارهای قدیمی خانوادگی شان به این نمایشگاه، باعث دلگرمی من در تداوم این راه می شوند.
وی به برخی از اقلام و ماکت های دست ساز که در میان ابزار و اقلام قدیمی در این نمایشگاه دیده می شود نیز اشاره می کند و می گوید: این کارها گرچه برایم هزینه های زیادی دربر داشته است اما به عنوان نمادی از برندهای جزیره قشم مانند بادگیر، لنج و مانند اینها برای این نمایشگاه تهیه کردم.
صالح به یک صندوقچه قدیمی اشاره می کند و می گوید: این چمدان افزون بر 50 الی 60سال قدمت دارد و چون در کنار تخت برای نگهداری مدارک شخصی و طلا و زیورآلات استفاده می شده به آن پیش تخت نیز می گفتند.
یک زنبیل حصیری نیز که خرما در آن نگهداری می شده و به زبان محلی به آن «کچیل» می گفتند همراه با یک ظرف دیگر مخصوص نگهداری خرما به نام «پری» و ظرفی به نام «صوب» برای تمیز کردن برنج از دیگر اقلام موجود در این نمایشگاه است که در کنار طنابی به نام «فروند» مخصوص بالا رفتن از درخت نخل که به دور کمر می بستند و همچنین سبد مخصوص نگهداری مرغ و خروس جهت مصون نگه داشتن ازحمله سگ و گربه در این نمایشگاه دیده می شوند، این سبد به ریسمانی که از شاخه های بالایی درخت رد شده است، گره می خورده و در هنگام شب به بالا کشیده می شده تا مرغ و خروس های داخل آن جان شان حفظ شود.
چراغ نفتی مخصوص پخت و پز به نام «پرمز» یا «چوله»، هاون به نام «جوغن»، آسیاب دستی مخصوص گندم به نام «هاش»، کوزه بزرگ 50لیتری به نام «گراشی» مخصوص نگهداری آب و همچنین خرما و برنج، تشت مخصوص خمیر کردن آرد، در و پنجره چوبی قدیمی، سطل آب به نام «کندر»، مشک دوغ، عود، رادیو، چرخ خیاطی، قهوه ساز، قفل های قدیمی و قرقره مخصوص بالا کشیدن بادبان لنج از جمله وسایل و ابزارهای قدیمی موجود در این نمایشگاه بشمار می روند.
این نمایشگاه مملو از این وسایل و وسایلی از این دست است که قاعدتا با حمایت های مادی و معنوی دستگاه های ذیربط از توسعه و گسترش آن می تواند به عنوان یک موزه خصوصی در حفظ میراث فرهنگی جزیره قشم آثار مثبتی داشته باشد.
صالح با تشکر از کسانی که به این نمایشگاه سر می زنند و باعث دلگرمی و تشویق او در ادامه این کار فرهنگی می شوند خواستار حمایت دستگاه ها و نهادهای مرتبط جهت صدور مجوز برای فعالیت قانونی خود شد.
همزیستی نیوز - معاون توسعه مدیریت سازمان منطقه آزاد قشم و مدیر منابع انسانی این سازمان دو عضو شورای بورسیه سازمان منطقه آزاد قشم، با اعلام اینکه کسب رتبه برتر در کنکور مهمترین شرط جذب دانشجوی بورسیه در سازمان منطقه آزاد قشم است، از برنامه ریزی در جهت استفاده از ظرفیت دانشجویان نخبه برای توسعه جزیره قشم خبر دادند.
به گزارش روابط عمومی سازمان منطقه آزاد قشم، معاون توسعه مدیریت سازمان منطقه آزاد قشم در نشستی با اصحاب رسانه در حضور 19 تن از بورسیه شدگان سازمان گفت: توسعه آموزشی و فرهنگی جامعه محلی در کنار توسعه حوزه های صنعت، تجارت و گردشگری از مهمترین رویکرد های سازمان منطقه آزاد قشم است.
عابدین سعادتفر ادامه داد: براساس برنامه ریزی های انجام شده 50 نفر در پنج مرحله و هر سال به تعداد 10 نفر در قشم توسط سازمان بورسیه تحصیلی می شوند.
