در این هفته ای که روز ولنتاین را پیش رو داشتیم  و اکثرا به فکر خرید خرس عروسکی و جعبه های شکلات بودند، عده ای هم بودند که ترجیح می دادند در این روز به همدیگر کتاب هدیه بدهند.

به عنوان مدیر خانه کتاب برای من باعث افتخار است که مراجعان از ما سراغ کتاب های مناسب و با موضوع عشق را  می گیرند تا در این روز به محبوب شان هدیه بدهند.

و چه جمله قشنگی امروز از یکی از بانوان مراجعه کننده به خانه کتاب  شنیدم که گفت: « مگه هدیه ای بهتر و ماندگارتر از کتاب هم داریم » صد البته که نداریم ....

و ناخودآگاه ذهنم به سمت کتاب « ملت عشق » رفت.

کتابی که از عشق می گوید از عشق های زمینی انسان به انسان تا عشقی فراتر، عشق انسان به خدا.

کتاب « ملت عشق » که توسط «الیف شافاک» نویسنده اهل ترکیه نوشته شده و در سال ۲۰۱۰ به یکی از پرفروش ترین کتاب های تاریخ ترکیه تبدیل شد، روایتگر دو داستان موازی از دو عشق، یکی در قرن هفتم و دیگری در قرن معاصر، سخن می گوید .

قصه اول مربوط به خانم « آلا روبیشتاین » است که در آستانه چهل سالگی در یک انتشارات استخدام می شود و با خواندن داستانی به نام « کفر شیرین » متوجه می شود که معنای عشق واقعی را نمی داند، با وجود اینکه ازدواج کرده و صاحب دو فرزند است. به نظر او عشق حقیقی وجود دارد، گرچه او هرگز تجربه اش نکرده است.

 و قصه دوم از شمس تبریزی در قرن هفتم است. شمس زمانی که در خواب تصویری از مرگش را می بیند  به این  فکر می افتد که برای خود شاگردی شایسته و وارسته پیدا کند تا اطلاعات خود را به او منتقل کند. او برای یافتن چنین شاگردی ابتدا از سمرقند به بغداد و از آنجا به قونیه سفر می کند‌. بالاخره در قونیه مولانا را می بیند.... و این آغاز فصلی تازه در زندگی مولانا می شود

شمس می آید و قلب های شایسته عشق الهی را چون آهن ربایی به سمت خود می کشاند تا مسیر عشق ورزی را به آنها بیاموزد.

مولانا شیفته فلسفه و اخلاق صوفی گری او می شود. و همه چیز را رها می کند و به او و حرفهایش گوش می سپارد.

در قسمت هایی از این کتاب از زبان شمس می خوانیم:

انسان مانند یک کتاب مبین می ماند که منتظر خوانده شدن است.هرکدام از ما در اصل کتابی هستیم که راه می رود و نفس می کشد. کافیست که جوهرمان را بشناسیم. افتاده باشیم یا عاصی، فرقی نمی کند آرزوی یافتن خدا در قلب ما نهفته است از لحظه ای که به دنیا می آییم گوهر درونمان را حمل می کنیم.

و کتاب « ملت عشق » به خوبی نشان می دهد که داستان عشق چه در قرن هفتم باشد چه در قرن معاصر فرقی نمی کند . داستان عشق همیشه زیبا، جذاب و تازه است و از همه  مهم تر عشقی بالاتر از عشق بنده به خدا وجود ندارد.

چنانچه مولانا می گوید:

ما زبان را ننگریم و قال را

ما درون را بنگریم و حال را

ملت عشق از همه دین ها جداست

عاشقان را ملت و مذهب خداست.

هاجر مظاهری

منتشر شده در 27 بهمن 1399

بازدید: 359

وقتی می دیدم بچه ها و بخصوص نوجوان ها توی غرفه مخصوص کتاب های نوجوان در خانه کتاب دنبال کتاب « پاستیل های بنفش» می گردند، کنجکاو شدم بدانم موضوع اش چه جذابیتی برای آنها ایجاد کرده که این قدر این کتاب طرفدار دارد.

وقتی کتاب را خواندم دیدم خلاف تصورم کتاب کاملا درام و غم انگیز است. به جرات می توانم بگویم اولین باری بود کتابی در رده سنی نوجوان می خواندم که قهرمان داستانش گرسنه و فقیر بود.

«جکسون پسر بچه ای که حدودا هشت سال داشت در بدترین موقعیت و چالش زندگی اش قرار گرفته بود. پدرش به بیماری ام اس مبتلا شده بود و همزمان شغلش را نیز از دست داده بود به همین خاطر خانواده اش تحت فشار مالی شدیدی قرار گرفته بودند. جکسون و خواهرش(رابین) اکثر روزها چیزی برای خوردن نداشتند. آنها با برشتوک بازی خودشان را سرگرم می کردند تا گرسنگی را از یاد ببرند. کم کم اوضاع بدتر شد و آنها حتی با فروش وسایل منزلشان هم نتوانستند از پس مخارج بیماری پدر و هزینه های زندگی بر بیایند و در آخر به خاطر نپرداختن پول اجاره خانه مجبور شدند چند مدتی را داخل اتومبیل شان در کنار خیابان ها زندگی کنند. پدر و مادر جکسون می کوشیدند اوضاع را عادی جلوه دهند و با شوخی و خنده مسائل تلخ پیش روی شان را از بچه هایشان مخفی کنند. اما دراین بحبوحه جکسون (کرنشا) گربه بزرگی که دوست خیالی اش در گذشته بوده را هر روز می بیند و با او حرف می زند. او متوجه بهم ریختگی شرایط روحی اش می شود، چون می داند داشتن دوستان خیالی مربوط به سال های اولیه زندگی بچه ها هستند. پدر جکسون درآخر یک شغل نیمه وقت و یک «سوییت» کوچک پیدا می کند اما آنها می دانند این پایان سختی های زندگی شان نیست..... و به قول پدرش: زندگی همیشه غافلگیری های زیادی دارد.»

 چند روز پیش داشتم این کتاب را به یکی از دوستان روانشناسم معرفی می کردم .

دوستم ازم پرسید: چرا اسم کتاب پاستیل های بنفش هست؟

گفتم: بخاطر اینکه جکسون، پاستیل های بنفشی رو که خورد نمی دونست واقعی هستند یا به دلیل گرسنگی دچار توهم شده است. دوستم هم مثل من از این کتاب خیلی خوشش آمد. و گفت: این کتاب بیشتر یه کتاب روانشناسیه.

نوجوانان و کودکانی که به خاطر فقر و فشارهای زندگی دچار اختلالات روانی می شوند. دیدن( کرنشا) در سن هشت سالگی یک زنگ خطره .... توهماتی که نوجوان ها و بچه ها برای فرار کردن از حقایق تلخ زندگی شان به آنها چنگ می زنند و در سایه دوستان خیالی شان غم ها و دردهای شان را پنهان می کنند.

و همه اینها در بزرگسالی عواقبی مثل خشم، نفرت، دو شخصیتی و غیره .... برای آنها به همراه دارد. بعد از رفتن دوستم به فکر فرو رفتم.

«کتاب ها ما را وارد چه دنیای عجیب و غریبی می کنند. ما پا می گذاریم به دنیای درونی انسان های ناشناخته و با تخیلات و تصورات شان همزاد پنداری می کنیم، با قهرمان داستان ها می خندیم و گریه می کنیم و از تجربیات شان استفاده می کنیم. چه خوب که با خواندن کتاب به این تجربه ها می رسیم و در زندگی یک گام به جلو می رویم، نیاز به تجربه کردن واقعی نداریم...»

هاجر مظاهری

منتشر شده در 22 بهمن 1399

بازدید: 401

خیلی اتفاقی کتاب ماتیلدا رو از قفسه کتابها برداشتم. راستش اول اسم کتاب توجه ام را جلب کرد. نویسنده کتاب(( رولد دال)) نویسنده مشهور انگلیسی و رده سنی کتاب نوجوانان بود و همین مرا مردد کرد که آنرا بخوانم یا نه !!!؟چند صفحه اول را اجمالی خواندم.

«داستان در مورد دختر بچه ی ۵ ساله ای  به نام  ( ماتیلدا ) که همراه با پدر، مادر و تنها برادرش در روستایی زندگی می کرد بود. داستان به همین سادگی شروع شد و کم کم ماتیلدا لایه لایه به مخاطب معرفی شد. دختر کوچکی که مورد بی توجهی و بی مهری خانواده اش بود. ولی او به رغم تمام این تلخی ها، کودک خودساخته و مستقلی بود. خودش الفبا را یاد می گیرد و شروع به خواندن کتاب می کند و خیلی زود در این راه پیشرفت می کند

به رغم اینکه پدرش او را ابله صدا می کند او سرشار از استعداد است. استعدادی که ابتدا کتابدار تنها کتابخانه روستا را شگفت زده می کند. ماتیلدا که حالا کمی بزرگتر شده کم کم به روش خود از والدینش انتقام می گیرد تا اینکه پا به مدرسه می گذارد. معلمش( خانم هانی) کم کم متوجه هوش فوق العاده او می شود و از مدیر مدرسه (خانم ترانچبال) می خواهد که ماتیلدا را چند کلاس بالاتر بفرستد چون او بیش از یک بچه هشت ساله قدرت یادگیری داشت. اما مدیر زورگو و بداخلاق مدرسه که گاهی بچه ها را مورد ضرب و شتم قرار می داد قبول نمی کند.

رفته رفته رابطه ماتیلدا و معلم دوستانه  می شود. . در این میان معلم متوجه می شود که ماتیلدا قدرت جادویی باور نکردنی دارد. و این آغازگر فصل جدیدی در زندگی ماتیلدا می شود. روزی خانم هانی از راز مهم زندگی اش پیش ماتیلدا پرده برمی دارد و اینجا بود که او شجاعانه وارد عمل می شود و با قدرت جادوییش معلمش را از دردسری بزرگ نجات می دهد.»

‌ وقتی کتاب را تمام کردم واقعا حال خوبی داشتم .داستانی ساده و روان با روایتی زیبا . داستانی بکر و جدید. که برایم بسیار جذاب و دلچسب بود. یاد دختران نوجوانی افتادم که این مدت برای خرید به ( خانه کتاب ) می آمدند. دخترانی باهوش و با استعداد. سرشار از انرژی و فوق العاده کتابخوان و کتاب دوست، درست شبیه ماتیلدا.... که گاهی حسابی شگفت زده ام می کنند. آیا آنها هم مثل ماتیلدا می توانند مستقل و محکم جلوی مشکلات بایستند ؟؟ و یا اینکه آیا کسی هست که استعدادهایشان را کشف کند ؟؟؟ و از همه مهم تر آیا زیر سایه ی حمایت خانواده های شان هستند یا نه؟؟؟

بعد از خواندن این کتاب وقتی والدین برای معرفی کتاب خوب و مناسب برای بالابردن اعتماد به نفس دخترانشان از من راهنمایی می گیرند اول از همه کتاب ماتیلدا را برای شان معرفی می کنم....

به امید روزی که همه کودکان و نوجوانان استعدادهای شان شناخته و کشف شود و با راهنمایی و هدایت بزرگترها از این استعداد در جهت مثبت و ارتقا سطح جامعه به بهترین شکل استفاده کنند.