وی اضافه کرد: طی سه دوره تاکنون 19 دانشجوی برتر جزیره قشم با نظر کارشناسان شورای بورسیه تحصیلی و طبق دستورالعمل انتخاب افراد شایسته و براساس معیارهای ملی ومنطقه ای، به بورسیه تحصیلی سازمان منطقه آزاد قشم راه یافته اند.
معاون توسعه مدیریت سازمان منطقه آزاد قشم افزود: یکی از مسائل استراتژیک در اقتصاد مقاومتی، بحث روش های انتقال تکنولوژی است و این راهکار با اتکای به یک اقتصاد دانش بنیان محقق می شود و پرورش نیروهای نخبه و متخصص که تکیه گاه اقتصاد دانش بنیان جزیره باشند نخستین گام در تحقق اقتصاد مقاومتی محسوب می شود.
سعادتفر ادامه داد: طرح بورسیه این سازمان به دستور حمیدرضا مومنی رییس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد قشم در ابتدا با هدف حمایت مالی از دانشجویان نخبه شکل گرفت تا به این دانشجویان کمک هزینه تحصیلی تعلق بگیرد.
وی گفت: پرداخت های صورت گرفته برای مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری بین ۶ تا ۱۰ میلیون ریال است و تاکنون به بورسیه شدگان بالغ بر یک میلیارد و پانصد میلیون ریال پرداخت شده است.
معاون توسعه مدیریت سازمان منطقه آزاد قشم اضافه کرد: برای استفاده از ظرفیت این افراد در داخل جزیره قشم بحث اشتغال آنان در صنایع جزیره و شرکت‌های وابسته به سازمان منطقه آزاد قشم مطرح شده است.
سعادتفر گفت: کلیه بورسیه شدگان پس از اتمام تحصیلات در صورت نیاز و اعلام سازمان منطقه آزاد و به تشخیص شورای بورسیه تحصیلی، موظف به همکاری در شرکت های تابعه و شرکت های سرمایه گذار در سطح منطقه معادل 2 برابر سنوات تحصیلی با ارائه تعهد محضری هستند.
وی ادامه داد: همچنین در زمان تحصیل، کلیه دانشجویان بورسیه موظف هستند در طرح های تحقیقاتی و صنعتی که نیاز به نیروهای پاره وقت و یا محقق داشته باشد، پس از تشخیص شورای بورسیه تحصیلی سازمان، همکاری لازم را داشته باشند.
سعادتفر درباره فلسفه وجودی اعطای بورسیه به دانشجویان از طرف این سازمان گفت: اقدام سازمان منطقه آزاد قشم برای اعطای بورسیه به دانشجوی ممتاز و نخبه حرکت در راستای اقتصاد مقاومتی و نیل به اهداف والای انقلاب فرهنگی با کمک به تامین هزینه های تحصیلی فرزندان ممتاز و واجد شرایط شهرستان قشم براساس برنامه ششم توسعه است.
وی گفت: پیوند اقتصاد ملی به اقتصاد جهانی، انتقال تکنولوژی پیشرفته به منطقه، جذب سرمایه‌های خارجی، تربیت نیروی انسانی ماهر و متخصص و افزایش صادرات و کسب در آمدهای ارزی از جمله هدف‌های ایجاد منطقه آزاد قشم است.
در بخش دیگری از این برنامه دانشجویان بورسیه شده درباره مسائل و نیازهای خود سخن گفتند و در ادامه مسئولان حاضر در این جلسه در فضایی صمیمی به پرسش های مطرح شده از سوی آنها پاسخ دادند.
* حمایت مادی و معنوی سازمان منطقه آزاد قشم از دانشجویان نخبه
همچنین مدیر منابع انسانی سازمان منطقه آزاد قشم در این نشست خبری کسب رتبه برتر در کنکور را مهمترین عامل اعطای بورسیه از سوی این سازمان اعلام کرد و گفت: در کنار رتبه این افراد در آزمون دانشگاه ها، تحصیل در رشته های مورد نیاز برای آینده اقتصادی و صنعتی جزیره قشم، اهمیت بالایی دارد.