فقط کافیست راه درست را به آنها نشان دهیم و چه راهنمایی بهتراز یک کتاب......

*مدیر خانه کتاب قشم

منتشر شده در 11 بهمن 1399

بازدید: 397

در این روزهایی که به خاطر کرونا کاری جز در خانه ماندن ندارم، بهترین سر گرمی ام خواندن کتابهایم است. حتی گاهی بعضی از کتابها را چندین بار می خوانم . برایم تفریحی بالاتر از کتاب خواندن نیست گرچه گاهی خسته می شوم اما باز می خوانم و می خوانم .... . همانطور که پشت میز نشسته ام و مشغول خواندن کتاب مورد علاقه ام هستم، صدای زنگ آیفون در فضای خانه می پیچید. به سمت آیفون میروم  در حالی که با خود می اندیشم توی این روزهای قرنطینه یعنی چه کسی هوس کرده به خانه ام بیاید با دیدن تصویری که روی آیفون نقش بسته ناگهان چشمانم از تعجب  گرد می شوند . قهرمان رویایی کتاب مورد علاقه ام منتظر است تا درب را برایش باز کنم .....

 از خوشحالی در پوست خود نمی گنجم .با دستانی لرزان از شدت هیجان دکمه آیفون را می زنم. باورم نمی شود او اینجاست.... در خانه ما. صدای پاهایش در راهرو می پیچد و ضربان قلبم با گامهای او هماهنگ می شود.

در اتاق باز می شود و او آرام وارد می شود چشمانم از تعجب گرد می شوند . نه امکان ندارد. بریده بریده می پرسم:  تو.... تو... تو که گرگی ؟ اما توی آیفون....

حرفم را قطع کرد و گفت :

توقع که نداری توی عصر تکنولوژی برای اینکه در را برایم باز کنی به دستانم آرد سفید بزنم یا لباس مادربزرگ را بپوشم!!؟؟

درست می گفت  پرسیدم : نکند می خواهی مرا هم بخوری؟

گفت: خوب نگاهم کن نه دیگر چابکی جوانی ام را دارم و نه دندانی برای شکار.

از طرفی تو حقیقی هستی و من خیال . خیال نمی تواند بر حقیقت غلبه کند.

آرام روی صندلی نشستم و گفتم بشین حتما حرفهای نگفته زیادی داری؟؟

گفت: من تمام حرفهایم را در کتابها و داستانها زده ام اما حیف ...

گفتم: حیف که هیچگاه قهرمان نبودی؟؟؟

گفت: بستگی داره تو قهرمان را  از چه زاویه ای ببینی؟

 اگر من بچه بزغاله ها را شکار نمی کردم پس چطوری شکم خودم و زن و بچه ام را سیر می کردم؟؟

آیا کسی نگران بچه های گرسنه گرگ بود؟

گفتم : تو... توی قصه ها تنها هستی . تا حالا نگفته بودند گرگ زن و یا فرزندی دارد.

گفت: همان بهتر که کسی با احساسات و آبروی آنها بازی نکرد

گفتم : چی شد آمدی پیش من؟؟

آن هم الان توی وضعیت کرونا؟

گفت: کتابخانه ها تعطیل شدند و دلم تنگ شده برای تمام انسانهای کتابخوان .. برای داستانها

گفتم: چه خوب که اینقدر به کتاب  و داستان علاقمندی

لبخندی روی لبهایش نشست و ادامه داد

( عزیزم همه داستان ها در مورد گرگها هستند

هر داستانی که ارزش تکرار شدن داشته باشد در مورد گرگهاس

هر داستان دیگری بیهوده و بی خاصیت است.

همه داستانهای زندگی یا گریز از دست گرگهاست

یا جنگ با گرگها

یا گرفتن گرگها یا رام کردن گرگها

یا پرت کردن دیگری به سمت گرگها تا خودت زنده بمانی و او خورده شود)

ناگهان از خواب پریدم . در حالی که سرم روی کتابی بود که داشتم برای چندین بار می  خواندم .

سرم را بلند کردم. در همان صفحه پیش رویم حرفهای گرگ هنوز ادامه داشت

با صدای بلند سطر آخر کتاب را خواندم

( زندگی یا حتی دویدن به همراه گله گرگهاست

یا تبدیل شدن به یک گرگ و حتی شاید ، تبدیل شدن به یک گرگ است..... مارگارت اتوود)

و کتابم را آرام بستم.

هاجر مظاهری

منتشر شده در 26 دی 1399

بازدید: 422

همزیستی نیوز - یک پژوهشگر حوزه سیاستگذاری اجتماعی معتقد است بسیاری از سیاست‌هایی که در حوزه آموزش اجرا شده، این امکان را فراهم کرده تا کالایی‌سازی آموزش به سمت قشر خاصی جهت‌گیری داشته باشد.

منتشر شده در 20 دی 1399

بازدید: 180

همزیستی نیوز - دیگر نه از کری خواندن‌ در آمفی‌تئاترهای دانشگاه خبری است، نه از پلاکاردهای رنگی و پر از شعار، نه از رگ‌های گردن باد کرده و از چشم‌هایی که علیه این یا آن جناح قرمز شده است.

منتشر شده در 02 دی 1399

بازدید: 189

همزیستی نیوز - «تولد در تاریخ رند» همان داستان چهار کلمه‌ای است که چند سالی گوشمان به شنیدن آن عادت کرده، اما این بار برای ۹۹/۹/۹؛ همان تاریخی است که برخی زنان باردار را به صف انتظار سزارین کشانده تا در این روز فرزندشان را به دنیا بیاورند.

منتشر شده در 09 آذر 1399

بازدید: 245

همزیستی نیوز - در مرحله اول پویش «صدسال شمسی، ده داستان فارسی» ۲۰ کتاب که توسط اهل ادبیات شرکت‌کننده در این پویش بیشترین امتیاز را به‌دست آورده‌اند، مشخص شدند. اکنون از عموم مخاطبان دعوت شده ۱۰ داستان فارسی محبوب قرن را انتخاب کنند.

منتشر شده در 28 آبان 1399

بازدید: 195

همزیستی نیوز - در سینمای ایران نقش‌ها و شخصیت‌های خاص، جذاب، چند وجهی و به یاد ماندنی کم نیست و قطعا انتخاب برای ارائه لیستی با محدودیت تعداد مشکل‌های زیادی بر سر راه انتخاب کننده قرار خواهد گرفت.

لیست حاضر یک انتخاب 10 گزینه‌ای از میان تعداد زیادی نقش‌هاست که می‌توانند آنها را هم در دسته بندی قرار گیرند. شخصیت‌ها فقط از میان فیلم‌های سینمایی انتخاب شده‌اند و قطعا سریال‌های تلویزیونی زیادی هم هستند که دارای نقش‌های منحصربفرد با بازی‌هایی یگانه‌اند. (ترتیب بر اساس سال تولید آثار است)

سوسن تسليمي در نقش "نايي جان"/ باشو غريبه کوچک(بهرام بيضايي)/ 1364

داستان باشو از اين قرار است که پسر کوچکي که در حمله‌اي در حين جنگ خانه اش در جنوب کشور ويران شده و خانواده اش را از دست داده سوار بر کاميوني مي‌شود، خوابش مي‌برد و وقتي بيدار مي‌شود مي‌بيند که در شمال کشور است. او در اين ديار با زني برخورد مي‌کند که در غياب همسرش به همراه دو فرزندش زندگي مي‌کند. نقش اين زن که نامش "نايي جان" است را سوسن تسليمي با همان لهجه‌ي گيلکي خود بازي مي‌کند.

تسليمي با داشتن تسلطي کامل بر تکنيک بازيگري و درآميختن خود با فرم هر نقش و کلاً استفاده از جاذبه‌هاي بازيگري ـ همانند صداي رسا ـ توانست بازي‌هايي درخشان را از خود در تاريخ سينماي ايران ثبت کند. او در اين فيلم چنان ماهرانه ايفاي نقش مي‌کند که به گونه‌اي همه آن فيلم را به خاطر نقش او به خوبي به ياد دارند. نايي جان و پسرک زبان هم را نمي‌فهمند، اما چنان ارتباط عميقي بين آن‌ها پديد مي‌آيد که مي‌تواند يکي از جلوه‌هاي زيباي روابط انساني باشد.

يکي از نقاط قوت فيلم باشو غريبه کوچک علاوه بر ارزش‎هاي ديگر آن بازي سوسن تسليمي است که به زيبايي رفتار يک زن روستايي را نشان مي‌دهد. او لهجه شمالي را بسيار روان و درخشان ادا مي‌کند. بازي چشم و اعضا صورت متناسب با حرکات بدن يکي از ويژگي‌هاي بارز تسليمي در اين فيلم است. تسليمي شخصيت يک زن روستايي گيلکي را در به يادماندني‌ترين نقش سينمايي در کارنامه‌اش به ثبت مي‌رساند.

رقيه چهره‌آزاد درنقش "مادر"/ مادر(علي حاتمي)/ 1368

علي حاتمي را به عنوان ايراني‌ترين فيلم ساز کشورمان مي‌شناسند. شخصيت «مادر» اين فيلم هم مانند بسياري ديگر از کاراکترهايي که او خلق کرده، ايراني‌ترين نمونه از جنس خودش است. مادر سالخورده‌اي که در واپسين روزهاي زندگي، با آرامش مثال‌زدني به دنبال جمع کردن فرزندانش است تا يک بار ديگر کانون خانواده‌اش را گرم کند؛ دقيقاً همان نقش سنتي مادران ايراني. چهره‌آزاد با اين فيلم، به نماد مادر ايراني در سينماي ايران تبديل شد. فيلم «مادر» مهم ترين نقش زنده‌ياد رقيه چهره‌آزاد است و يک سيمرغ بلورين را در 81 سالگي براي او به ارمغان آورد.

او مسن‌ترين بازيگري است که برنده اين جايزه شده ‌است. هنگام درگذشت رقيه چهره‌آزاد؛ روزنامه‌ها، نقل‌قولي از نقش غلامرضا (اکبر عبدي) را در فيلم، در تيتر خود نوشتند: «مادر مرد، از بس که جان ندارد.»

ديالوگ‌هاي او در فيلم بسيار ماندگار شد و در تاريخ سينماي ايران نقش مادرانه او در فيلم مادر حک شد. مادر: «يه بشقاب بکش بذار کنار مادر، غلامرضا نصف‌شب گشنش ميشه. تنگم آب کن واسه جلال‌الدين، براي محمد‌ابراهيم زير‌سيگاري بذار، مراقب باش ماه‌منير حکما قرصشو بخوره. بي‌خوابي نزنه به سرش. ببين داداشتون هم چي مي‌خواد مهيا کنين، سرشب بخوابين بچه‌ها که بتونين صبح زود پاشين، فردا خيلي کار دارين.»

فريماه فرجامي در نقش "آفاق"/ نرگس (رخشان بني اعتماد)/ 1370

آفاق با جواني به نام عادل زندگي مي‌کند. آفاق از کودکي، عادل را بزرگ کرده و بعد به ناچار به عقد او درآمده است. آن دو از طريق دزدي گذران مي‌کنند. عادل با دختر جواني که خانواده فقيري دارد، آشنا مي‌شود و به او دل مي‌بندد. آفاق براي آن که امکان ازدواج آن دو را فراهم کند، خود را مادر عادل معرفي مي‌کند و ...