علی عسکری ادامه داد: هدف اصلی از اعطای این بورسیه ها را حمایت مادی و معنوی از دانشجویان در دوران تحصیل و ارائه خدمات پس از فارغ التحصیلی در منطقه و جزیره قشم عنوان کرد.
وی اضافه کرد: این دانشجویان تعهد خدمتی برای حضور و اشتغال در جزیره قشم دارند. همچنین پروژه های پایان نامه آنها در صورتی شامل بورسیه می شود که در موضوع های تعیین شده و مورد نیاز سازمان منطقه آزاد قشم باشد.
مدیر منابع انسانی سازمان منطقه آزاد قشم درباره تعداد دانشجویان جذب شده، گفت: تاکنون در سه دوره جذب دانشجوی بورسیه در سازمان منطقه آزاد قشم 19 دانشجو جذب شده اند که از این تعداد 10 دانشجو در دوره نخست، پنج دانشجو در دوره دوم و چهار دانشجو نیز در دوره سوم حایز شرایط بورسیه شده اند.
عسکری افزود: رشته تحصیلی بخش اعظمی از دانشجویان بورسیه شده مرتبط با رشته های صنعتی است که طبق بررسی ها در آینده مورد نیاز سازمان منطقه آزاد قشم و بطور کلی جزیره قشم خواهد بود.
وی گفت: کسب رتبه یک تا ۳ هزار برای رشته‌های فنی، مهندسی و یک تا ۲ هزار برای سایر رشته ها مهمترین شرط سازمان برای اعطای بورسیه است.
شورای بورسیه سازمان منطقه آزاد قشم از سال تحصیلی ۹۵ فعالیت خود را آغاز کرده است و ارزیابی و پایش این فرآیند از طریق مدیریت منابع انسانی سازمان منطقه آزاد قشم انجام می شود. مسئولیت بررسی شرایط داوطلبان نیز بر عهده شورای بورسیه تحصیلی و مسئولیت اجرای این دستورالعمل بر عهده مدیریت منابع انسانی این سازمان است.
همزیستی نیوز - هر سال در روزهای پایانی تیرماه، روستای سلخ جزیره قشم میزبان مراسم «نوروز صیاد» می شود. سال ها قبل این مراسم به ثبت ملی رسیده و مسئولان مرتبط با حوزه گردشگری از برنامه ریزی برای ثبت جهانی این رویداد خبر می دهند.
هر سال در روزهای پایانی تیرماه، روستای سلخ جزیره قشم میزبان مراسم «نوروز صیاد» می شود. سال ها قبل این مراسم به ثبت ملی رسیده و مسئولان مرتبط با حوزه گردشگری از برنامه ریزی برای ثبت جهانی این رویداد خبر می دهند.
به گزارش روابط عمومی سازمان منطقه آزاد قشم هر سال در روزهای پایانی تیرماه، روستای سلخ جزیره قشم میزبان مراسم «نوروز صیاد» می شود. سال ها قبل این مراسم به ثبت ملی رسیده و مسئولان مرتبط با حوزه گردشگری از برنامه ریزی برای ثبت جهانی این رویداد خبر می دهند.مان منطقه آزاد قشم، آیین «نوروز صیاد» روستای سلخ یکی از آیین های ملی كشور است و رویكردی اجتماعی - فرهنگی دارد و دارای ریشه ای كهن در آداب و رسوم مردم منطقه و جزیره قشم است. براساس رسوم سنتی مردم این منطقه در این روز تهیه غذا از ماهیان و صیادی به هر نحو و روشی ممنوع است و مردم به احترام نعمت هایی كه از دریا به دست می آورند، گوشت ماهی نمی خورند.
ساحل نشینان جزیره قشم براساس تقویم دریایی خاصی زندگی می كنند و با توجه به جایگاه و نقش كلیدی دریا در زندگی و تامین معیشت مردم این خطه، برگزاری آیین نوروز صیاد اهیمت ویژه ای برای ساحل نشینان قشم دارد. نوروز صیاد برگرفته از فرهنگ و سنت های ساحل نشینان حاشیه خلیج فارس است و بی توجهی به آن می تواند به از بین رفتن آداب و سنت های گذشتگان بیانجامد.