نرگس يک بازي حيرت انگيز از فريما فرجامي به نقش آفاق را دارد که به خاطر اين بازي و حال و فضاي فيلم هم که شده، فرجامي ا يکي از بهترين نقش آفرينان سينماي ايران مي‌کند. آفاق زني است مملو از انواع تضادها، هم عاشق است و هم از عشقش متنفر. او با وجود سخت جاني که زندگي بر او تحميل کرده است بسيار شکننده و ظريف است و تمام اين تضادهاست که شخصيت آفاق را يگانه مي‌سازد.

«نرگس» محصول سال1370 است و فريماه فرجامي آثار ديگري چون «تيغ و ابريشم»، «اجاره‌نشين‌ها»، «سرب»، «مادر»، «پرده آخر» و ... را در کارنامه هنري‌اش دارد ولي نرگس چيز ديگري است.

ليلا حاتمي در نقش "ليلا" / ليلا (داريوش مهرجويي)/ 1375

داستان فيلم در مورد ليلا و رضا است که در يک مراسم شله‌زرد پزان همديگر را مي‌بينند و چندي بعد با هم ازدواج مي‌کنند. آن دو، بعد از مدتي زندگي متوجه مي‌شوند که ليلا نمي‌تواند فرزندي به دنيا بياورد. هرچند اين امر براي رضا اهميتي ندارد اما ليلا در اثر فشارهاي وارد شده براي رضا به دنبال همسر دومي است تا بتواند بچه‌دار شود.

«ليلا» اولين فيلمي است که ليلاحاتمي در آن مقابل دوربين داريوش مهرجويي قرار گرفته‌است و اين همکاري سال‌ها بعد با فيلم نارنجي‌پوش تکرار شد.مهرجويي در اين فيلم سرتاسر ليلايي را نشان مي‌دهد که در عين آرامش و قدرت، دروني مشوش و نگران دارد. شايد هيچ‌کس بهتر از ليلا حاتمي نمي‌توانست اين دوگانگي – سردي و بي‌تفاوتي در مقابل به هم‌ريختگي دروني- را به تماشاگر نشان دهد. ليلا از طرف ديگر تلنگري اجتماعي هم به مفهومي پرچالش در دهه هفتاد - عدم‌ توانايي زوجين در فرزندآوري- بود.

هديه تهراني در نقش "سيما رياحي"/ شوکران (بهروز افخمي)/ 1377

شوکران فيلمي بود که هديه تهراني در نقش سيما رياحي در آن به ايفاي نقش پرداخت. محمود بصيرت (فريبرز عرب نيا)، مدير يک کارخانه ي بزرگ، زندگي خوبي را با همسر و دو بچه اش مي گذراند. اما وقتي به علت بستري شدنِ رئيسش در بيمارستان، با سيما رياحي(هديه تهراني)، يکي از پرستاران آنجا آشنا مي شود، زندگي‌اش تغيير مي کند …

سيما نمونه بارزي از يک شخصيت دو وجهي است. چهره سرد و لحن صدا و نحوه راه رفتن تهراني در فيلم باعث مي‌شود اين دو وجه شخصيت بخوبي از آب دربيايد. سيما رياحي در «شوکران» از معدود ضدقهرمان‌هاي زنِ سينماي ايران است، تصويري از جامعه‌ي زنانِ هوشمندي که در برهه‌اي، مصمم‌شدن براي رسيدن به هدف، کوتاه‌ترين راه ممکن را انتخاب کنند. اما عاقبتي تلخ سرنوشت آنها را رقم زد. سيما رياحي شمايلي ملموس از بخشي از زنان و دختران دهه هفتاد و هشتاد کشور است.

مژده شمسايي در نقش "گلرخ کمالي"/ سگ کشي (بهرام بيضايي)/ 1379

فيلم سگ‌کشي که در مورد زني در تلاطم بي‌رحم زندگي است که براي نجات همسرش از بار گرفتاري‌ها و مشکلات، سختي‌ها را تحمل مي‌کند تا شايد خود را در معضلات پيش آمده همسرش شريک بداند، غافل از اينکه خود بازيچه‌ همسرش شده است.

قهرمان فيلم گلرخ کمالي، با بازي مژده شمسايي است. زني مستقل و روشنفکر که تصميم مي‌گيرد براي نجات شوهرش از حبس، چک‌هاي او را از بين طلبکارانش جمع کند. فيلم سگ‌کشي نشان دادن کشمکش گلرخ با فريبکاري، مردسالاري، قدرت و پول است. گلرخ کمالي از معدود زناني در سينماي ايران است که از فضاي روشنفکري خارج و به دنياي واقعي ايران- آن‌طور که بيضايي تصوير کرده- وارد مي‌شود.

ترانه عليدوستي در نقش "ترانه"/ من، ترانه پانزده‌ سال دارم (رسول صدرعاملي)/ 1380

در تاريخ سينماي ايران شخصيت نوجوان ماندگار ويژه‌اي پيدا نمي‌شود و شايد بتوان گفت مهم‌ترين کاراکتر نوجوان، همين «ترانه» است. داستان اين فيلم درباره ترانه دختر يک زنداني است که با وجود سن کم، در يک مغازه عکاسي کار مي کند، مدرسه مي‌رود و از والدينش نگهداري ‌مي‌کند، او دختري شاد، حاضر جواب و عاقل، خود ساخته و متکي به نفس بار آمده است. بر اثر دشواري هاي خانوادگي خود با پسر ثروتمندي آشنا و با وجود مخالفت‌ها، با او محرم مي شود. زماني که پسر ترانه را رها مي‌کند، بحران، فرزندي هست که در شکم دارد.

اين فيلم در انتقاد به ازدواج در سنين پايين است و نگاه خانواده‌ها به دغدغه‌هاي جوانان و روابط دختر و پسر را به چالش مي‌کشد. ترانه تنها و از هم پاشيده، با فرزندي در شکم، بي‌پناه، در آستانه انتخاب بزرگي هست. يا به جبر رسم بايد جنين را از بين ببرد يا نگه دارد و با رسم بجنگد. نوع بازي ترانه عليدوستي در اين فيلم، کيفيت بازيگري زنان در سينماي ايران را تغيير داد. ترانه تنها و از هم پاشيده، با فرزندي در شکم، بي‌پناه، در آستانه انتخاب بزرگي است. يا به جبرِ عرف بايد جنين را از بين ببرد يا نگه دارد و با عرف بجنگد. ترانه در فيلم دايما درحال ستيز با خود و دنيايش است.تلاش‌هاي اين کاراکتر براي اثبات پاکي و هويت فرزندش و از همه مهم‌تر مقابله سرسختانه او در برابر موج سنگين تهمت‌ها يا قضاوت‌هاي اشتباه، اين شخصيت را جذاب و ماندگار کرده است.

گلاب آدینه در نقش "عفت خانم"/ مهمان مامان (داریوش مهرجویی)/ 1382

مهمان مامان روایتی از یک مهمان سرزده است که با وجود فراهم نبودن شرایط پذیرایی از مهمان و بد بودن اوضاع مالی خانواده تب و تابی در خانه به راه می افتد و در نهایت با کمک همسایه‌ها آبروی خانواده در پذیرایی از مهمان سرزده حفظ می‌شود.

گلاب آدينه كه پس از سالها دوري از سينما با بازي در نقش نخست اين فيلم دوباره به عرصه بازيگري در فيلم بازگشته بود، بدون شك بهترين انتخاب براي ايفاي نقش مادري مظلوم، پر جنب و جوش، كم توقع، مهربان و خسته از زمانه بود. او با بازي بسيار روان و درخور توجهي كه از خود ايفا كند، بدون اينكه دست به اغراق هاي آزار دهنده بزند، با كمترين حركات و استفاده مناسب از ميميك، بيان و بدن خود به خوبي حس همذات پنداري بيننده را بر انگيخت و مخاطب را در نزديكي هر چه بيشتر به فيلم كمك كرد. در اين بين شخصيت و نوع بازي او يكي از نقش هاي به ياد ماندني سينما و شايد بهترين نقش اين بازيگر را به وجود آورد.

گلاب آدینه در هر فیلمی که بازی کرد به چشم آمد و ماندنی شد، در یک جمع‌بندی باید به بازی‌های شاهکار ایشان در «مهمانی مامان» آقای مهرجویی یا «زیرپوست شهر» خانم بنی‌اعتماد اشاره کرد و یا نقش کوتاهی که در «روسری آبی» داشتند.

فاطمه معتمدآريا در نقش "ننه گيلانه"/ گيلانه (رخشان بني‌اعتماد، محسن عبدالوهاب)/1383

گيلانه نگاهي به اوايل جنگ و اعزام نيروهاي جوان به جبهه دارد. ننه گيلانه به همراه پسر و دختر جوانش در کوران جنگ و در بمباران‌هاي تهران، زندگي دشواري را مي‌گذرانند. پسر گيلانه با بازي بهرام رادان، زخم‌خورده از جنگ، جسمي ناتوان دارد و فاطمه معتمدآريا در نقش گيلانه در پي سرپا نگه داشتن زندگي با زمانه درگير است. نوع بازي معتمدآريا در اين فيلم اگرچه منتقداني هم دارد که آن را بيش از حد برونگرايانه و اغراق‌آميز مي‌دانند، اما چنان است که گيلانه را به زني ماندگار در سينماي ايران تبديل کرده است.

تفاوت گيلانه با ديگر شخصيت‌هاي زنانه سينماي ايران اين است که او هم اگرچه در تلاش براي زندگي و جدال با مشکلات است، اما بر خلاف ديگران، رويکردي سلبي به اطراف ندارد. گيلانه تلاش مي‌کند که خانه، زندگي و فرزند خود را نگه دارد بدون آن‌که رفتارش حاوي مفاهيم گل‌درشت اجتماعي يا طبقاتي باشد. چنين رفتاري از او شخصيتي ساخته که فراتر از طبقه متوسط شهري، نماينده طبقات ديگر اجتماعي هم باشد و براي نخستين‌بار سيماي زني را به تصوير مي‌کشد که جواني را گذرانده و تا رسيدن به مرگ، که دور هم نيست، هنوز دل به زندگي دارد.

گلشیفته فراهانی در نقش "سپیده"/ درباره الی (اصغر فرهادی)/ 1387

«درباره الی» آخرین تجربه بازی گلشیفته فراهانی در سینمای ایران بود. فیلمی که حتی بعد از رفتن او، به اکران عمومی درآمد و صحبت‌های زیادی شنیده می‌شد که به دلیل حضور گلشیفته فراهانی در فیلم، اجازه اکران آن لغو شود ولی این اتفاق نیافتاد.

از جهتی این کامل‌ترین نقش‌آفرینی گلشیفته هم هست. در اجرای نقش سپیده می‌توان برآیند سال‌ها تجربه بازیگری او و بهترین نمونه استایل و لحن خاصی را که او در این مدت به آن رسیده بود، به تماشا نشست. صدای توامان با بغض، نگاه‌های نگران و آسیب خورده و البته قامتی که باید همه ضعف‌های خود را پشت آن پنهان کند و وانمود کند که قوی و محکم ایستاده است.