کارشناسان می گویند باید جنبه های مختلف چنین آیین هایی توسط پژوهشگران علوم اجتماعی و مردم شناسی بررسی شود. تشكر از نعمت های الهی فقط یكی از دلایل و جنبه های شناخته شده برگزاری این آیین است و باید بررسی ها و تحقیق ها در این حوزه گسترش یابد.
ثبت جهانی آیین های ملی از نظر هویتی حایز اهمیت است و پیوستگی فرهنگی مردم حاشیه خلیج فارس را نشان می دهد. وجود مولفه هایی همچون موقعیت راهبردی و ژئوپولبتیك جزیره قشم را از دیگر عواملی برشمرد كه بر ضرورت ثبت جهانی آیین نوروز صیاد می افزاید.
آیین نوروز صیاد شامل بخش اصلی شنا با هدف افزایش سلامت جسم و بخش های جنبی همچون غواصی، آیین زار درمانی (نوعی موسیقی محلی) قایقرانی با قایق های چوبی، طناب كشی، آیین شوشی (گونه ای از تئاتر میدانی)، آیین رزیف (كه اغلب در عروسی ها برگزار می شود) و ارایه غذاهای سنتی همچون تمشی (نوعی نان محلی) و نمایش صنایع دستی مردم روستا است.
چهار فصل صید در جزیره قشم
سال صید بومیان دارای چهار فصل است و نخستین فصل آن «جُووا» نام دارد که از اوایل دهه سوم فروردین آغاز می شود و ۱۰۰ روز ادامه می یابد و بیشتر ماه های آن با بهار طبیعت همراه است. پس از آن، فصل گرما به طول ۶۵ روز آغاز می شود که نخستین روز آن «نوروز صیاد» نامیده می شود و روز به یاد ماندنی برای صیادان است. ۲ فصل ۱۰۰ روزه نیز در ادامه آن وجود دارد که سال صیادان را تکمیل می کند و زندگی صیادان مطابق آن انجام می شود و در نهایت به زمستان جنوب می رسد. بومیان قشمی در روز «نوروز صیاد» صید را تعطیل می‌کنند و با این باور که در این روز همه ماهی ها آزادند تا نسل خود را افزایش دهند، از خوردن غذای دریایی پرهیز می کنند.
رزیف خوانی و نمایش شوشی
در این جشن همه روستائیان لباس های نو به تن می کنند و حیوانات خود را با گِلی سرخ رنگ بنام «گِلَک» رنگ می کنند و همراه خود به دریا می برند. زنان بومی جزیره نیز با شیرینی های پخته شده از خرما بنام «رنگینَک» از میهمانان پذیرایی می کنند. در بخش موسیقی این جشن ۳۰ تن از مردان هنرمند جزیره با لباس های سفید محلی در ۲ ردیف مقابل هم قرار می گیرند و در حالی که چهار نفر نیز در میان آنان دهل می نوازند آواز محلی را به عنوان مراسم رَزیف اجرا می کنند. در میانه نوای رزیف، شوشی ها با لباس های سیاه، کلاهای بلند ساخته شده از شاخه های نخل به رنگ صورتی و سفید و ریش های ساخته شده از لیف خرما وارد جشن می شوند.
دیگر مراسم های نوروز صیاد
مسابقات مختلف از جمله شنا و غوص، اسکیت، طناب کشی، دومیدانی ساحلی، سرعت جل کش و هوری پارویی از جمله برنامه هایی است که در این روز بین بومیان منطقه برگزار می شود. «جلکش» و «هوری» نوعی مسابقه بین قایق ها و لنچ های ماهی گیری است. اجرای موسیقی محلی و برگزاری نمایشگاهی از غذاهای محلی و صنایع دستی بانوان سلخ بخش های دیگر از این مراسم است.
از فردای جشن نوروز صیاد، فصل جدید صید و صیادی در جزیره قشم شروع می شود و تور صیادان بار دیگر با هدف امرار معاش و کسب روزی حلال در پهنه نیلگون خلیج همیشه فارس رها می شود.