گلشیفته فراهانی برای درآوردن نقش سپیده، که می‌توان او را قهرمان اصلی «درباره الی» هم دانست، زحمت زیادی کشید. هرچند که اصغر فرهادی در کار با بازیگر بسیار سخت‌گیر است و به حالتی جز بهترین اجرای بازیگر رضایت نمی‌دهد اما تلاش‌های گلشیفته برای رسیدن و نزدیکی به سپیده بسیار قابل توجه بود. مثلا هر روز قبل از ضبط ساعت‌ها لب ساحل با صدای بلند فریاد می‌کشید تا آن خش و گرفتگی صدای سپیده در فیلم، به شکل درستی از کار دربیاید.

 منبع: عصرایران

منتشر شده در 26 آبان 1399

بازدید: 287

همزیستی نیوز - در یکی از روزهای پاییزی سال ۱۳۲۰ در خیابان ری، کوچه آبشار فرزندی به دنیا آمد که بعدها اورکت‌ سبز ارتشی، خوب بر تنش نشست تا بشود نماد چهره معترض عدالت‌جو.

به گزارش ایسنا، امروز ۲۶ آبان ماه تولد فرامرز قریبیان است؛ بازیگر بی‌حاشیه سینمای ایران که اهل جار و جنجال نیست، اهل هیاهو و فریاد نیست اما همیشه یادآور اعتراض و عدالت‌طلبی است.

او که زاده سال ۱۳۲۰ در یکی از محلات قدیمی تهران است، امروز ۷۹ ساله می‌شود.
گرچه نام قریبیان با سینمای مسعود کیمیایی گره خورده ولی کمتر بازیگری داریم مانند او که کارنامه‌ای پر و پیمان داشته باشد و  مقابل دوربین تعداد زیادی از کارگردان‌های معتبر سینمای ایران ایفای نقش کرده باشد.

او در سال‌های پر شمار فعالیت خود با هنرمندانی همانند بهمن فرمان آرا، اصغر فرهادی، یدالله صمدی، محمد علی نجفی، سیف الله داد، امیر قویدل، پوران درخشنده، ابوالحسن داودی، ابراهیم حاتمی کیا، جهانگیر جهانگیری، مهدی صباغ زاده و ... همکاری داشته است. 
از سال‌های آغازین دوره نوجوانی که با مسعود کیمیایی رفیق شد، هر دو تصمیم‌شان را گرفته بودند؛ این دو نوجوان که عشق‌شان فیلم‌های وسترن بود،هیچ راهی جز سینما نداشتند. کیمیایی کارگردانی را انتخاب کرده بود و او بازیگری را.

اما عشق به بازیگری سبب نشد به بازی در هر فیلمی تن بدهد. با اینکه در سال‌های پیش از انقلاب برای بازی در فیلمفارسی پیشنهاد هم داشت، حضور در آن نوع سینما را دوست نداشت و ترجیح داد در فیلم «بیگانه بیا» به عنوان دستیار کارگردان در کنار کیمیایی باشد تا بخت با او یار شود و فیلم «خاک» ساخته شود. 
از اوایل دهه ۵۰ که با بازی در «خاک» و بعد از آن در «گوزن‌ها» خوش درخشید، سینمای ایران دانست که بازیگر نقش‌های اعتراضی خود را یافته است. 
و جالب اینجاست که بعد از انقلاب و دگرگونی حوزه‌های فرهنگی و هنری و شکل‌گیری سینمایی تازه، این چهره نه تنها کمرنگ نشد بلکه همچنان پر قدرت، حضور خود را بر پرده نقره‌ای تثبیت کرد.
بازی در فیلم «غزل» کار دیگری از مسعود کیمیایی و «جنگ اطهر» به کارگردانی محمد علی نجفی، دیگر فعالیت‌های او در سال‌های پیش از انقلاب است. همچنانکه در سال ۵۷ با بازی در فیلم «سایه‌های بلند باد» با بهمن فرمان آرا همکاری کرد و هنوز هم این فیلم را دوست می‌دارد.

 

اما سال ۶۱ با بازی در فیلم «سفیر» به کارگردانی فریبزر صالح، در اولین فیلم عظیم سینمای پس از انقلاب به ایفای نقش پرداخت. فیلمی که درون مایه‌ای مذهبی داشت و سیاهی لشکری عظیم و تهیه کننده‌اش بنیاد مستضعفان بود و گفته می‌شود در آن دوره برای ساخت آن ۹ میلیون تومان هزینه شده است. این فیلم که به نوعی نشان‌گر سینمای انقلاب اسلامی در آن دوره است، هیچ بازیگر زنی نداشت. باز هم تم مورد علاقه او بود؛ اعتراض به ارباب.  

با اینکه حوادث بعد از انقلاب و جنگ و شرایط اجتماعی آن دوره، فرصتی برای ستاره‌سازی به سینمای ایران نمی‌داد ولی فرامرز قریبیان با آن چینی که همیشه بر پیشانی‌اش نقش بسته، در سراسر دهه ۶۰ و ۷۰، شهرتی در خور داشت و محبوبیتی قابل توجه که تا به امروز ادامه پیدا کرده است.

سینماگران به قدرت بازیگری‌اش باور داشتند و تماشاگران او را دوست می‌داشتند. برای برخی یادآور خاطرات «گوزن‌ها» بود و تعدادی دیگر او را در فیلم‌هایی مانند «کانی مانگا» و «ترن» می‌پسندیدند. او با بازی در فیلم «دو نفر و نصفی» ساخته یدالله صمدی، هم طیف دیگری از تماشاگران را که عموما فیلم‌های خانوادگی را دوست می‌داشتند، همراه خود کرد هر چند که این فیلم در کارنامه او، جایگاه خاصی نیافت.
همکاری با اصغر فرهادی، نقطه درخشان دیگری در کارنامه هنری اوست.فرهادی برای ساخت نخستین فیلم‌هایش به سراغ این بازیگر رفت که نتیجه آن، همکاری این دو هنرمند در فیلم‌های «رقص در غبار» و «شهر زیبا» است. هرچند کارکتر قریبیان در این دو فیلم با نقش‌های اعتراضی‌اش فاصله داشت، اما حضورش همچنان به یاد ماندنی و اثرگذار بود و جایزه‌هایی را هم برای او به ارمغان آورد.

 

این بازیگر البته در کنار فعالیت‌های بازیگری‌اش در زمینه کارگردانی هم صاحب چند تجربه آبرومندانه است.
قریبیان در سال ۱۳۶۵ نخستین فیلم خود را با نام «جدال در تاسوکی» بر اساس فیلمنامه‌ای از مینا خمامی ساخت و با فاصله نزدیک به یک دهه، فیلم «قانون» را در سال ۷۴ مقابل دوربین برد. 
«چشم‌هایش» دیگر تجربه قابل قبول او در عرصه کارگردانی است. این اثر را بر اساس داستان «داش اکل» صادق هدایت کارگردانی کرد و خودش هم در آن به ایفای نقش پرداخت.
او که علاقه‌مند به سینماست، می‌دانست با بالا رفتن سن، فرصت‌های بازیگری کم می‌شود به همین جهت به کارگردانی هم روی آورد ولی کارکتر مستقل او طبیعتا ترجیح می‌داد بیشتر بر سرمایه شخصی خود تکیه کند تا ناچار نشود به خواسته‌های سرمایه گذاران سینمایی تن بدهد. 
سال ۹۲ برای بازیگر مورد نظر ما سالی پر ماجرا بود ، ساخت فیلم «گناهکاران» با همراهی پسرش سام و البته سخنانی که در تاریخ جشنواره فیلم فجر کم سابقه بود.
او که آن سال در گروه داوران جشنواره فیلم فجر حضور داشت، بعد از اختتامیه جشنواره، رازی را برملا و اعلام کرد جایزه بازیگری نقش اول مرد متعلق به نوید محمدزاده بوده اما داوران را بر آن داشته‌اند که این جایزه را عوض کنند چراکه بیم آن می‌رفت مجلس، جشنواره را به هم بریزد. ولی بازیگر نقش‌های معترض، تاب نیاورد و هنوز تنور جشنواره گرم بود که سخنان او، آتشی دیگر بر خرمن آن دوره جشنواره انداخت. 
او که سه بار سیمرغ بلورین جشنواره فجر را همراه با چندین جایزه بین‌المللی به خانه برده است، به دنبال این افشاگری، سال‌ها از سینما دور ماند آن چنانکه خودش گفته است تاب تحمل مناسبات غیر حرفه‌ای آن را ندارد.
تازه‌ترین حضور او در عرصه بازیگری به فیلم «خروج» ساخته جدید ابراهیم حاتمی‌کیا برمی گردد. 
حضور او در نشست پرسش و پاسخ این فیلم که سال گذشته در روزهای عصبی و پر التهاب جشنواره سی و هشتم فیلم فجر، برگزار شد، نشان‌گر این نکته بود که او باز هم می‌خواهد سخنانی مگو بر زبان آورد چراکه قریبیان چندان اهل گفتگوی مطبوعاتی و نشست خبری نیست.

 

و این چنین بود که بهمن ماه سال گذشته مقابل نمایندگان رسانه‌ها نشست و اعلام کرد که با فیلم «خروج» از سینما خداحافظی می‌کند. او که کمتر لب به گله و شکایت باز کرده است، در این نشست اما اعتراض خود را بیان کرد و گفت لوس بازی‌های مسئولان سینما او را بی‌حوصله کرده و ترجیح می‌دهد سینما را ترک کند.

 قریبیان اعلام کرد که نقش خود را در فیلم «خروج» بسیار دوست داشته و همین علاقه سبب شده سختی‌ها را به جان بخرد، مدت‌ها هدایت یک تراکتور را در شهرک سینمایی تمرین کند و با نقشی محبوب، سینما را ترک کند.

هرچند به فاصله چند ماه بعد خبر بازی او در فیلم «اکبرشاه» علی رویین تن منتشر شد، توضیح داد که قرارداد بازی او در این فیلم به دو سال و نیم پیش و قبل از فیلم «خروج» بازمی گردد و آنچه تا به حال ساخت این فیلم را به تاخیر انداخته، مسائل مالی است. ظاهرا سازندگان این فیلم بنا دارند تا زمانی که کرونا از بین نرفته، ساخت فیلم را آغاز نکنند.
اما مرداد امسال، نگارش مطلبی برای تولد مسعود کیمیایی، بار دیگر موضوع کناره گیری او و پشیمانی احتمالی‌اش از خداحافظی با سینما را بر سر زبان‌ها انداخت. داستان از این قرار بود که او برای تولد کیمیایی در یکی از نشریات مطلبی نوشت و از آنجا که معتقد بود سخنانش بدرستی منتقل نشده، تاکید کرد که خداحافظی با سینما زیباترین کاری بوده که انجام داده است.
گویا از او پرسیده بودند اگر کیمیایی بار دیگر نقشی به او پیشنهاد کند، ممکن است به سینما بازگردد و او گفته بود اگر نقشی اعتراضی باشد ولی در این وضعیت بعید است مسعود هم فیلمی بسازد.

منتشر شده در 26 آبان 1399

بازدید: 210